Franz Ferdinand
szkocki zespół muzyczny Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
szkocki zespół muzyczny Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Franz Ferdinand – szkocki zespół muzyczny pochodzący z Glasgow, wykonujący muzykę indierockową. W skład zespołu wchodzą: wokalista i gitarzysta Alex Kapranos, basista Bob Hardy, gitarzysta Dino Bardot, klawiszowiec Julian Corrie i perkusistka Audrey Tait. Powstał pod koniec 2001, a dzięki mieszance muzyki rockowej i tanecznej stał się jednym najpopularniejszych brytyjskich zespołów początków XXI wieku. Płyty zespołu wydaje niezależna wytwórnia Domino[1].
.jpg) Zespół na koncercie O2 Academy Brixton (2018); od lewej: Dino Bardot, Julian Corrie, Alex Kapranos, Paul Thomson i Bob Hardy | |
| Rok założenia | |
|---|---|
| Pochodzenie | |
| Gatunek | |
| Aktywność |
od 2001 |
| Wydawnictwo | |
| Powiązania |
The Karelia, The Yummy Fur, FFS |
| Skład | |
| Alex Kapranos Bob Hardy Julian Corrie Dino Bardot Audrey Tait | |
| Byli członkowie | |
| Nicholas McCarthy Paul Thomson | |
| Strona internetowa | |
Zespół został założony w Glasgow przez wokalistę i autora tekstów Alexa Kapranosa, gitarzystę i klawiszowca Nicka McCarthy'ego, basistę Boba Hardy'ego i perkusistę Paula Thomsona, którzy grali pierwotnie w różnych szkockich zespołach takich jak: The Karelia, The Yummy Fur, The 1990s czy 10p Invaders[2].
Kapranos i Hardy zaczęli wspólnie grać pod koniec 2001 roku, kiedy to poznali McCarthy'ego, który został perkusistą pomimo braku wcześniejszego doświadczenia gry na tym instrumencie. Trójka muzyków przez pewien czas wykonywała próby w domu McCarthy'ego. Dołączył do nich Thomson, były perkusista zespołu The Yummy Fur, który w nowym zespole wolał grać na gitarze. Ostatecznie McCarthy i Thomson zamienili się instrumentami, a zespół przeniósł się do opuszczonego magazynu, który nazwali Chateau. Grupa odbywała w nim próby oraz organizowała rave’owe imprezy, łączące muzykę i sztukę. Potrzebowali nowej sali prób, a gdy policja odkryła ich nielegalne imprezy artystyczne, znaleźli ją w innym budynku[3][1].
Zespół swoją nazwę wziął od nazwiska arcyksięcia austro-węgierskiego Franciszka Ferdynanda Habsburga[3].
Latem 2002 roku Franz Ferdinand nagrał minialbum, który sami zamierzali wydać, lecz latem 2003 roku podpisali oni kontrakt z wytwórnią Domino[3]. Wkrótce potem przeniśli się do Malmö w Szwecji, aby pracować z producentem Torem Johanssonem w Gula Studios[1]. Singiel „Darts of Pleasure” ukazał się jesienią, a do końca roku Franz Ferdinand supprotował m.in. takie grupy jak Hot Hot Heat czy Interpol[3]. Drugi singiel zespołu „Take Me Out” ukazał się na początku 2004 roku i przyniósł im większą popularność w Wielkiej Brytanii. Utwór zajął trzecie miejsce na brytyjskiej liście albumów i wraz z „Darts of Pleasure” znalazł się on w wydanym w lutym 2004 roku albumie Franz Ferdinand. Teledysk do utworu „Take Me Out” zdobył nagrodę w kategorii „Breakthrough Video” na gali MTV Video Music Awards 2004[1][3].
W 2004 roku Franz Ferdinand otrzymał nagrodę Mercury Music Prize 2014 za najlepszy album z Wielkiej Brytanii i Irlandii[4]. W 2005 roku zespół otrzymał nominację do nagrody Grammy 2005 w kategorii „Najlepszy album alternatywny”[1], a także zdobył dwie nagrody Brit Awards 2005 w kategoriach „Najlepsza brytyjska grupa” i „Najlepszy brytyjski zespół rockowy”[5].
Zespół w tym okresie pracował już nad drugim albumem wraz z producentem Richem Costeyem w Glasgow i Nowym Jorku[1]. Wydany na początku października 2005 roku album You Could Have It So Much Better[6] poszerzył brzmienie zespołu m.in. o fortepianowe ballady. Drugi studyjny album także odniósł sukces, stając się pierwszym albumem zespołu notowanym na 1. miejscu list, zdobywając także cztery miejsca na liście 30. najlepszych singli w Wielkiej Brytanii. W Stanach Zjednoczonych osiągnął 8. miejsce i uzyskał status złotej płyty[1].
Powstałe do tego czasu wydawnictwa grupy Franz Ferdinand zdobiły grafiki inspirowane rosyjskim konstruktywizmem[1].
