![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/South-pointing_chariot_%2528Science_Museum_model%2529.jpg/640px-South-pointing_chariot_%2528Science_Museum_model%2529.jpg&w=640&q=50)
Ma Jun
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Ma Jun (chiń. upr. 马钧; chiń. trad. 馬鈞; pinyin Mǎ Jūn; Wade-Giles Ma Chün fl. 220–265[1]) znany także jako Deheng (徳衡) – chiński wynalazca, inżynier mechanik, urzędnik państwowy w epoce Trzech Królestw. Jego najważniejszym wynalazkiem był wóz wskazujący południe, rodzaj mechanicznego kompasu na wozie, który wyposażony był w mechanizm różnicowy, urządzenie przekazujące jednakowy moment siły na koła obracające się z różną prędkością[2].
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/South-pointing_chariot_%28Science_Museum_model%29.jpg/640px-South-pointing_chariot_%28Science_Museum_model%29.jpg)
Data urodzenia | |||
---|---|---|---|
Data śmierci | |||
Zawód, zajęcie |
inżynier, konstruktor | ||
|
![]() |
Ta osoba nosi chińskie nazwisko Ma. |
Dzięki temu i innym wynalazkom Ma Jun jest uważany za jednego z najbardziej błyskotliwych inżynierów i konstruktorów swoich czasów, na równi z Zhang Hengiem (78–139) z czasów wcześniejszej dynastii Han. Jego konstrukcja została odtworzona w późniejszych latach przez astronoma i matematyka Zu Chongzhi (429-500). W późniejszym okresie wóz wskazujący południe Ma Juna łączono w jedno urządzenie z drogomierzem.
Według jego przyjaciela, poety i filozofa Fu Xuana (217-278), Ma Jun urodził się w Fufeng, które leży w dolinie rzeki Wei, między Wugongiem i Baoji. W młodości Ma Jun podróżował po całej prowincji Henan i otrzymał niższy tytuł bo shi. Mimo tytułu, za młodu był ubogi, i dopiero wykorzystanie zdolności mechanicznych pozwoliło mu zdobyć uznanie[3].
Ma Jun pełnił następnie dość znaczące funkcje urzędnicze w północnym państwie Wei (Cao Wei); był doradcą ds. polityki (ji shi zhong)[2], a także nadzorował budowę pałacu Chong Hua dla Cao Rui (cesarza Mingdi z dyn. Wei). Ma Jun był bardzo znany w Wei jako utalentowany konstruktor broni i urządzeń mechanicznych, co opisuje w swym eseju Fu Xuan, zaznaczając równocześnie, że Ma nie był zbyt dobrym mówcą i miał kłopoty z opisaniem swych wynalazków i pomysłów; z tego powodu był czasem obiektem ataków na dworze i miał kłopoty z uzyskaniem materiałów i zezwoleń na prowadzenie swych eksperymentów[4].