Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Lektorium – murowana[uwaga 1] lub drewniana przegroda oddzielająca w kościołach katedralnych i klasztornych przestrzeń przeznaczoną dla księży lub zakonników (prezbiterium) od części, w której mogły przebywać osoby świeckie (nawy głównej).
Lektorium stanowiło dalszą formę rozwojową wczesnochrześcijańskiej przegrody chórowej[uwaga 2] i najczęściej miało formę ażurowej ścianki z drzwiami pośrodku[1], na której znajdowało się miejsce do czytania ewangelii, wygłaszania kazań, oznajmiania zarządzeń[2] oraz ukazywania wiernym relikwii[3].
Lektoria zaczęły pojawiać się w późnym romanizmie, w gotyku ich stawianie stało się regułą. Pod względem pastoralnym rozwiązanie to nie było korzystne, gdyż l dzieliło społeczność Kościoła, służyło utrwalaniu podziału na duchowieństwo i wiernych, było wyrazem liturgii duchowieństwa (Klerliturgie)[3]. Pojawienie się reformacji spowodowało uznawanie lektorium za przeszkodę[4]. W czasach nowożytnych, zgodnie z zaleceniami soboru trydenckiego[5], zostały w większości rozebrane, a ich funkcję jako miejsca wygłaszania kazania przejęła ambona.
Zabytki tego typu zachowały się m.in. w katedrach w Albi, Naumburg (Saale) i Magdeburgu, kościołach Saint-Étienne-du-Mont w Paryżu, św. Elżbiety w Marburgu, św. Pantaleona w Kolonii, w Exeter[6] oraz w katedrze w Bristolu[5]. Do II wojny światowej lektorium posiadała kolegiata w Kołobrzegu. Nieistniejące dziś gotyckie lektoria znajdowały się np. w kościele św. Jana Chrzciciela w Zawichoście oraz w kościele św. Wincentego i św. Jakuba we Wrocławiu. Obecnie jedyne w Polsce zachowane oryginalne lektorium znajduje się w kościele Świętej Trójcy w Gdańsku.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.