Kuźnica (województwo pomorskie)
osada w województwie pomorskim Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kuźnica (kaszub. Kùsfeld[4], niem. Kusfeld[5], następnie Kussfeld[6]) – osada nadmorska w Polsce, w województwie pomorskim, powiecie puckim, w gminie Jastarnia[7], położona na Mierzei Helskiej, nad Morzem Bałtyckim. Kurort wypoczynkowy z letnim kąpieliskiem i dwiema przystaniami morskimi dla rybaków. Według ewidencji ludności na 30 kwietnia 2013 Kuźnica liczyła 628 stałych mieszkańców[8]. Została włączona w 1973 do Jastarni, a w 2017 z niej wyłączona.
| osada | |
 Kuźnica – widok od strony Zatoki Puckiej przed wybudowaniem nowej przystani rybackiej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
532[1] |
| Strefa numeracyjna |
58 |
| Kod pocztowy |
84-130[2] |
| Tablice rejestracyjne |
GPU |
| SIMC |
0934530 |
Położenie na mapie gminy Jastarnia  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu puckiego  | |
 54°44′04″N 18°34′54″E[3] | |
| Strona internetowa | |
Zgodnie z kaszubskim podaniem niemiecka i kaszubska nazwa Kuźnicy Kùsfeld (Miejsce Pocałunku) opisywało symbolicznie fakt dotykania się morza („całowania”) z zatoką[9].
Częścią Kuźnicy jest pobliskie osiedle Syberia.
Wieś królewska w starostwie puckim w powiecie puckim województwa pomorskiego w 2. połowie XVI wieku[10].
Najstarszy znany dokument, który mówi o Kuźnicy, pochodzi z 1570 roku. Podaje nazwę Kuschfeldt i wspomina o jednej mieszkającej tam rodzinie[11][12]. Zapisy historyczne z końca XVI wieku mówią o tym, że Kuźnica leżała wówczas na jednej z ciągu wysepek, z których połączenia powstała Mierzeja Helska. Wskazywana jest jako miejsce budowy czterobastionowego fortu „Kazimierzowo” (1634–1635) obsadzonego 200-osobową załogą, opuszczonego po potopie szwedzkim[12].
Wydany w 1883 tom IV Słownika geograficznego Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich podaje, że w:
- „R 1663 stała tu tylko jedna chata, inne zapewne w czasie wojny szwedzkiej zrujnowane i opuszczone. Wieś należała do dóbr starosty puckiego. Lustracya tegoż starosty z r. 1678 donosi: Od r.1660 trzymał tę osadę Wojciech Byzewski jure emphiteutico do lat 30.[13] Ale popełniwszy kryminał praedae z rozbitego okrętu lubeckiego i circumstancyi zabicia ludzi niewinnych w tym okręcie od nawalności salwowanych z zięciem swoim Matysem Walkowcem[14], zgodził się z panem Karolem Fondoren, plenipotentem pryncypałów przerzeczonego okrętu lubeckiego i residuitatem annorum emphiteuticorum puścił temu to Fondoren. Powinność posesora taka: brzegu morskiego pilnować, piwo pańskie i gorzałkę szynkować i czynszu za rok dawać fl.8”[15].
Zachowane dokumenty z 1772 roku wspominają, że Kuźnicę zamieszkiwało wówczas 25 rybaków[11].
W 1883 roku Kuźnica liczyła „zagrodników-rybaków 21, mk., [mieszkańców] samych katolików – 332, dm. [domów] – 50. […] Rolnictwem wcale się nie zajmują mieszkańcy”[15]. W 1921 roku w osadzie zarejestrowane były 3 spośród 4 polskich łodzi motorowych. Czwarta była w posiadaniu rybaków z Helu[16]. 3 września 1927 roku Paweł Muża wystąpił z prośbą o budowę pierwszego w Kuźnicy pensjonatu. W ten sposób doszło do otwarcia ośrodka pod nazwą "Morskie Oko"[17].
W 1939 (II wojna św.), na skutek bombardowania przez Luftwaffe, zniszczeniu uległo około 45% zabudowań Kuźnicy[11].
1 stycznia 2017 Jastarnia zmieniła charakter z gminy miejskiej na miejsko-wiejską przez wyłączenie z jej granic Juraty i Kuźnicy[18][19].
W 2018 Urząd Morski przedstawił koncepcję budowy betonowego muru o wysokości 2,5 metra i długości 1,9 kilometra, który miałby chronić miejscowość przed powodzią od strony Zatoki Puckiej. Koncepcja ta spotkała się z protestami mieszkańców i władz lokalnych, argumentujących, że jej realizacja spowodowałaby degradację krajobrazu miejscowości[20].
Zorganizowano tu letnie kąpielisko morskie Kuźnica „Kościół” z wejściem na plażę nr 33 od ul. Helskiej, obejmujące 100 m linii brzegowej[21].
Szlaki piesze
Szlak Nadmorski: Krokowa – Karwia – Ostrowo – Jastrzębia Góra – Rozewie – Władysławowo – Chałupy – Kuźnica – Jastarnia – Jurata
Neogotycki kościół rybacki z lat 30. XX wieku z amboną w kształcie łodzi, wzorowany stylistycznie na kościele w Swarzewie[11][22]. Zanim powstał, miejscem wspólnej modlitwy mieszkańców była wybudowana przed rokiem 1887, zlokalizowana koło szkoły kapliczka św. Antoniego Padewskiego. Na miejscowym cmentarzu, w lasku znajduje się pomnik, symboliczny grób rybaków i żołnierzy, ofiar wojen i żywiołów. Do 1985, zanim rozmyły go fale morskie, istniał leśny cmentarz żołnierzy niemieckich z okresu II wojny światowej.
W Kuźnicy są ustalone dwie przystanie morskie – „Kuźnica II” nad Zatoką Pucką i „Kuźnica I” nad Bałtykiem[23][24].
Do 2012 przystań „Kuźnica II” stanowiło nabrzeże postojowo-wyładunkowe o długości 92 m, a także pochylnia dla kutrów i łodzi[25]. 30 października 2012, po dwóch latach rozbudowy, odbyło się oficjalne otwarcie przystani rybackiej[26]. W wyniku tych prac przede wszystkim powstały dwa falochrony: wschodni (dług. 110 m) i południowy (dług. 174 m) z dwoma pirsami cumowniczymi, tworząc basen portowy o powierzchni 3,5 ha. Poszerzono też nabrzeże północne, wybudowano nowy slip oraz budynek bosmanatu, a także przeprowadzono remont starego nabrzeża[27][8].
Łodzie i kutry rybackie z tej miejscowości mają rejestrację „KUŹ – [nr jednostki]”.
W Kuźnicy mierzeja jest najwęższa – ma tylko niespełna 200 metrów[28]. Z obu stron osady wznoszą się kilkumetrowe wydmy (w tym wydma Lubek). W Kuźnicy tory kolejowe są położone najbliżej brzegu morskiego na całym polskim wybrzeżu – tylko 28 m do krawędzi wydmy i plaży.
Plaża od strony morza
Kutry rybackie na przystani nad Zatoką Pucką
Neogotycki kościół, wybudowany przed II wojną światową
Linia kolejowa biegnąca wzdłuż plaży
Plaża i wydmy w Kuźnicy
Nocne obłoki świecące widziane z Kuźnicy w lipcową noc. Położenie na północy Polski sprzyja obserwacji tych obłoków w miesiącach letnich
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
