Leliwa (herb szlachecki)
Polski herb szlachecki / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Leliwa (herb szlachecki)?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Leliwa – polski herb szlachecki, noszący zawołania Leliwczyk[3] i Leliwa[2]. Wzmiankowany w najstarszym zachowanym do dziś polskim herbarzu, Insignia seu clenodia Regis et Regni Poloniae, spisanym przez historyka Jana Długosza w latach 1464–1480[4]. Leliwa jest jednym z 47 herbów adoptowanych przez bojarów litewskich na mocy unii horodelskiej z 1413 roku[5].
Ten artykuł dotyczy herbu szlacheckiego. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa. |
Herb Leliwa | |||
Typ herbu | |||
---|---|---|---|
Zawołanie |
Leliwczyk, Leliwa | ||
Alternatywne nazwy | |||
Pierwsza wzmianka | |||
|
Herb występował głównie w ziemi krakowskiej, sandomierskiej i poznańskiej[6]. Spośród najbardziej znanych rodów pieczętujących się herbem Leliwa, należy wymienić Tarnowskich, Sieniawskich, Morsztynów, Hlebowiczów i Czapskich. Potwierdzeniem statusu większości tych rodów było otrzymanie tytułów hrabiowskich i stosownych odmian w herbie (patrz sekcja: Odmiany, wersje arystokratyczne oraz alternatywne przedstawienia herbu).
Według najczęściej cytowanej w dawnych publikacjach opinii Jana Długosza herb ten wywodzi się z terenów Niemiec. Opinia ta jest jednak wewnętrznie sprzeczna, gdyż jednocześnie Długosz twierdzi, że Spycimir z Melsztyna przybywszy do Polski przyjął herb już istniejący. Opinii tej nie podzielają także współcześni historycy Włodzimierz Dworzaczek i ks. Jan Popłatek. Ich zdaniem zarówno ród Leliwitów, jak i sam herb mają polską proweniencję.
Leliwy używali też Henryk Dobrzański[7] i Juliusz Słowacki[8].