Klasa 5.5

Klasa 5.5 – jednokadłubowy metrowy jacht balastowy o ożaglowaniu bermudzkim. Oficjalnie certyfikowana przez International Yacht Racing Unio w 1949r. Od 1952 do 1968 klasa olimpijska. Jachty tego typu przeżywały swój pik popularności w okresie powojennym w Skandynawii. Na początku lat 2010tych jachty tej klasy konkurowały ze sobą w 17 krajach, głównie europejskich, z podziałem na 3 podtypy: classic, evolution i modern. Największym Polskim osiągnięciem był tytuł mistrzów Europy 2020 osiągnięty przez jacht Aspire (POL-17) z załogą Mateusz Kusznierewicz, Przemysław Gacek, Simon Fry.

International 5.5-Metre^[1]

Konstruktor	Charles Nicholson
Rok konstrukcji	1949
Kraj pochodzenia	Wielka Brytania
Typ ożaglowania	slup
Spinaker	50 m²
Całkowite ożaglowanie	28.8 m²
Długość maksymalna	9.9 m
Długość LWK	6.7 m
Szerokość maksymalna	1,9 m
Wyporność	1678 kg
Zanurzenie minimalne	1.3 cm
Załoga	3
Zawody klasy 5.5 na 2012 Vintage Yachting Games

Historia

Pierwsze lata po zakończeniu drugiej wojny światowej były szczytem popularności jachtów Klasy 6, 8, 10 i 12, jednak wszystkie ciągnęły ze sobą wysokie koszty budowy co doprowadziło do powstania Klasy 5.5 jako kompromisu pomiędzy lekkimi klasami metrycznymi, a ich konkurentami o większej wyporności. Za finalny projekt odpowiadał Charles Nicholson, wodując pierwszy jacht, The Deb, w 1949.

Do 1954 roku w Wielkiej Brytanii było 10 jachtów 5.5, jednak projekt cieszył się dużo większą popularnością w Skandynawii, gdzie do 1952 wybudowano 17 jachtów w Szwecji, 13 jachtów w Finlandii i 11 w Norwegii. Wtedy też włączono klasę do Letnich Igrzysk Olimpijskich, Helsinki 1952. W 1968 r. klasa została wyparta z Igrzysk przez jachty typu Soling^[1].

Rewolucją dla klasy był rok 1994, kiedy Sébastien Schmidt oraz Philippe Meier zwodowali swój radykalnie nowy projekt w postaci jachtu SUI-169 Chlika-Chlika, prowadząc do nowej fali zainteresowania oraz powstaniem zupełnie nowej dywizji w klasie, pod nazwą Modern.

Udział Polaków

W Polsce jachty tej klasy nie cieszą się popularnością, żaden Polski jachtklub nie organizuje regat w klasie 5.5, a ilość Polskich jachtów z tym ratingiem jest znikoma. Polacy zadebiutowali na mistrzostwach Europy dopiero w 2020 roku w San Remo^[2]. Jacht POL 17 Aspire z załogą Mateusz Kusznierewicz, Przemysław Gacek, Simon Fry zdobył tytuł mistrzowski w swoim debiucie^[3]. Kolejnym sukcesem Polskiej załogi była wygrana w 5.5 Metre French Open na 2021 Régates Royales w Cannes, jednak mistrzostwa świata i Europy zostały przesunięte na następny rok w związku z pandemią COVID-19^[4]. Jacht powrócił do regat w 2022 zdobywając złoto na zawodach Swiss Open.^[5]

Dywizje

Współcześnie Jachty klasy 5.5 dzielone są na trzy podstawowe dywizje:^[6]

Classic

Jachty budowane w latach 1949–1969. W tym okresie powstało ponad 650 5.5tek, współcześnie największe regaty klasycznych projektów odbywają się w Holandii, Niemczech, Francji, Włoszech i Finlandii.

