Hans Sönnke

Hans Sönnke (ur. 19 września 1906 w Gdańsku, zm. 12 września 1982 w Lubece) – niemiecki fotograf prowadzący w Wolnym Mieście Gdańsku laboratorium i sklep. W gdańskiej księdze adresowej z 1942 roku występuje jako właściciel sklepu ze sprzętem fotograficznym przy Długim Targu 31 (Hans Sönnke, Fotobedarf – Fotoarbeiten – Apparate, Langer Markt 31) oraz lokator stojącej obok kamienicy kupca Frömerta^[1].

Hans Sönnke

Data i miejsce urodzenia	19 września 1906 Gdańsk
Data i miejsce śmierci	12 września 1982 Lubeka
Narodowość	niemiecka
Dziedzina sztuki	fotografia

Życiorys

W chwili wybuchu II wojny światowej służył, wraz z innymi gdańskimi fotografami, w niemieckiej grupie propagandowej Brygady Eberhardta (od 31 sierpnia do 19 września 1939 roku)^[2], jednostce wojskowej składającej się z sił SS-Heimwehr Danzig i policji WMG^[3]. Wszedł do historii fotografii II wojny światowej jako autor ponad czterdziestu fotografii opublikowanych w albumie pt. Wyzwolenie Gdańska (niem. Befreiung Danzigs), wydanym przed końcem roku 1939^[2]. Sönnke jest też autorem największego znanego zbioru zdjęć ilustrujących aneksję Wolnego Miasta Gdańska do III Rzeszy.

Wśród jego prac są m.in. publikowane na świecie zdjęcia niemieckich żołnierzy (SS-Heimwehr Danzig), policjantów (1 Pułk Policji Państwowej – Landespolizei) i celników z WMG przełamujących szlaban graniczny w Kolibkach wykonane 14 września^{[uwaga 1]} oraz wkroczenie Niemców do Gdyni i zajęcie miasta przez hitlerowców, pancernika „Schleswig-Holstein” ostrzeliwującego broniące się Westerplatte oraz pojmanie obrońców Poczty Polskiej w Gdańsku. Był wydawcą widokówek z Gdańskiem. W 1942 roku został wcielony do Wehrmachtu.

Po wojnie zamieszkał w Lubece. W 1976 r. złożył zeznania dotyczące udziału w zajęciu Gdańska^{[1][4][5][6][2]}.

Prace

Hans Sönnke, fotografia wybrana

Wzięci do niewoli obrońcy Poczty Polskiej w Gdańsku, 1 września 1939

Niemieckie wojska SS-Heimwehr Danzig przekraczają granicę polsko-gdańską w tle stojący niemieccy celnicy WMG, Kolibki, 14 września 1939

Niemcy (Brygada Eberhardta) przełamują szlaban na przejściu granicznym między II RP a WMG, Kolibki, 14 września 1939

Wojska niemieckie zrywają godło Polski, Gdynia, 14 września 1939

MS Wilhelm Gustloff, Gdańsk 23 września 1939

Przypisy

1. Piotr Nowak: Historia Gdańska – historie gdańskie (Pierwodruk: „30 Dni” 4–5/2014). [dostęp 2022-02-05]. (pol.).
2. Tomasz Stempowski. Walka o Danzig. „Pamięć.pl”, s. 10–13, 2015. Warszawa: IPN. ISSN 2084-7319.
3. Piotr Celej: Obrona Orłowa we wrześniu 1939 roku. [dostęp 2022-02-07]. (pol.).
4. Hans Sönnke: Gdynia. [dostęp 2022-02-05]. (pol.).
5. dr Lidia Potykanowicz-Suda: A lato było piękne tego roku … Wrzesień 1939 na Pomorzu Gdańskim. [dostęp 2022-02-05]. (pol.).
6. Dziennik Bałtycki: Niemcy na przejściu granicznym…. [dostęp 2022-02-05]. (pol.).

Uwagi

1. Na potrzeby propagandowe wielokrotnie była podawana data 1 września 1939 r. (również przez samego autora), jednakże wtedy tam toczyły się ciężkie walki o zdobycie Gdyni a H. Sönnke też wykonywał w tym samym czasie zdjęcia w Gdańsku.

Linki zewnętrzne

• Artykuł o Obrońcach Poczty Polskiej w Gdańsku ze zdjęciami Hansa Sönnke (pol.)
• Prace Hansa Sönnke w Muzeum Gdańska i Gdańszczan (pol.)

Kontrola autorytatywna (osoba):

• VIAF: 303538774
• NUKAT: n2017060963