Loading AI tools
wieś w województwie podkarpackim Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Gorajowice – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie jasielskim, w gminie Jasło[3][5].
wieś | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2020) |
333[1] |
Strefa numeracyjna |
13 |
Kod pocztowy |
38-200[2] |
Tablice rejestracyjne |
RJS |
SIMC |
0352816[3] |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Jasło | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego | |
Położenie na mapie powiatu jasielskiego | |
49°45′52″N 21°29′12″E[4] |
Znaczna część przedwojennych Gorajowic została włączona do miasta Jasła. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.
Nazwa miejscowości pochodzi od właścicieli z rodu Gorajskich[potrzebny przypis] (Iwonia z Goraja, Piotr z Goraja, Dymitr z Goraja), którzy mieli tu swoje posiadłości w XIII i XIV w.{ Pierwsze wzmianki o osadzie pojawiają się w 1185 roku, w fundacji komesa Mikołaja Bogorii dla klasztoru w Koprzywnicy. Nazwę osady potwierdza także dokument Bolesława Wstydliwego z 1277 roku, zatwierdzający posiadłości cystersów koprzywnickich.
W 1474 roku Gorajowice zostały zniszczone przez najazd węgierski i zwolnione z obowiązku uiszczania podatków na okres pięciu lat.
We wsi istniał renesansowy dwór obronny, który był pierwotnie siedzibą wójta. Przejął go później wraz z urzędem wójtowskim starosta jasielski Brodecki, który wcześniej rezydował w Kocim Zamku w centrum Jasła[6]. Pozostałości tego dworu zachowały się w piwnicach obecnego pałacu z przełomu XIX/XX w.[7]
Dwór był kolejno siedzibą rodów ziemskich Piegłowskich, Piotrowskich, Trzecieskich, Łętowskich i Riegerów jako właścicieli gorajowickiego folwarku[8]. Pod koniec XIX w. majątek kupił Tadeusz Sroczyński, działacz i przemysłowiec naftowy. W latach 1901–1945 właścicielami wsi byli Marian i Izabela Sroczyńscy, którzy jako bezdzietni nie pozostawili po sobie spadkobierców. Dziedzic gorajowicki był ojcem chrzestnym bohatera narodowego mjra Henryka Dobrzańskiego „Hubala”, który przyszedł na świat w Jaśle w 1897 roku (informacje o jego urodzeniu w pałacu są mylne, ponieważ według relacji ówczesnych właścicieli pałac znajdował się wówczas w remoncie i nie był zamieszkany[potrzebny przypis]). Neogotycki pałac Sroczyńskich zbudowany został w 1858 przez przedwojennych właścicieli wsi Gorajec[potrzebny przypis].
Po wojnie na terenie majątku dworskiego utworzono państwowe gospodarstwo rolne (PGR). Pałac przekształcono w latach czterdziestych na siedzibę NKWD, później UB, a następnie na szpital. Po wybudowaniu nowego budynku szpitala w pałacu znajduje się Zespół Szkół Medycznych. Powstała też dzielnica domków jednorodzinnych. W Gorajcu zaś została ufundowana kapliczka przez rodzinę Sroczyńskich (obecnie znajduje się w tamtejszych lasach). W latach 1990–2000 powstało też osiedle bloków Jasielskiej Spółdzielni Mieszkaniowej. Na wzgórzu w Gorajowicach znajduje się też nadajnik Radia FAN.
31 grudnia 1961 część Gorajowic (190 ha) włączono do Jasła[9]. Kolejną część Gorajowic (5 ha) do Jasła włączono 1 lutego 1977[10].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.