Machaon

Machaon (gr. Μαχάων Macháōn, łac. Machaon) – w mitologii greckiej jeden z synów Asklepiosa i Epione, córki Meropsa^{[uwaga 1]}.

Przyjmujący pacjentów Asklepios (z towarzyszącymi mu synami i córkami) na reliefie wotywnym z Tyrei (IV wiek p.n.e.)

Był jednym z zalotników Heleny, z której powodu uczestniczył wraz z bratem Podalejriosem w wyprawie Achajów na Troję. Panując nad trzema tesalskimi miastami (Trikka, Itome, Ojchalią), prowadził flotę 30 okrętów. Jako ceniony medyk zwolniony był z udziału w walkach^{[uwaga 2]}; w trakcie wojny wyleczył m.in. Menelaosa i Telefosa; zoperował też i ostatecznie uzdrowił chorego Filokteta. Zgodnie z wersją Iliady w dziesiątym roku oblężenia zginął pod Troją, gdzie zraniony przez Parysa, został następnie zabity przez Eurypylosa (albo przez amazonkę Pentezyleę). Nestor przewiózł do kraju jego prochy złożone w sanktuarium w meseńskiej Gerenii. Ponadto razem z bratem miał wystawiony kenotaf w Trikka. Pohomeryckie utwory cyklu trojańskiego wymieniają go jednak wśród wojowników ukrytych wewnątrz drewnianego konia.

Jego małżonką była Antykleja, córka Dioklesa, z którą miał dwóch synów: Nikomachosa i Gorgasosa. Znani są też jednak inni synowie o imionach Aleksanor, Polemokrates, Skynor, Alkon.

Imię jego wykorzystano tworząc nazwę motyla Papilio machaon (paź królowej)^[1].

Uwagi

1. Ale jako matki wymieniane są także: Arsinoe, Ksante, Lampetia (córka Heliosa), Koronis (P. Grimal: Słownik mitologii…, dz. cyt.).
2. Zajmował się głównie chirurgią (podczas gdy jego brat – ogólnym leczeniem), na co wskazywałoby nawet jego imię kojarzone z nożem (máchaira) (P. Grimal: Słownik mitologii…, dz. cyt.).

Przypisy

1. Krzysztof Smagowicz: Etymologiczny słownik nazw zwierząt. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2004, s. 206. ISBN 83-233-1743-7.

Bibliografia

• Pierre Grimal: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław: Ossolineum, 1987, s. 217 ISBN 83-040-1069-0
• Lucyna Stankiewicz: Ilustrowany słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław: Ossolineum, 2008, s. 232 ISBN 978-83-04-04768-6

Linki zewnętrzne

• Henry George Liddell, Robert Scott: An Intermediate Greek-English Lexicon: Μαχάων. perseus.tufts.edu. [dostęp 2013-08-15]. (ang.).

Kontrola autorytatywna (osoba):

• VIAF: 194151352071952602212, 64157340816009922572
• SUDOC: 238345335
• PLWABN: 9810677237905606

Encyklopedie internetowe:

• NE.se: machaon