W dywizji classic wyróżnia się również „Vintage Classic”, czyli jachty bez modyfikacji względem oryginalnych projektów. Charakteryzują się pociągłym kilem z permanentnie przytwierdzonym sterem. Późniejsze jachty w dywizji Classic, budowane głównie w latach 1967–1968, miały oddzielną płetwę sterową, bardziej charakterystyczną dla jachtów mieczowych.

Evolution

Dywizja jachtów certyfikowanych między 1970 a końcem 1993. Większość jachtów z tego okresu powstała według projektów Brittona Chance Juniora, Bena Lexcen lub Warrena Muir. Jachty Evolution znacząco odchodzą od klasycznych projektów, charakteryzując się znacznie mniejszym zanurzeniem, mniejszą masą całkowitą oraz odrębnym sterem.

Większość jachtów Evolution budowano ze sklejki z aluminiowym masztem, jednak w późniejszym okresie eksperymentowano również z kadłubami z laminatu poliestrowo-szklanego^[1].

Modern

Jachty budowane od 1994 charakteryzują się jeszcze smuklejszymi kadłubami, mniejszym zanurzeniem, użyciem trymerów oraz wingletów oraz powiększeniem sterów, aby skompensować brak głębokiej stępki.

Najważniejszymi projektantami współczesnych 5.5 są: Szwajcar Sébastien Schmidt, Brytyjczyk Ian Howlett oraz Amerykanin Doug Peterson.

Wydarzenia

Mistrzostwa świata

Mistrzostwa świata klasy 5.5 to coroczne regaty wyłaniające najlepszych żeglarzy klasy^[7].

