Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jezioro Powidzkie – jezioro polodowcowe typu rynnowego w województwie wielkopolskim, w powiecie słupeckim, w gminie Powidz i Ostrowite, leżące na terenie Równiny Wrzesińskiej[2].
Położenie | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowości nadbrzeżne | |
Region | |
Wysokość lustra |
98,3-98,5 m n.p.m. |
Morfometria | |
Powierzchnia |
1035,9-1174,7 ha |
Wymiary • max długość • max szerokość |
|
Głębokość • średnia • maksymalna |
|
Długość linii brzegowej |
33 910 m |
Objętość |
134 776,2-131 279,2 tys. m³ |
Hydrologia | |
Klasa jakości wody |
II (w roku 2012)[1] |
Rzeki wypływające | |
Rodzaj jeziora |
rynnowe |
Położenie na mapie gminy Powidz | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu słupeckiego | |
52°24′33″N 17°56′00″E |
Jest największym jeziorem województwa wielkopolskiego i najczystszym jeziorem w Polsce[3][4].
Jezioro Powidzkie jest źródłem rzeki Meszny, wypływającej z jeziora pomiędzy Giewartowem a Kochowem[5][6].
W ciągu ostatnich kilku lat brzegi jeziora przesunęły się w niektórych miejscach do 5 metrów, a mielizna na środku jeziora, przekształciła się w małą wyspę. Jezioro objęte jest strefą ciszy, co sprawia, że wody jeziora są czyste z dobrze rozwiniętą fauną (m.in. łabędź niemy czy żuraw) i florą (np. komornica wąskolistna)[7].
W części północnej w jezioro wrzyna się długi na 3,5 km Półwysep Ostrowski[7].
Jezioro ma doskonałe warunki do kąpieli oraz do uprawienia sportów wodnych. Kąpieliska znajdują się m.in. w Giewartowie, Kosewie, Powidzu i Przybrodzinie[7].
Podczas zaborów przez jezioro przebiegała granica rosyjsko-pruska[7].
Powierzchnia zwierciadła wody według różnych źródeł wynosi od 1035,9 ha[8] przez 1097,5 ha[9] do 1174,7 ha[10].
Zwierciadło wody położone jest na wysokości 98,4–98,5 m n.p.m.[9] lub 98,3 m n.p.m.[10] Średnia głębokość jeziora wynosi 11,5 m[10] lub 12,7 m[8], natomiast głębokość maksymalna 46,0 m[10] lub 45,4 m[8].
Na podstawie badań przeprowadzonych w 2004 roku wody jeziora zaliczono do II klasy czystości[8][9] i II kategorii podatności na degradację[8]. W późniejszych latach czystość wody w jeziorze uległa poprawie. Według badań z 2015 roku, Jezioro Powidzkie zostało zaliczone do I klasy czystości[11]. W 2023 roku rekord widzialności w tym jeziorze wyniósł aż 10,38 m[12].
Rozwinięcie linii brzegowej wynosi – 2,97; Wskaźnik odsłonięcia – 81,6.[potrzebny przypis]. Powierzchnia zlewni całkowitej (z jeziorem) wynosi 80,1 km²[8].
Według dawnej legendy przed wiekami nad Jeziorem Powidzkim stał kamienny posąg pogańskiego bożka Powidza, a w pobliskim chramie jego nieśmiertelna córka Diwa strzegła wiecznie płonącego ognia. Któregoś dnia Mieszko I, głosząc nową wiarę, strącił jednak posąg do jeziora. Widząc to Diwa rzuciła się za posągiem w fale jeziora. Do dnia dzisiejszego w marcowe noce ma wynosić na brzeg posąg swojego ojca, śpiewając przy tym dawne pieśni ludowe[7].
Na podstawie tej legendy Józef Aleksander Mniszewski napisał poemat Powidzianka[7].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.