![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/AeshnaCyaneaFangmaske.jpg/640px-AeshnaCyaneaFangmaske.jpg&w=640&q=50)
Maska (anatomia)
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Maska – chwytny narząd występujący u larw ważek. Maska jest przekształconą wargą dolną (labium). Z głową połączona jest stawowo, dzięki czemu jest ruchoma[1]. Stawowo połączone są również jej dwa elementy – podbródek (przedbródek) (submentum) oraz bródka (mentum)[2]. Główna część maski (przedbródek) ma kształt płytki. Znajdują się na niej pokryte szczecinami głaszczki (głaszczki wargowe) o ząbkowanych krawędziach. Na końcu każdego głaszczka znajduje się ruchomy pazur[1]. Maska zwykle jest złożona przylegając do dolnej części głowy (często również obejmując ją od przodu). W trakcie polowania ważka wyrzuca maskę gwałtownie do przodu, a chwyconą zdobycz przytrzymuje jej pazurkami[2].
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/AeshnaCyaneaFangmaske.jpg/640px-AeshnaCyaneaFangmaske.jpg)
U przedstawicieli niektórych rodzin (żagnicowate, gadziogłówkowate) maska (przedbródek) przylega płasko do głowy[3], a widziana z boku w stanie złożonym jest od niej dłuższa[4], podczas gdy u licznych innych rodzin maska ma kształt łyżkowaty i zakrywa przednią część głowy[3]. Płaska maska jest przystosowana głównie do łapania ofiar dużych (larw owadów czy narybku), podczas gdy wypukła maska nadaje się głównie do chwytania mniejszych ofiar (organizmów zooplanktonowych)[2]. U przedstawicieli szklarnikowatych na zewnętrznych brzegach głaszczka wargowego znajdują się duże, nieregularne zęby, podczas gdy u przedstawicieli szklarkowatych czy ważkowatych są one mniejsze i regularne[3], zwłaszcza u tych ostatnich[4].