Loading AI tools
język z celtyckiej gałęzi rodziny indoeuropejskiej Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Język bretoński (Brezhoneg) – język z grupy brytańskiej języków celtyckich. Posługuje się nim ponad 200 tys. Bretończyków, zamieszkujących dolną (zachodnią) Bretanię (północno-zachodnia Francja). Bretoński jest językiem p-celtyckim, podobnie jak pozostałe języki brytańskie, a także język galijski.
| Obszar | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Liczba mówiących |
206 000 | ||||||
| Pismo/alfabet | |||||||
| Klasyfikacja genetyczna | |||||||
| |||||||
| Status oficjalny | |||||||
| Organ regulujący | Ofis Publik ar Brezhoneg↗ | ||||||
| UNESCO | 4 poważnie zagrożony↗ | ||||||
| Ethnologue | 7 wypierany↗ | ||||||
| Kody języka | |||||||
| ISO 639-1 | br | ||||||
| ISO 639-2 | bre | ||||||
| ISO 639-3 | bre | ||||||
| IETF | br | ||||||
| Glottolog | bret1244 | ||||||
| Ethnologue | bre | ||||||
| GOST 7.75–97 | бре 120 | ||||||
| WALS | bre | ||||||
| SIL | BRE | ||||||
| Występowanie | |||||||
 | |||||||
| W Wikipedii | |||||||
| |||||||
| Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. | |||||||
Uznany został przez państwo francuskie za tzw. język regionalny. Posiada cztery główne dialekty: kornwelski, leoński, treguirski i wanetejski. Najstarsze zabytki literatury w języku bretońskim pochodzą z IX wieku.
Celtowie, z których języka rozwinął się później bretoński, przybyli do Bretanii w V–VI wieku n.e. z południowo-zachodniej Brytanii. Ich migracja była wymuszona najazdem germańskich Sasów. Język bretoński jest blisko spokrewniony z językiem kornijskim (kornickim), który rozwijał się w Kornwalii. Jeszcze w XII wieku mówiący tymi językami mogli się swobodnie porozumieć.
W historii języka bretońskiego postacią wybitną był Jean-François Le Gonidec (1775–1838), tłumacz Ewangelii, autor gramatyki bretońskiej i słownika bretońsko-francuskiego.
Według sondażu z kwietnia 1997, określano liczbę britofonów (osób mówiących po bretońsku) jako 240 tys. osób, co stanowiło 20% populacji na zachód od linii Paimpol-Vannes. Te statystyki nie zmieniały się od 1991 roku co tłumaczyło się postarzeniem populacji oraz wydłużeniem życia wśród osób starszych[1]. Tylko 6% Bretończyków w wieku 40 lat mówi po bretońsku, a jeśli bada się młodzież poniżej 20 roku życia, jest ich tylko 1%. Środowisko aktywistów bretońskich oraz osób mieszkających na wschód od linii Paimpol-Vanne w ogóle nie pojawia się w statystykach.
Sondaż (z 2007 roku) określa ich liczbę na 206 tys.[2] osób.
Ze względu na niewielką liczbę dzieci mówiących w tym języku, raport UNESCO z 1993 roku zaklasyfikował bretoński jako język poważnie zagrożony.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
