Loading AI tools
część rodziny indoeuropejskiej Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Języki satem, języki satemowe (od słowa satem „sto” w awestyjskim[1][2]) – grupa języków indoeuropejskich, w których palatalizacja indoeuropejska zmieniła miękkie [k] w [s], niekiedy też w [ɕ] (sanskryt) lub [ʃ] (bałtyckie).
Podział współczesnych języków indoeuropejskich na grupy kentum/satem |
Należą do niej języki słowiańskie (w tym polski), języki bałtyckie, języki indoaryjskie, języki irańskie, języki nuristańskie[3], język ormiański[4] i język albański[5][6][7][8].
Ponieważ innowacja satemowa zaszła jeszcze przed ostatecznym rozdzieleniem się powyższych grup językowych, część językoznawców uważa, że stanowią one – w odróżnieniu od języków kentumowych – grupę genetyczną[3]. Języki kentumowe nazywa się peryferyjnymi, a satemowe centralnymi[9] (zobacz mapka obok)[3].
Przykładem różnicy pomiędzy językami satemowymi a kentumowymi jest polskie słowo „serce”. Pochodzi ono bezpośrednio od prasłowiańskiego rdzenia srd- (z r sonantycznym), który z kolei wywodzi się z praindoeuropejskiego k’rd (również z r sylabotwórczym), w łacinie poświadczonego w wyrazie cor, cordis („serce”)[3].
W nowszej indoeuropeistyce zamiast dwóch grup, satemowej i kentumowej, wprowadza się podział na języki wschodnie i zachodnie[8].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.