Loading AI tools
chilijska dziennikarka, pisarka, psycholożka, socjolożka i intelektualistka marksistowska Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Marta Harnecker (ur. 1937 w Santiago, zm. 15 czerwca 2019 w Vancouver[1][2]) – chilijska dziennikarka, pisarka, psycholożka, socjolożka i intelektualistka marksistowska. Jej prace poświęcone były przede wszystkim analizie ruchu robotniczego i edukacji. Była doradczynią socjalistycznego rządu Kuby i współpracowała z klasowymi ruchami socjalnymi w Ameryce Łacińskiej[3]. W latach 1970–1973 działała w rządzie Salvadora Allendego, w latach 2002–2006 zaś była doradczynią Hugona Cháveza[4].
Pochodziła z rodziny austriackich imigrantów, w młodości była wojującą katoliczką[5]. W 1960 roku odwiedziła Kubę, będąc pod wrażeniem efektów rewolucji komunistycznej. Po tym, jak znajomi z Akcji Katolickiej (ruchu religijnego, do którego wtedy należała) zabronili jej ujawniania swoich przeżyć na Kubie, zaczęła dystansować się od wojującego katolicyzmu[6]. W 1962 roku otrzymała stypendium na studia we Francji pod kierunkiem Louisa Althussera, podczas których całkowicie zerwała jakiekolwiek związki z religią na rzecz socjalizmu naukowego[7].
Po powrocie do Chile w 1968 roku zaczęła działać w tajnej partii Ranquil; działała również w ruchu studenckim na uniwersytecie. Wraz z powstaniem partii Unidad Popular wstąpiła do Socjalistycznej Partii Chile[8]. Z powodu rozczarowania bardzo teoretycznym charakterem dyskusji w obrębie partii postanowiła skupić się na marksistowskiej edukacji robotników i chłopów. Była dyrektorką ośrodka badawczego Memoria Popular Latinoamericana w Hawanie[9] i Centro Internacional Miranda w Caracas[7].
Jej książki Los conceptos elementales del materialismo histórico i Cuadernos de educación popular były wykorzystywane przez partie komunistyczne i organizacje robotnicze w krajach hiszpańskojęzycznych do szkolenia swoich bojowników w latach 70. XX wieku i później[3]. Od 1996 roku współpracowała z witryną internetową Rebelión , gdzie dostępne są jej prace[10].
W czasach studenckich była partnerką Rodriga Ambrosio , jednego z założycieli Movimiento de Acción Popular Unitaria[11]. Wyszła za mąż za Manuela Piñeirę, szefa kubańskich organów bezpieczeństwa. Mieli razem córkę, Camilę Piñeiro. Jej drugim mężem był kanadyjski ekonomista marksistowski Michael Lebowitz . Harnecker dzieliła swój czas pomiędzy Kanadę i Hawanę, gdzie mieszkała jej córka, oraz Caracas, gdzie 15 sierpnia 2014 roku otrzymała wenezuelską nagrodę Premio Libertador al Pensamiento Crítico[12].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.