Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Masa efektywna – odpowiednik masy dla ciał (cząstek) znajdujących się w środowisku materialnym, z którym oddziałują. Pojęcie masy efektywnej jest wygodne w szczególności do opisu własności dynamiki elektronów i dziur elektronowych w półprzewodnikach. Stosując masę efektywną w równaniach ruchu, automatycznie uwzględnia się obecność otaczających pól bez potrzeby ich dokładnej analizy. Masa efektywna może być zarówno mniejsza, jak i większa od masy spoczynkowej tego samego ciała w próżni. Może być też ujemna[1].
W środowisku materialnym (np. krysztale) zmienia się zależność dyspersyjna cząstki ε(k) z parabolicznej dla próżni (dla cząstki nierelatywistycznej) na pochodną:
Formalnie masę efektywną definiuje się przez tensor odwrotności masy efektywnej:
W przypadku ośrodka izotropowego masa efektywna staje się skalarem:
Półprzewodnik | Masa efektywna elektronu | Masa efektywna dziury |
---|---|---|
pierwiastki z grupy IV | ||
krzem, Si | 0,36 me | 0,81 me |
german, Ge | 0,55 me | 0,37 me |
związki azotowców z borowcami | ||
antymonek indu, InSb | 0,013 me | 0,3 me |
fosforek indu, InP | 0,08 me | me |
arsenek galu, GaAs | 0,067 me | 0,45 me |
azotek galu, GaN | 0,22 me | 0,8 me |
azotek indu, InN | 0,045 me | 0,6 me |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.