Franz Bürkl

Franz Bürkl (ur. 16 sierpnia 1911 w Linzu, zm. 7 września 1943 w Warszawie) – sierżant Schutzstaffel (SS) (niem. SS-Scharführer)^[1], od 22 września 1941^[2] funkcjonariusz Sipo w więzieniu na Pawiaku w Warszawie, gdzie pełnił funkcję dowódcy zmiany (nadwachmajstra, niem. Zugführer) i jednego z zastępców komendanta więzienia^[3].

Franz Bürkl

SS-Scharführer
Data i miejsce urodzenia	16 sierpnia 1911 Linz
Data i miejsce śmierci	7 września 1943 Warszawa
Przebieg służby
Formacja	Schutzstaffel
Stanowiska	funkcjonariusz Sipo w więzieniu na Pawiaku

Strona tytułowa „Befehlsblatt des Chefs der Sicherheitspolizei und des SD” z 16 października 1943 wydawanego przez Główny Urząd Bezpieczeństwa Rzeszy w Berlinie z nazwiskami funkcjonariuszy policji bezpieczeństwa, którzy „oddali życie za Führera i Rzeszę”, wśród nich Franza Bürkla

Życiorys

Był jednym z najokrutniejszych członków załogi Pawiaka^[1]. Mordował ludzi dla osobistej satysfakcji^[1]. Strzelał do więźniów, wieszał ich w celach, prowadził ćwiczenia na rozżarzonym żużlu, szczuł psami^[4].

Był uzależniony od morfiny^[5].

W ciągu dwóch lat działalności na Pawiaku zamordował kilkadziesiąt osób^[6]. Wśród jego ofiar był m.in. mjr Dionizy Błeszyński, komendant obwodu Armii Krajowej Warszawa-Wola, powieszony przez Franza Bürkla 4 kwietnia 1943 roku^[7].

Zginął 7 września 1943 roku na rogu ulicy Litewskiej i ulicy Marszałkowskiej z wyroku wydanego przez władze podziemia^[8]. Wyrok wykonał 1 pluton kompanii Agat Kedywu Komendy Głównej AK^[6].

Osobny artykuł: Akcja Bürkl.

Przypisy

1. Tomasz Strzembosz: Akcje zbrojne podziemnej Warszawy 1939–1944. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1983, s. 343. ISBN 83-06-00717-4.
2. Regina Domańska: Pawiak. Więzienie Gestapo. Kronika 1939–1944. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza, 1978, s. 173.
3. Regina Domańska: Pawiak. Więzienie Gestapo. Kronika 1939–1944. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza, 1978, s. 9.
4. Anna Czuperska-Śliwicka: Cztery lata ostrego dyżuru. Warszawa: Czytelnik, 1965, s. 40.
5. Leon Wanat: Za murami Pawiaka. Warszawa: Książka i Wiedza, 1972, s. 38.
6. Krzysztof Komorowski (red.): Warszawa walczy 1939–1945. Leksykon. Warszawa: Fundacja Polska Walczy i Wydawnictwo Bellona, 2015, s. 82. ISBN 978-83-1113474-4.
7. Regina Domańska: Pawiak. Więzienie Gestapo. Kronika 1939–1944. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza, 1978, s. 308.
8. Tomasz Strzembosz: Akcje zbrojne podziemnej Warszawy 1939–1944. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1983, s. 344, 346. ISBN 83-06-00717-4.