Lotokot filipiński

Lotokot filipiński
	Cynocephalus volans
	(Linnaeus, 1758)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	latawce
Rodzina	lotokotowate
Rodzaj	Cynocephalus; Boddaert, 1768
Gatunek	lotokot filipiński
Synonimy
	Rodzaju: Galeopithecus Pallas, 1783; Galeopus Rafinesque, 1815; Dermopterus Burnett, 1829; Pleuropterus Burnett, 1829; Colugo J.E. Gray, 1870; Gatunku: Lemur volans Linnaeus, 1758; Galeopithecus philippinensis Waterhouse, 1838;
	Rodzaju: Galeopithecus Pallas, 1783; Galeopus Rafinesque, 1815; Dermopterus Burnett, 1829; Pleuropterus Burnett, 1829; Colugo J.E. Gray, 1870; Gatunku: Lemur volans Linnaeus, 1758; Galeopithecus philippinensis Waterhouse, 1838;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Lotokot filipiński^[11]^[12], lotokot^[12], kaguan^[12], kolugo^[12] (Cynocephalus volans) – gatunek ssaka z rodziny lotokotowatych (Cynocephalidae).

Szybkie fakty Domena, Królestwo ...

Zamknij

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1758 roku szwedzki przyrodnik Karol Linneusz, nadając mu nazwę Lemur volans^[8]. Miejsce typowe według oryginalnego opisu to Azja (łac. Habitat in Asia)^[8], ograniczone w 1908 roku przez Oldfielda Thomasa do Filipin^[13]^[14]^[15]. Jedyny przedstawiciel rodzaju lotokot^[11] (Cynocephalus), który zdefiniował w 1768 roku holenderski przyrodnik Pieter Boddaert^[1]. Linneusz swój opis oparł na tekstach wcześniejszych autorów^[8].

Chociaż nie opisano podgatunków C. volans, istnieje znaczna rozbieżność genetyczna sugerująca, że w obrębie C. volans są co najmniej dwa potencjalnie ukryte gatunki (wyspy Visayas kontra wyspy Mindanao i Basilan), chociaż jego radiacja jest nowsza (około 1–2,5 milionów lat temu); taksonomia wymaga ponownej oceny^[16]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten takson za gatunek monotypowy^[16].

Etymologia

Cynocephalus: gr. κυων kuōn, κυνος kunos „pies”; -κεφαλος -kephalos „-głowy”, od κεφαλη kephalē „głowa”^[17].
Galeopithecus (Galeopus): gr. γαλεη galeē lub γαλη galē „łasica”; πιθηκος pithēkos „małpa”^[18].
Dermopterus: gr. δερμoπτερος dermopteros „o skórzastych skrzydłach”, od gr. δερμα derma, δερματος dermatos „skóra”; πτερον pteron „skrzydło”^[19].
Pleuropterus: gr. πλευρα pleura „bok”; πτερον pteron „skrzydło”^[20].
Colugo: filipińska nazwa colugo dla lotokota^[21].
volans: łac. volans, volantis „latający”, od volare „latać”^[22].

Lotokot filipiński jest gatunkiem południowych i wschodnich Filipin, zamieszkując wyspy: Samar, Leyte, Biliran, Maripipi, Bohol, Dinagat, Siargao, Mindanao, Basilan i Tongkil^[16].

Długość ciała (bez ogona) 340–420 mm, długość ogona 170–280 mm, długość ucha 29 mm, długość tylnej stopy 81–86 mm; masa ciała 1–1,5 kg (samice są większe od samców)^[23]^[24]. Wzdłuż boków ciała, pomiędzy kończynami mają obszerny fałd skórny stanowiący powierzchnię nośną, którą wykorzystują przy przeskakiwaniu lotem szybowcowym z drzewa na drzewo na odległość do 150 m^[23].

