Występuje tylko w środkowej części Europy, najliczniej na Czechach, szczególnie na Morawach i w dolinie rzeki Łaby i dolnych częściach dolin jej dopływów. Zachodnia granica zasięgu przebiega przez wschodnie obrzeża Saksonii i Brandenburgii w Niemczech, północna w Polsce przez Dolny Śląsk i południowo-zachodni koniec Lubelszczyzny, wschodnia przez zachodnią Słowację, południowa w okolicach granicy austriacko-węgierskiej. W Polsce gatunek ten został odkryty dopiero w 1988 roku. Do 2008 znaleziony został na około 30 nowych stanowiskach i jego występowanie na tych stanowiskach zostało potwierdzone. Największa grupa stanowisk znajduje się na Dolnym (10 stanowisk) i Górnym Śląsku (kilka stanowisk), pozostałe są rozproszone. W Karpatach znany jest z 7 stanowisk na Pogórzu Śląskim i Wielickim. Należy przypuszczać, że w wyniku badań terenowych odkryte zostaną w Polsce następne stanowiska[6].
Wzniesiona, nierozgałęziona, o wysokości 4–25 cm (wyjątkowo do 40). Pod ziemią występuje kłącze, którego długość (zwłaszcza na terenach zalewowych) może być znacznie dłuższa od nadziemnej łodygi[6].
Łodygowe mają szerokość do 2 cm i są dłuższe od międzywęźli[7]. W dolnej części występują 1-3 brązowe liście łuskowate, w górnej 2-4 zielone liście właściwe[8].
Zebrane w kwiatostan o długości 1,5–12,5 cm na szczycie łodygi. Jest w nim zwykle 2–15 kwiatów, wyjątkowo tylko do 20. Mają kolor od białozielonego do żółtozielonego. Ich charakterystyczną cechą jest brak dzióbka na prętosłupie, co umożliwia im samozapylenie[6]. Przysadki lancetowate, dłuższe niż kwiaty. Zewnętrzne listki okwiatu są jajowatolancetowate i krótkie, zaostrzone i mają wypukły środkowy nerw. Listki wewnętrzne są krótsze i szeokolancetowate. Warżka dwudzielna, o długości 6–9 mm i szerokości 3,5–4,5 mm[8].
Rośnie głównie w runie cienistych lasów liściastych na niżu i pogórzu, głównie w miejscach wilgotnych. Najwyżej położone w Polsce jest stanowisko na Jasieniowej Górze (390 m) na Pogórzu Cieszyńskim. Czasami występuje na okresowo zalewanych aluwiach[6].
Genetyka
Liczba chromosomów 2n = 40[6]. Jest blisko spokrewniony z kruszczykiem szerokolistnym[7]. Wyróżniono jedną odmianę – Epipactis albensis var. fibri (Scappat. & Robatsch) P.Delforge[3].
Michael A.M.A.RuggieroMichael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI:10.1371/journal.pone.0119248, PMID:25923521, PMCID:PMC4418965 [dostęp 2020-02-20](ang.).
ZbigniewMirek,HalinaPiękoś-Mirkowa:Czerwona księga Karpat Polskich.Kraków:Instytut Botaniki PAN,2008. ISBN978-83-89648-71-6. Brak numerów stron w książce
Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski.Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.).Kraków:Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk,2006. ISBN83-89648-38-5. Brak numerów stron w książce
Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.:Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants.Kraków:Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk,2016. ISBN978-83-61191-88-9. Brak numerów stron w książce
Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.:Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone.Kraków:Instytut Ochrony Przyrody PAN,2014. ISBN978-83-61191-72-8. Brak numerów stron w książce