![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Fouet_%25C3%25A0_ladanum_Tournefort_1718_Amsterdam_1_29.png/640px-Fouet_%25C3%25A0_ladanum_Tournefort_1718_Amsterdam_1_29.png&w=640&q=50)
Ladanum
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Ladanum lub labdanum – żywica otrzymywana z niektórych gatunków roślin należących do rodzaju czystek (Cistus). Wykorzystuje się do tego celu gatunki Cistus ladanifer, Cistus laurifolius, Cistus creticus i Cistus × incanus[1].
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Fouet_%C3%A0_ladanum_Tournefort_1718_Amsterdam_1_29.png/640px-Fouet_%C3%A0_ladanum_Tournefort_1718_Amsterdam_1_29.png)
Żywica ta znana była już w starożytności. W Księdze Rodzaju opisana jest hebrajskim słowem lōţ, tłumaczonym później na ladanum, a w Biblii Tysiąclecia jako żywica. Słowo lōţ pojawia się w dwóch miejscach: „Kiedy potem zasiedli do posiłku, ujrzeli z dala idących z Gileadu kupców izmaelskich, których wielbłądy niosły wonne korzenie, żywicę i olejki pachnące, szli oni do Egiptu” (Rdz 37,25) oraz: „Zabierzcie jednak w wasze wory to, co w naszym kraju jest najcenniejszego i zanieście owemu człowiekowi w darze: nieco wonnej żywicy, nieco miodu, wonnych korzeni, olejków, owoców, pistacji i migdałów” (Rdz 43,11)[1].
Ladanum początkowo otrzymywano przez wyczesywanie z sierści i bród kóz oraz wełny owiec wypasanych w zaroślach czystka, często w tym celu specjalnie przez te zarośla je przepędzano[1]. Później wyczesywano zarośla czystka specjalnymi narzędziami zbierającymi żywicę. Były wykonane z drewna i przypominały grzebień lub wachlarz[2]. Obecnie ladanum otrzymuje się przez gotowanie gałązek wraz z liśćmi i ekstrakcję rozpuszczalnikiem[3].
Ladanum to żywica lepka, miękka, ciemnobrązowa lub czarna, o gorzkim smaku i balsamicznym zapachu. Zawiera do 20% wody, początkowo jest dość elastyczna, z wiekiem twardnieje, a jej zapach staje się bardziej wyrafinowany niż świeżej żywicy[3].