Zamieszkuje lasy deszczowe; spotykany również na plantacjach bananowych, kokosowych i kauczukowych. Lotokoty są roślinożerne. Zjadają owoce i kwiaty, przez co traktowane są jako szkodniki. Prowadzą nadrzewny i nocny tryb życia. Samica po dwumiesięcznej ciąży rodzi jedno, czasem dwa młode.

W klasyfikacji IUCN lotokot filipiński dawniej zaliczany był do kategorii VU (ang. vulnerable ‘narażony’) z powodu powolnego tempa osiągania dojrzałości, ograniczania i degradacji jego obszaru występowania oraz polowań^[10]. Od 2008 jego populacja uważana jest za stabilną, a zagrożenie klasyfikowane w kategorii LC (najmniejszej troski)^[10].

łasicolot malajski

[U 1]
Nazwa nieważna, odrzucona decyzją ICZN^[2].

[1]
P. Boddaert: Dierkundig mengelwerk: in het welke de nieuwe of nog duistere zoorten van dieren door naauwkeurige afbeeldingen, beschryvingen en verhandelingen opgehelderd worden. Cz. 2. Utrecht: A. van Paddenburg en J. van Schoonhoven, 1768, s. 8. (niderl.).
[2]
Anonim. Opinion 1077. Refusal of request to use the plenary powers to suppress the generic name Cynocephalus Boddaert, 1768 (Mammalia). „Bulletin of Zoological Nomenclature”. 33 (3–4), s. 182–184, 1977. (ang.).
[3]
P.S. Pallas. Galeopithecus. Volans, Camellii. „Acta Academiae scientiarum imperialis petropolitanae”. 4 (1), s. 208, 1783. (łac.).
[4]
C.S. Rafinesque: Analyse de la nature, or, Tableau de l’univers et des corps organisés. Palerme: Aux dépens de l’auteur, 1815, s. 54. (fr.).
[5]
Burnett 1829 ↓, s. 268.
[6]
Burnett 1829 ↓, s. 269.
[7]
J.E. Gray: Catalogue of Monkeys, Lemurs, and Fruit-eating Bats in the collection of the British Museum. London: The Trustees, 1870, s. 98. (ang.).
[8]
C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 30. (łac.).
[9]
G.R. Waterhouse. On the Flying Lemurs (Galeopithecus). „Proceedings of the Zoological Society of London”. 6, s. 119, 1838. (ang.).
[10]
J.C. Gonzalez, C. Custodio, P. Carino & R. Pamaong-Jose 2008, Cynocephalus volans, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2021, wersja 2021-1 [dostęp 2021-07-17] (ang.).
[11]
Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 28. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
[12]
Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 90. ISBN 83-01-14344-4.
[13]
O. Thomas. The nomenclature of the flying lemurs. „The Annals and Magazine of Natural History”. Eight series. 1 (3), s. 252, 1908. (ang.).
[14]
D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Cynocephalus volans. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-07-17].
[15]
N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Cynocephalus volans (Linnaeus, 1758). [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-09-01]. (ang.).
[16]
C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 132. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
[17]
Palmer 1904 ↓, s. 210.
[18]
Palmer 1904 ↓, s. 288.
[19]
Palmer 1904 ↓, s. 223.
[20]
Palmer 1904 ↓, s. 551.
[21]
Palmer 1904 ↓, s. 197.
[22]
Edmund C.E.C. Jaeger Edmund C.E.C., Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 252, OCLC 637083062 (ang.).
[23]
J. Janecka & M. Janecka: Family Cynocephalidae (Colugos). W: R.A. Mittermeier & D.E. Wilson (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 8: Insectivores, Sloths and Colugos. Barcelona: Lynx Edicions, 2018, s. 284–285. ISBN 978-84-16728-08-4. (ang.).
[24]
Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 85. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

G.T. Burnett. Illustrations of the Alipeda or Bats and their Allies. „Quarterly Journal of Science, Literature and the Arts”. 27, s. 261–270, 1829. (ang.).
T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).

[3] [U 1]
Nazwa nieważna, odrzucona decyzją ICZN^[2].

