Kowala-Stępocina

Kowala-Stępocina (Kowala) – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie radomskim, w gminie Kowala^[4][6].

Kowala-Stępocina

wieś
Kościół w Kowali
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Powiat	radomski
Gmina	Kowala
Liczba ludności (2011)	1158[1][2]
Strefa numeracyjna	48
Kod pocztowy	26-624[3]
Tablice rejestracyjne	WRA
SIMC	0627070[4]
Położenie na mapie Polski Kowala-Stępocina
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Kowala-Stępocina
Położenie na mapie powiatu radomskiego Kowala-Stępocina
Położenie na mapie gminy Kowala Kowala-Stępocina
51°19′30″N 21°04′15″E[5]

Oficjalną nazwą wsi jest Kowala-Stępocina^[6], ale gmina używa skróconej formy nazwy Kowala, która pojawiła się w rozporządzaniu o gminach i ich siedzibach.

Integralne części wsi przed 2023 r.^[4][6][7]

SIMC	Nazwa	Rodzaj
0627087	Kowala-Kolonia	część wsi (zmieniona na wieś)
0627093	Kowalówka	część wsi (zmieniona na wieś)

Prywatna wieś szlachecka, położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie radomskim województwa sandomierskiego^[8]. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kowala. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa radomskiego.

Wieś jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii św. Wojciecha^[9].

Zabytki

• gródek stożkowaty z XIII wieku, na którym wznosiła się wieża rycerska typu „motte”. Wieża została zbudowana przypuszczalnie przez rycerza z rodu Abdank. W 1412 roku odnotowani zostali bracia Pakosz, Duszota i Jan Pakoszek tego herbu. W 2 połowie XV wieku właścicielem wieży był Paweł herbu Bogoria. Gródek na szczycie ma powierzchnię 25 m2 i wysokość 4 metrów. Otoczony jest suchą fosą o szerokości 8 metrów i wałem o szerokości 6 metrów. Użytkowany był do przełomu XV/XVI wieku. W dużym stopniu został zniszczony podczas I wojny światowej. Gródek znajduje się około 200 metrów na zachód od kościoła św. Wojciecha.
• Kościół parafialny pod wezwaniem św. Wojciecha z 1796 roku. Parafia erygowana została przed 1326 r., a więc kościół musiał istnieć w tym miejscu już w tym okresie. Drewniany kościół wzmiankowano w 1400 r. Kolejny drewniany wzniesiony został w 1784, lecz spłonął od pioruna w 1794. Obecna świątynia zbudowana została w latach 1796–1806, z fundacji Jana Nepomucena Rogowskiego, starosty zawichojskiego i jego żony Marianny z Mireckich oraz Jana Nepomucena Jasińskiego i jego żony Eleonory z Rogowskich. Kościół został konsekrowany 19 października 1806. Świątynia była restaurowana w 1967.
• Cmentarz parafialny z początku XIX wieku.

Zobacz też

• Kowala-Duszocina
• Elżbieta Słodkowska

Przypisy

1. Wieś Kowala-Stępocina w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-02-09], liczba ludności na podstawie danych GUS.
2. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 523 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
4. GUS. Wyszukiwarka TERYT
5. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 59873
6. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
7. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 grudnia 2022 r. w sprawie ustalenia, zmiany i zniesienia urzędowych nazw niektórych miejscowości oraz obiektów fizjograficznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 2783)
8. Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
9. Opis parafii na stronie diecezji

Linki zewnętrzne

• Kowala Stępocina (5), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 503.