Jaminy
wieś w województwie podlaskim Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
wieś w województwie podlaskim Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jaminy (lit. Jominai) – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie augustowskim, w gminie Sztabin[4][6]. Leży na skraju Biebrzańskiego Parku Narodowego. Około 200 mieszkańców (2006).
wieś | |
Budynek OSP w Jaminach | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2011) | |
Strefa numeracyjna |
87 |
Kod pocztowy |
16-310[3] |
Tablice rejestracyjne |
BAU |
SIMC |
0769500[4] |
Położenie na mapie gminy Sztabin | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa podlaskiego | |
Położenie na mapie powiatu augustowskiego | |
53°39′48″N 23°01′28″E[5] |
Wieś królewska ekonomii grodzieńskiej położona była w końcu XVIII wieku w powiecie grodzieńskim województwa trockiego[7]. Do 1954 roku miejscowość była siedzibą gminy Dębowo, następnie, aż do 1972 r., należała i była siedzibą gromady Jaminy. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie suwalskim.
Pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z XVII w. Nad rzeczką Jaminą powstała rudnia, prowadzona przez Stanisława Reszkę. W 1703 roku Rudę i Puszczę Jaminy przejął miecznik litewski i generał artylerii Kazimierz Sienicki. Bezprawnie pozabierał okolicznym osadnikom łąki i pozakładał nowe wsie (Mogilnice, Czarniewo, Lipowo, Wrotki). Rozbudował też osadę Jaminy, niszczejącą rudnię przekształcił w młyn wodny a obok wystawił dwór. W 1707 roku podczas wojny północnej Kazimierz Sienicki trafił do niewoli rosyjskiej, a w 1711 roku zmarł na Syberii. Po jego śmierci dzierżawę ziem przejął Kasper Dewicz, który kontynuował akcję osadniczą na tych terenach. W 1713 roku posesorem wsi leżących na terenie Puszczy Jaminy został wojewoda mścisławski Jerzy Stanisław Sapieha (zm. 1732) i wdowa po nim – Teodora z Sołtanowa. W 1755 roku Teodora Sapieha wystawiła w Jaminach na piaszczystym pagórku drewniany kościół parafialny pw. św. Mateusza, który spłonął w 1789 roku. Rok później parafianie zbudowali tymczasową kaplicę. W 1793 Król Stanisław August Poniatowski nadał parafii grunt i nakazał budowę nowej świątyni. Zanim jednak do tego doszło, nastąpiły rozbiory, a budulec przeznaczono na budowę kościoła w Suchowoli. Obecny kościół drewniany z 1780 roku został przeniesiony z Augustowa w 1845 roku. Przy kościele jest krzyż upamiętniający rozstrzelanie przez Niemców 22 czerwca 1944 roku 24 mieszkańców wsi za zabicie niemieckiego żandarma.
22 czerwca 1944 roku 24 mieszkańców wsi zostało rozstrzelanych w odwecie za zabicie niemieckiego żandarma. Miejscem egzekucji jest lasek koło Jamin (Ług przy polu Nowinka). Po ekshumacji przeniesieni zostali na cmentarz parafialny w Jaminach, gdzie stoi pamiątkowy krzyż. Na placu w centrum wsi znajduje się pamiątkowy pomnik z nazwiskami wszystkich zamordowanych osób postawiony w 1969 roku.
We wsi znajdują się ciekawe świronki (zabytkowe spichlerze z podcieniami). Na cmentarzu żeliwne pomniki i krzyże wytapianie niegdyś w Hucie Sztabińskiej. W okolicy zachowały się również kapliczki drewniane o konstrukcji zrębowej z XIX w.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.