Loading AI tools
gatunek ptaka Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Mewa galapagoska[3] (Leucophaeus fuliginosus) – gatunek dużego ptaka z rodziny mewowatych (Laridae). Występuje na Galapagos. Narażony na wyginięcie.
| Leucophaeus fuliginosus[1] | |||
| (Gould, 1841) | |||
 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Parvordo | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
mewa galapagoska | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 | |||
Po raz pierwszy gatunek opisał John Gould w 1841. Holotyp pochodził z Santiago (Galapagos). Został pozyskany podczas podróży HMS Beagle. Autor nadał nowemu gatunkowi nazwę Larus fuliginosus[4]. Obecnie (2020) Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny umieszcza mewę galapagoską w rodzaju Leucophaeus. Uznaje ją za gatunek monotypowy[5], podobnie jak autorzy HBW. Ci umieszczają gatunek w rodzaju Larus[6]. Pod taką nazwą (Larus fuliginosus) jest też klasyfikowany przez IUCN[7].
Długość ciała wynosi 51–55 cm; przeciętna masa ciała – 380 g[6]. Anglojęzyczna nazwa mewy galapagoskiej to „lava gull”[5][6]. Kolorystyka jej upierzenia rzeczywiście przypomina zastygłą lawę, na której często spędzają czas, a niekiedy budują na niej gniazda[8][9]. Może to ułatwiać im ukrycie się przed drapieżnikami, ale też – co według jednego z autorów jest bardziej prawdopodobne – przed konkurentami w zdobywaniu pożywienia[9].
Dalszy opis dotyczy osobników dorosłych. Na głowie obecny smoliście czarny lub czarnobrązowy „kaptur”[10]. Nie zmienia barwy zależnie od pory roku, co jest nietypowe dla mew[8]. Naga obrączka powiekowa czerwona, lepiej widoczna u ptaków w sezonie lęgowym; obrączka oczna biała. Gardło jasnoszaro nakrapiane. Szyja ciemna, łupkowa. Spód ciała łupkowoniebieski z wyjątkiem białawych pokryw podogonowych. Wierzch ciała ciemny, łupkowoszary[10]. Na skrzydłach mewy galapagoskiej znajdują się białe pasy, które formowane są przez białe najbardziej zewnętrzne pokrywy skrzydłowe. Choć są obecne u mew większości gatunków, to zwykle nie kontrastują z resztą upierzenia ze względu na jasne skrzydła. Funkcja tego białego pasa jest nieznana, może spełniać funkcję sygnalizacyjną podczas interakcji oraz dla piskląt, które widywano przy dziobaniu tej linii[8]. Końcówka skrzydeł czarna. Jasnoszare pokrywy podogonowe wyraźnie odcinają się od reszty upierzenia, zwłaszcza w locie; przez ich środek przebiega popielaty pas. Tęczówka brązowa. Dziób czarniawy[10] lub czarny z czerwonymi albo pomarańczowoczerwonymi kącikami dzioba[8].
Endemit Galapagos[6][5]. Mewy galapagoskie mają szeroki zasięg obejmujący cały archipelag, jednak największe zagęszczenia gniazdujących ptaków odnotowywano w okolicach Puerto Ayora (wyspa Santa Cruz), Puerto Baquerizo Moreno (San Cristóbal) i Puerto Villamil (Isabela). BirdLife International szacuje zasięg występowania na 40,3 tys. km²[7]. Mewy galapagoskie są rzadko widywane na izolowanych wyspach (oddalonych o ponad 1 km od innych) z małą ilością lub brakiem plaż, a gniazdowania nie stwierdzono tam nigdy[8].
Środowiskiem życia mew galapagoskich są piaszczyste i żwirowe wybrzeża. Często pojawiają się w portach i w pobliżu łodzi[6]. Zakładają gniazda w pobliżu lagun, niewielkich zbiorników wodnych i na przybrzeżnych wysepkach, zwykle blisko morza[11] (5–50 m od wybrzeża[8]). Przebywają pojedynczo lub w parach, a w miejscach obfitujących w pożywienie (na przykład przy portach rybackich) także i w luźnych skupiskach liczących 20–30 osobników. Bardzo rzadko lądują na wodzie. Są łatwe do zauważenia i niepłochliwe[10], jednak bardzo aktywnie bronią gniazd[11]. Żywią się jajami ptaków morskich, niewielkimi rybami, skorupiakami, młodymi legwanami morskimi (Amblyrhynchus cristatus; od marca do maja[11]) i mięsnymi odpadkami[6], jak łożyska uszanek kalifornijskich (Zalophus californianus) i fragmenty ryb zbyt dużych do połknięcia dla uszanek w całości. Zwykle szukają pożywienia lecąc 3–3,5 m nad wybrzeżem[11].
Pierwszy raz gniazdo mewy galapagoskiej znaleziono w 1960, do 1969 opisano 7 kolejnych gniazd[11]. Lęgi odnotowywano przez cały rok, lecz najczęściej odbywają się od maja do października[6]. Gniazda są umieszczone na podłożu – pod roślinami z gatunku Cryptocarpus pyriformis (nocnicowate) lub obok, na połaciach Sesuvium edmonstonei (pryszczyrnicowate), na piasku przy niezidentyfikowanych roślinach lub na zastygłej lawie. Wyściółkę stanowi materia roślinna. W zniesieniu 1 lub 2 jaja. W jednym przypadku (do 2015 włącznie nie pozyskano nowych danych)[8] wysiadywanie trwało 32–33 dni[11]. Młode w wieku poniżej 2 tygodni są nieustannie strzeżone przez jednego z rodziców. W wieku powyżej 3 tygodni są pozostawiane same na coraz dłuższe okresy, jednak niemal zawsze jeden z rodziców pozostaje na terytorium[8].
IUCN uznaje mewę galapagoską za gatunek narażony na wyginięcie (VU, Vulnerable) nieprzerwanie od 1994 (stan w 2020). BirdLife International uznaje trend liczebności populacji za stabilny[7]. Pod koniec lat 60. XX wieku liczebność populacji oszacowano na 300–400 par, a prawdopodobnie i mniej, jako że oceniano ją na podstawie zagęszczenia na 56-kilometrowym fragmencie wybrzeża Santa Cruz, podczas gdy wiele z galapagoskich wybrzeży nie spełnia kryteriów środowiskowych dla mew galapagoskich[11]. Szacunki z 2015 mówią o 300–600 osobnikach[8]. Głównym zagrożeniem dla tych ptaków jest przypadkowe łapanie podczas połowów. Prawdopodobnie mogą też zapadać na rzekomy pomór drobiu (chorobę Newcastle), przywleczoną na wyspy wraz z kurami. Podejrzewa się, że są też bezpośrednio tępione, jednak w bardzo małych liczbach. Zagrażają im obce gatunki inwazyjne, zwłaszcza szczury śniade (Rattus rattus), koty (Felis catus) i psy (Canis familiaris) plądrujące ich gniazda[7].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