[Boddaert-1] [1]
P. Boddaert: Dierkundig mengelwerk: in het welke de nieuwe of nog duistere zoorten van dieren door naauwkeurige afbeeldingen, beschryvingen en verhandelingen opgehelderd worden. Cz. 2. Utrecht: A. van Paddenburg en J. van Schoonhoven, 1768, s. 8. (niderl.).

[iczn-2] [2]
Anonim. Opinion 1077. Refusal of request to use the plenary powers to suppress the generic name Cynocephalus Boddaert, 1768 (Mammalia). „Bulletin of Zoological Nomenclature”. 33 (3–4), s. 182–184, 1977. (ang.).

[Pallas-4] [3]
P.S. Pallas. Galeopithecus. Volans, Camellii. „Acta Academiae scientiarum imperialis petropolitanae”. 4 (1), s. 208, 1783. (łac.).

[Rafinesque-5] [4]
C.S. Rafinesque: Analyse de la nature, or, Tableau de l’univers et des corps organisés. Palerme: Aux dépens de l’auteur, 1815, s. 54. (fr.).

[CITEREFBurnett1829[http://books.google.com/books?id=J_sWAAAAYAAJ&pg=PA268_268]-6] [5]
Burnett 1829 ↓, s. 268.

[CITEREFBurnett1829[http://books.google.com/books?id=J_sWAAAAYAAJ&pg=PA269_269]-7] [6]
Burnett 1829 ↓, s. 269.

[Gray-8] [7]
J.E. Gray: Catalogue of Monkeys, Lemurs, and Fruit-eating Bats in the collection of the British Museum. London: The Trustees, 1870, s. 98. (ang.).

[Linnaeus-9] [8]
C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 30. (łac.).

[Waterhouse-10] [9]
G.R. Waterhouse. On the Flying Lemurs (Galeopithecus). „Proceedings of the Zoological Society of London”. 6, s. 119, 1838. (ang.).

[iucn-11] [10]
J.C. Gonzalez, C. Custodio, P. Carino & R. Pamaong-Jose 2008, Cynocephalus volans, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2021, wersja 2021-1 [dostęp 2021-07-17] (ang.).

[Cichocki&inni-12] [11]
Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 28. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[pwn-13] [12]
Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 90. ISBN 83-01-14344-4.

[tho-14] [13]
O. Thomas. The nomenclature of the flying lemurs. „The Annals and Magazine of Natural History”. Eight series. 1 (3), s. 252, 1908. (ang.).

[Wilson&Reeder-15] [14]
D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Cynocephalus volans. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-07-17].

[mdd-16] [15]
N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Cynocephalus volans (Linnaeus, 1758). [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-09-01]. (ang.).

[Burgin&inni-17] [16]
C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 132. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/27791957_210]-18] [17]
Palmer 1904 ↓, s. 210.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/27792035_288]-19] [18]
Palmer 1904 ↓, s. 288.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/27791970_223]-20] [19]
Palmer 1904 ↓, s. 223.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/27792298_551]-21] [20]
Palmer 1904 ↓, s. 551.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/27791944_197]-22] [21]
Palmer 1904 ↓, s. 197.

[Jaeger-23] [22]
Edmund C.E.C. Jaeger Edmund C.E.C., Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 252, OCLC 637083062 (ang.).

[Janecka-24] [23]
J. Janecka & M. Janecka: Family Cynocephalidae (Colugos). W: R.A. Mittermeier & D.E. Wilson (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 8: Insectivores, Sloths and Colugos. Barcelona: Lynx Edicions, 2018, s. 284–285. ISBN 978-84-16728-08-4. (ang.).

[amw-25] [24]
Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 85. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[11]

[12]

[1]

[uwaga 1]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[2]

Etymologia

Wikiwand in your browser!

Lotokot filipiński

Etymologia

Wikiwand in your browser!

Taksonomia

Zasięg występowania

Charakterystyka

Tryb życia

Status zagrożenia

Zobacz też

Uwagi

Przypisy

Bibliografia