Rok	Miejsce	Zwycięzca[uwaga 1]	2. miejsce	3. miejsce	Startujących
1952	Finlandia Helsinki	US-1 Complex II Britton Chance	N-11 Encore P. Lunde	S-6 Hojwa F. Wassen	16
1956	Australia Melbourne	S-24 Rush V Lars Thörn	K-17 Vision Rob Perry	KA-? Buraddoo[uwaga 2] A. Sturrock	10
1952	Włochy Neapol	US-26 Minotaur Georg D. O'Day	D-10 Web II W. Bernsten	Z-37, Ballerina IV H. Copponex,	19
1961	Finlandia Helsinki	Z-36 Ylliam XIV Louis Noverraz	D-10 Web II W. Bernsten	I-33 Volpina G.C. Carcano	42
1962	Wielka Brytania Poole	US-21 Complex III Britton Chance	BA-1 John B3 Robert Symonette	K-32 Bjarne C. Hall	25
1963	Stany Zjednoczone Nowy Jork	US (L-24) Chaje II C. Raymond Hunt	S-37 Rush VII Lars Thörn	US-31 Pride Ernest Fay	34
1964	Japonia Tokio	KA-14 Barranjoey W.H. Northam	S-37 Rush VII Lars Thörn	US-50 Bingo J. McNamarra	15
1965	Włochy Neapol	I-42 Grifone A. Straulino	KA-23 Southern Cross III Norman Booth	US-51 Complex V G. Cox	36
1966	Dania Kopenhaga	D-11 Web III Paul Elvström	G-13 Sunshien R. Harmsdorf	K Yeoman Robin Aisher
1967	Bahamy Bahamy	US-79 Cloud IX G. Lindemann	K-35 Yeoman XV Robin Aisher	US-68 Cadenza G. Cox
1968	Meksyk Acapulco	S-51 Wasa IV U. Sundelin	Z-88 Toucan IX Louis Noverraz	K-35 Yeoman XV Robin Aisher	14
1969	Szwecja Sandham	F-98 Cybèle B. Le Guillou	S-51 Wasa IV U. Sundelin	KA-24 Tomatoe T.B. Nathorst	21
1970	Australia Sydney	KA-25 Carabella D. Forbes	US-73 Nemesis R.E. Turner III	US-81 Sundance E.B. Fay
1971	Stany Zjednoczone Nowy Jork	US-83 Tiger R.E Turner	KA-25 Carabella D. Forbes	N-33 Bingo II H.M. King Olav
1972	Szwajcaria Genewa	Z-83 Alphée VI Claude Bigar	US-83 Tiger R.E. Turner III	US-81 Sundance E.B. Fay	36
1973	Szwecja Lysekil	US-81 Sundance E. Fay	BA-1 John B V Robert Symonette	KA-? Antares[uwaga 2] M. Morns	28
1974	Australia Sydney	KA-28 Southern Cross IV N. Booth	N-34 Skagerak Prince Harald	KA-? Barragoola[uwaga 2] R. Slade
1975	Szwajcaria Neuchâtel	Odwołano z powodu flauty
1976	Finlandia Hanko	KA-? Arunga[uwaga 2] Frank Tolhurst	US-81 Sundance R.E. Turner III,	N-33 Bingo II H.M. King Olav
1977	Francja Benodet	KA-29 Antares II H. Vaughan	BA-1 John B6 Robert Symonette	Z-112 Odyssée V Jean Lauener	22
1978	Szwecja Sandham	KA-31 Arunga III Frank Tolhurst	Z-102 Ilias Hans Aeppli	Z-114 Joker IV Thomas Sprecher	19
1979	Finlandia Hanko	KA-31 Arunga III Frank Tolhurst	L-30 Patricia M. Rouhiainen	US-84 Wildfire Albert Fay	18
1980	Australia Sydney	BA-1 John B 6 Robert Symonette	KA-31 Arunga III Frank Tolhurst	US-84 Wildfire Albert Fay	19
1981	Bahamy Bahamy	KA-35 Rapsody Roy Tutty	KA-31 Arunga III Frank Tolhurs	BA-11 Pop's John B Robert Symonette	18
1982	Szwajcaria Genewa	Z-129 Saphir Jean-Claude Vuithier	Z-134 Onyx Pierre-Yves Firmenich,	Z-130 (Si)Naryl? Philippe Durr	40
1983	Finlandia Hanko	US-87 Firestorm Albert Fay	SWE-59 Arunga IV Jens Busch	US-86 Warrior III T. Omohundro	26
1984	Włochy Porto Cervo	Z-130 (Si)Naryl Philippe Durr	N-35 Norna XI Prince Harald	US-88 Warrior III T. Omohundro	22
1985	Stany Zjednoczone Newport Beach	Z-130 Sinaryl Philippe Durr	US-88 Warrior IV T. Omohundro,	US-89 Morea Robert Mosbacher	14
1986	Australia Sydney	BA-1 John B VII Robert Symonette	L-31 Helena T. Jungell	N-42 Busy B J.-E. Dyvi	18
1987	Finlandia Hanko	Z-142 Artémis VII Ronald Pieper	L-31 Vinnia Peter Tallberg	US-87 Firestorm Albert Fay	31
1988	Szwajcaria Genewa	Z-150 Tasman Rico Gregorini	Z-130 Sinaryl Philippe Durr	Z-144 Maria-Christina Jürg Weber	52
1989	Stany Zjednoczone Houston	US-87 Firestorm G.C. Francisco IV	US-93 Above the line Peter Masterson	KA-51 Southern Cross 5 Frank Tolhurst	18
1990	Wielka Brytania Torquay	N-55 Alfredo Kalle Nergaard	US-93 Above the line Peter Masterson	US-87 Firestorm Albert Fay	24
1991	Australia Sydney	SUI-169 Chlika-Chlika Christian Wahl	US-95 Thunderbunny M. Haines	N-55 Alfredo Kalle Nergaard	33
1992	Bahamy Nassau	SUI-169 Chlika-Chlika Christian Wahl	US-93 Above the line Peter Masterson	L-39 Dodo Henrik Dahlmann	20
1993	Finlandia Hanko	NOR-57 Zenda Corn Kristian Nergaard	FIN-40 DoDo Too Henrik Dahlmann	USA-97 My Shout Glen Foster	33
1994	Francja Crouesty	SUI-181 Odyssée Jr Dominique Lauener	NOR-57 Zenda Corn Kristian Nergaard	FRA-49 Romeo e Giulietta Marc Pajot	41
1995	Finlandia Hanko	USA-97 My Shout Glen Foster	SUI-181 Odyssée Junior Dominique Lauener	FIN-40 Dododoo Henrik Dahlmann	18
1996	Holandia Muiden	NOR-57 Zenda Corn Kristian Nergaard	USA-97 My Shout Glen Foster	SUI-188 Baba Jaga Christof Wilke	41
1997	Stany Zjednoczone Key Biscayne	USA-97 My Shout Glen Foster	SUI-199 Ali Baba Bruno Marazzi	FIN-44 Kandoo Erik Dahlmann	12
1998	Wielka Brytania Cowes	USA-97 My Shout Glen Foster	SUI 194 Marie-Françoise XIII Jürg Menzi	SUI 192 Artémis X Roni Pieper	27
1999	Włochy Torbole	SUI-201 Marie Francoise XIV Jürg Menzi	SUI-199 Ali Baba Bruno Marazzi	USA-97 My Shout Glen Foster	32
2000	Holandia Medemblik	SUI-201 Marie Francoise XIV Jürg Menzi	SUI-189 Pungin Hans-Peter Schmid	BAH-17 John B Once Again Gavin Mc Kinney	34
2001	Niemcy Glücksburg	SUI-205 Artémis XI Jochen Schümann	SUI-204 Marie-Françoise XV Jürg Menzi	BAH-17 John B Once Again Gavin Mc Kinney	38
2002	Finlandia Helsinki	SUI-206 Ali Baba Bruno Marazzi	SUI-204 Marie-Françoise XV Jürg Menzi	BAH-17 John B Once Again Gavin Mc Kinney	29
2003	Francja Bénodet	NOR-57 (SUI-210) Artémis XII Kristian Nergaard	FIN-47 Addam Cube Johan Gullichsen	SUI-204 Marie-Françoise XV Juerg Menzi	36
2004	Włochy Torbole	SUI-206 Ali Baba Flavio Marazzi	SUI-204 Marie-Françoise XV Jürg Menzi	FIN-47 Addam Cube Johan Gullichsen	36
2005	Australia Sydney	SUI-210 Artémis X Jochen Schueman	FIN-47 Addam Cube Johan Gullichsen	SUI-206 Ali-Baba Bruno Marazzi	27
2006	Holandia Medemblik	SUI-219 Ali-Baba Flavio Marazzi	SUI-219 Artémis XI Jochen Schueman	NED-35 Maitresse Hans Nadorp	41
2007	Włochy San Remo	SUI-219 Ali-Baba Flavio Marazzi	SUI-220 Artémis XI Kristian Nergaard	BAH-19 John B Gavin Mc Kinney	38