19 stycznia 2009 roku premierę miał singiel „Ulysses” promujący ich trzeci studyjny album[7]. Franz Ferdinand zapowiadał w tym czasie, że ich nowe wydawnictwo ma się zasadniczo różnić od dotychczasowych dzieł[8]. Premiera albumu Tonight: Franz Ferdinand odbyła się 26 stycznia 2009 roku[9]. W kwietniu 2009 roku zespół zapowiedział wydanie dubowej wersji swojego ostatniego albumu pn. Blood: Franz Ferdinand, który prócz utrzymania klimatu indie i disco miał być wypełniony wpływami afrobeatu i muzyki elektronicznej. Jego producentem był Dan Carey[10].
W połowie maja 2013 roku zespół ogłosił kolejny studyjny album – Right Thoughts, Right Words, Right Action[11], a miesiąc później zapowiedział trasę koncertową po Europie, Ameryce Północnej i Japonii[12]. Przy nagraniu albumu Franz Ferdinand pracował w studiach w Glasgow, Londynie i Sztokholmie wraz z dużą obsadą współpracowników[1]. Na początku lipca 2013 roku grupa zaprezentowała teledysk do swojego najnowszego singla – „Right Action”[13]. Czwarty album studyjny został wydany 26 sierpnia 2013 roku, lecz już kilka dni wcześniej ukazał się on przedpremierowo w serwisie streamingowym Deezer. Krytycy określili ten album jako „najlepszy i najbardziej przebojowy od czasów debiutanckiego albumu”[14]. Znalazł się on w pierwszej dziesiątce przebojów w wielu krajach, w tym na 2. miejscu w Szkocji i na 6. w całej Wielkiej Brytanii[1].
Na początku września 2013 roku ukazał się teledysk do trzeciego singla albumu – „Evil Eye”. Dzieło nakręcone przez Diane Martel utrzymano w stylistyce kaset VHS i przedstawia sceny rodem z horrorów[15]. Pod koniec lutego 2014 roku zespół zaprezentował niemieckojęzyczny utwór „Erdbeer Mund”, który znalazł się jako B-side singla „Fresh Strawberries”[16].
W marcu 2015 zespoły Franz Erdinand i Sparks ogłosiły powstanie supergrupy pod nazwą FFS. Zapowiedziano także wspólną trasę koncertową po Europie[17]. 1 kwietnia ogłosili oni album studyjny o nazwie FFS, który został wydany 8 czerwca tego samego roku nakładem wytwórni Domino[18].
8 lipca 2016 roku zespół ogłosił, że z uwagi na obowiązki rodzinne rozstaje się z nim McCarthy[19], a w kolejnym roku do Franz Ferdinand dołączyli: gitarzysta Dino Bardot i klawiszowiec Julian Corrie[20].
.jpg)
14 października 2016 roku grupa opublikowała utwór „Demagogue”, będący częścią projektu muzycznego „1000 Days, 1000 Songs” (pierwotnie „30 Days, 30 Songs”), w ramach którego codziennie w okresie wyborów prezydenckich w Stanach Zjednoczonych prezentowano nową piosenkę skierowaną przeciwko kandydaturze Donalda Trumpa[21].
Pod koniec października 2017 roku zespół głosił swój kolejny album studyjny – Always Ascending. Jednocześnie udostępnili tytułowy singiel albumu[22]. Album został wydany 9 lutego 2018 roku[23]. Jego producentem był Philippe Zdar, a Kapranos opisywał jego brzemiennie jako „jednocześnie futurystyczne i naturalistyczne”[24].
Pod koniec października 2021 roku zespół ogłosił, że odchodzi z niego Thomson, a nową perkusistką została Audrey Tait[25].
Po inwazji Rosji na Ukrainę 24 lutego 2022 roku Franz Ferdinand zrezygnował z występów w Rosji i 1 marca wydał antywojenny apel do swoich rosyjskich fanów[26]. 11 marca tego samego roku została wydana kompilacja Hits to the Head, w której znalazły się największe hity zespołu, a także nowe dwa utwory: „Billy Goodbye”[27] i „Curious”, a drugi z nich był pierwszym utworem, w którego nagraniu brała udział Tait[28].
_@_Albert_Hall,_Manchester_25-8-2015_(20906203585).jpg)
| Rok | Tytuł | Szczegóły | Najwyższa pozycja na liście | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| UK | SCO | AUS | FRA | GER | IRL | NL | SWI | US | |||
| 2004 | Franz Ferdinand |
|
3 | 2 | 12 | 26 | 16 | 2 | 18 | 35 | 32 |
| 2005 | You Could Have It So Much Better |
|
1 | 1 | 5 | 5 | 2 | 2 | 9 | 4 | 8 |
| 2009 | Tonight: Franz Ferdinand |
|
2 | 2 | 6 | 4 | 2 | 10 | 4 | 3 | 9 |
| 2013 | Right Thoughts, Right Words, Right Action |
|
6 | 2 | 18 | 6 | 4 | 19 | 3 | 3 | 24 |
| 2018 | Always Ascending |
|
6 | 3 | 28 | 14 | 13 | 35 | 19 | 5 | 12 |
| „–” oznacza, że album nie był notowany na danej liście. | |||||||||||
| [1][6] | [1][6] | [6] | [2] | [29] | [30] | [29] | [31] | ||||
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
