Grindwal długopłetwy[4], grindwal[5] (Globicephala melas) – gatunek ssaka z rodziny delfinowatych (Delphinidae). Mimo iż jest obiektem corocznych polowań, wydaje się, że nie jest bezpośrednio zagrożony wyginięciem.
| Globicephala melas[1] | |||
| (Traill, 1809) | |||
.jpg) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| (bez rangi) | walenie | ||
| (bez rangi) | zębowce | ||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
grindwal długopłetwy | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Podgatunki[3] | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 | |||
Systematyka
Taksonomia
Najbliższym krewnym grindwala długopłetwego jest zaliczany do tego samego rodzaju grindwal krótkopłetwy. Grindwal został opisany w 1809 przez Thomasa Stewarta Trailla jako Delfinus melas[6]. W 1828 nazwany został rodzaj Globicephala. Grindwal został włączony do tego rodzaju jako Globicephala melaena, jednak zgodnie z zasadą pierwszeństwa w taksonomii przemianowano go na Globicephala melas. Grindwal jest powszechnie traktowany jako jeden gatunek, chociaż istnieją dowody, iż takson ten może składać się z co najmniej dwóch gatunków[2].
Podgatunki
Wyróżniono dwa podgatunki G. melas[7][4]:
- G. melas edwardii – grindwal południowy
- G. melas melas – grindwal długopłetwy
Nazewnictwo zwyczajowe
W polskiej literaturze zoologicznej gatunek Globicephala melas był oznaczany nazwą „grindwal”[5]. W wydanej w 2015 roku przez Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk publikacji „Polskie nazewnictwo ssaków świata” gatunkowi nadano nazwę „grindwal długopłetwy”, rezerwując nazwę „grindwal” dla rodzaju tych waleni[4].
Morfologia
Jeden z największych przedstawicieli rodziny delfinowatych, niemal dorównujący rozmiarami orce (Orcinus orca) – samce osiągają długość 5,5–8,5 m i ważą 3–3,5 t, zaś samice odpowiednio 4–6 m i 1,8–2,5 t. Ubarwienie od metalicznie szarego po czarne. Głowa krótka, z wyraźną poduszką tłuszczową i bardzo krótkim dziobem. Grindwale mają stosunkowo długie płetwy[8].
Etologia
Grindwale długopłetwe są zwierzętami towarzyskimi – często pływają w grupach składających się z setek osobników[8]. Są bardzo aktywne i energiczne i często wystawiają głowę ponad taflę wody oraz uderzają o nią ogonem. U młodych osobników powszechnym zachowaniem jest wyskakiwanie ponad powierzchnię wody, jednak zanika ono wraz z wiekiem. W poszukiwaniu niewielkich ryb lub kałamarnic, którymi się żywią, są w stanie przebywać pod wodą przez niemal dziesięć minut i nurkować na głębokość 600 m, jednak zwykle nie schodzą poniżej 60 m – latem i jesienią, podążając za zdobyczą, zapuszczają się na wody przybrzeżne i szelfy kontynentalne. Występują przeważnie w wodach o temperaturze od 0 do 25 °C[2].
Grindwal a człowiek
Na Wyspach Owczych kultywowana wciąż jest tradycja corocznych grindadráp – polowań na grindwale długopłetwe. Najintensywniejsze odbywają się latem, gdy walenie najliczniej pojawiają się w pobliżu brzegu. Myśliwi okrążają zwierzę, ranią dzidami i harpunami i naganiają w stronę brzegu, gdzie jest ono zabijane. Silne więzi społeczne sprawiają, że inni członkowie stada nie opuszczają rannego grindwala, lecz płyną za nim i często również giną. Corocznie zabijanych jest w ten sposób 400–1000 grindwali. Obecnie polowania te nie mają uzasadnienia ekonomicznego, są jedynie elementem tradycji[8].
Ogólna liczebność grindwali jest oceniana na około 230 000 osobników, tendencja rozwojowa ich populacji nie jest znana[2].
Przypisy
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