Uwagi

1. Nazwa jachtu, załoga. Jeśli podano tylko jedno imię lub nazwisko, jest to sternik.
2. Nieznany numer żagla, reprezentant Australii (patrz: Oznaczenia ISAF).

Przypisy

1. Olympic Classes. W: Vanessa Bird: Classic Classes. Londyn: Adlard Coles Nautical, 2012, s. 89. ISBN 978-1-4081-5889-0.
2. International 5.5 Metre Class Association: 5.5 Metre Class gathering in Sanremo for European Championship - 5.5 Metre Class. [dostęp 2022-10-21].
3. International 5.5 Metre Class Association: Aspire secures 5.5 Metre European title in sunny Sanremo - 5.5 Metre Class. [dostęp 2022-10-21].
4. International 5.5 Metre Class Association: Aspire secures 5.5 Metre French Open at Régates Royales in Cannes. [dostęp 2022-10-21].
5. Robert Deaves: Aspire wins 5.5 Metre Swiss Open at Brunnen after Ali Baba fight back. 2022-08-18. [dostęp 2022-10-21].
6. International 5.5 Metre Class Association: About - 5.5 Metre Class. [dostęp 2022-10-21].
7. International 5.5 Metre Class Association: World championship winners - 5.5 Metre Class. [dostęp 2022-10-21].

Linki zewnętrzne

• International 5.5 Metre Class Association

Encyklopedie internetowe (sailboat class):

• SNL: 5,5-meter