Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Helena Karadziordziewić, serb. Јелена Карађорђевић, serb.-chorw. Jelena Karađorđević, ros. Елена Петровна Карагеоргиевич (ur. 4 listopada 1884 w Cetynii, zm. 16 października 1962 w Nicei) – serbska arystokratka, księżniczka rodowa, królewna Serbii, następnie Serbów, Chorwatów i Słoweńców jako córka Piotra I Wyzwoliciela, księżna krwi imperatorskiej jako żona Ioanna Romanowa.
Jelena Karađorđević | |
królewna Serbów, Chorwatów i Słoweńców, księżna krwi imperatorskiej | |
Dynastia | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
Ojciec | |
Matka | |
Mąż | |
Dzieci |
Wsiewołod, Katarzyna |
Rodzeństwo |
Milena, Jerzy, Aleksander I Jednoczyciel, Andrzej |
Odznaczenia | |
Urodziła się jako najstarsza córka gen. Piotra Karadziordziewicia (1844–1921) oraz Zorki Petrowić-Niegosz (1864–1890), księżniczki czarnogórskiej. Miała młodsze rodzeństwo: siostrę Milenę (1886–1887) oraz braci Jerzego (1887–1972), Aleksandra (1888–1934) i Andrzeja (1890). Gdy miała 6 lat zmarła jej matka, a opiekę nad dziewczynką przejęły ciotki Milena i Anastazja Petrowić-Niegoszówny, mieszkające w Petersburgu. Tam otrzymała wykształcenie podstawowe, zapewnione przez guwernantów Romanowów. Następnie uczęszczała do Instytutu Smolnego[1].
21 września 1904 wraz z koronacją ojca, otrzymała tytuł królewny Serbii, przemianowany później na Serbów, Chorwatów i Słoweńców (1 grudnia 1918).
Dzięki ciotce Helenie Petrowić-Niegosz, która była królową Włoch, poznała księcia Ioanna Romanowa. Jego oświadczyny zaskoczyły rodzinę, ponieważ planował zostać mnichem. Pobrali się 3 września 1911 roku w kaplicy Piotra i Pawła w pałacu Peterhof w Petersburgu[2].
Podczas wojen bałkańskich ufundowali szpital we Vranje, a księżna wyjechała do Serbii opiekować się rannymi[3]. Pracowała w szpitalu również po wybuchu I wojny światowej, ufundowała też pociąg szpitalny[2].
Po ślubie Helena rozpoczęła studia medyczne na Petersburskim Uniwersytecie Państwowym, ale po urodzeniu pierwszego dziecka w 1914 roku musiała zrezygnować z dalszej nauki. Para miała dwójkę dzieci: Wosiewołoda Iwanowicza Romanowa (1914–1973) i Katarzynę Iwanowną Romanową (1915-2007). Córka Katarzyna wyszła za mąż za Ruggiero Farace di Villaforesta i miała trójkę dzieci oraz siedmiu wnuków[4].
Mąż Heleny został aresztowany po wybuchu rewolucji w Rosji w 1917 roku. Uwięziono go w Jekaterynburgu, a potem bolszewicy przenieśli go do Ałapajewska w obwodzie swierdłowskim. Helena, która dobrowolnie towarzyszyła mężowi, została przez niego namówiona do opuszczenia Ałapajewska i powrotu do dwójki ich małych dzieci, które zostawiła z matką Ioanna, wielką księżną Elżbietą. Ioann został zamordowany 18 lipca 1918 roku razem z wielką księżną Elżbietą Romanową, wielkim księciem Siergiuszem Romanowem, braćmi Ioanna księciem Konstantym Romanowem i księciem Igorem Romanowem, dalekim kuzynem księciem Włodzimierzem Pawłowiczem Paley, sekretarzem księcia Siergieja, Fiodorem Remezem oraz Barbarą Jakowlewą. Bolszewicy zagonili ich do lasu, wepchnęli do opuszczonego szybu, a następnie wrzucili do niego granaty[2].
W czerwcu 1918 roku Helena pojechała do Jekaterynburga, licząc na spotkanie z carem, ale nie pozwolono jej wejść do Domu Ipatiewa grożąc rozstrzelaniem. Poprosiła o pozwolenie na spotkanie CZEKA, ale wcześniej została aresztowana i uwięziona w Permie. Szwedzcy dyplomaci uzyskali pozwolenie, aby wielka księżna Elżbieta mogła w październiku 1918 roku opuścić Rosję na pokładzie szwedzkiego statku Angermanland razem z dziećmi Heleny, Wsiewołodem i Katarzyną oraz dwójką swoich młodszych dzieci: Jerzym Konstantynowiczem Romanowem i Werą Konstantynową Romanową[5]. Helena przebywała w więzieniu w Permie, dopóki po interwencji norweskich dyplomatów nie została przeniesiona do pałacu kremlowskiego. Po zwolnieniu pozwolono jej wyjechać i dołączyć do swoich dzieci w Szwecji[6]. Na stałe zamieszkała we Francji w Nicei. Powtórnie nie wyszła za mąż[7].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.