![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Mature_multi-branched_cabbage_tree_in_full_flower.jpg/640px-Mature_multi-branched_cabbage_tree_in_full_flower.jpg&w=640&q=50)
Kordylina
rodzaj roślin / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Kordylina, maczużnia[4] (Cordyline) – rodzaj roślin wieloletnich należących do rodziny szparagowatych. Obejmuje co najmniej 20[5]–26 gatunków[6]. Rośliny te występują naturalnie głównie w Australazji, poza tym w południowej Azji (na zachodzie po Indie), na Maskarenach, wyspach Oceanii[7], jeden gatunek także w tropikach Ameryki Południowej[5][7]. Niektóre gatunki zostały jednak szeroko rozprzestrzenione poza pierwotny zasięg, zwłaszcza kordylina krzewiasta[5]. W naturze kordyliny rosną w lasach i na mokradłach[8]. Kordylina maurycjańska jest epifitem, co wśród szparagowatych jest rzadkością[4].
![]() Kordylina australijska | |||
Systematyka[1][2] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj |
kordylina | ||
Nazwa systematyczna | |||
Cordyline Commerson ex R. Brown Prodr. 280. 27 Mar 1810[3] | |||
Typ nomenklatoryczny | |||
C. cannifolia R. Brown[3] | |||
|
Niektóre gatunki uprawiane są jako ozdobne. Na obszarach o klimacie łagodnym lub nawet chłodnym, ale morskim uprawiane są okazałe gatunki – kordylina australijska i niepodzielona[8]. Szeroko rozprzestrzeniona w tropikach została kordylina krzewiasta, popularna tam głównie jako roślina żywopłotowa[9]. Znanych jest bardzo wiele odmian ozdobnych tego gatunku[5], często spotykanych w uprawie jako rośliny doniczkowe[9]. Bulwiaste korzenie, młode pędy i owoce różnych gatunków były spożywane w Indonezji, Australii, na Nowej Zelandii[7] i innych wyspach Oceanii[5], z korzeni kordyliny krzewiastej wyrabiano także napój alkoholowy[9]. Liści kordylin używano do owijania potraw oraz wyrobu okryć (zwłaszcza na Nowej Gwinei)[5]. Z niektórych gatunków pozyskiwano mocne włókna z łyka[9] i liści[7]. Zasoby fruktanów w organach podziemnych, a w nasionach kwasu linolowego i oleinowego czynią uprawy kordyliny potencjalnie wartościowe także komercyjnie[7]. Kordylina krzewiasta dla lokalnych społeczności była też rośliną magiczną, używaną rytualnie i w ziołolecznictwie[5].