Exclusivus

Exclusivus („my” ekskluzywne) – forma językowa pierwszej osoby liczby mnogiej, odpowiadająca polskiemu „my” z wykluczeniem odbiorcy (słuchacza) – my bez ciebie.

Exclusivus a inclusivus

Forma ta jest typowa dla języków austronezyjskich, występuje też w niektórych językach papuaskich (zwłaszcza tych, które znalazły się pod wpływem austronezyjskim)^[1]. Spotykana jest również w językach indiańskich, austroazjatyckich oraz w językach grupy tungusko-mandżurskiej i w języku nama. Ma ona charakter recesywny (wymierający)^[2] .

Przykłady

Język	Inclusivus	Exclusivus
amis[3]	[k]ita	[k]ami
czeczeński	vay	txo
keczua	ñuqanchik	ñuqayku
malajski[4]	kita	kami
odżibwa[2]	kīnuwi	nīnuwi
sahu[5]	ngene	ngomi
tok pisin[6]	yumi	mipela
wietnamski[7]	chúng ta	chúng tôi

Zobacz też

• inclusivus
• osoba

Przypisy

1. Klamer, Reesink i van Staden 2008 ↓, s. 108, 114–115.
2. Milewski 2004 ↓.
3. Donohue i Smith 1998 ↓, s. 67.
4. Donohue i Smith 1998 ↓, s. 68.
5. Leontine E. Visser, Clemens L. Voorhoeve: Sahu-Indonesian-English dictionary and Sahu grammar sketch. Dordrecht: Foris Publications, 1987, s. 39, seria: Verhandelingen van het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde 126. DOI: 10.1163/9789004487574. ISBN 978-90-04-48757-4. ISBN 90-6765-222-9. OCLC 17209362. (ang.).
6. John W.M.J.W.M. Verhaar John W.M.J.W.M., Toward a Reference Grammar of Tok Pisin: An Experiment in Corpus Linguistics, Honolulu: University of Hawaiʻi Press, 1995 (Oceanic Linguistics Special Publication 26), s. 354, ISBN 0-8248-1672-2, OCLC 32051403, JSTOR: 20006762 [dostęp 2023-02-11] (ang.).
7. Bac Hoai Tran, Courtney Norris: Vietnamese-English, English-Vietnamese Dictionary & Phrasebook. New York: Hippocrene Books, 2004, s. 19. ISBN 0-7818-0991-6. OCLC 55055396. [dostęp 2023-05-07]. (ang.).

Bibliografia

• Tadeusz Milewski: Językoznawstwo. Wyd. 7. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2004, s. 172. ISBN 83-01-14244-8. OCLC 749429940.
• Marian Klamer, Ger Reesink, Miriam van Staden: East Nusantara as a linguistic area. W: Pieter Muysken (red.): From Linguistic Areas to Areal Linguistics. Amsterdam–Philadelphia: John Benjamins Publishing, 2008, s. 95–149, seria: Studies in Language Companion Series 90. DOI: 10.1075/slcs.90.03kla. ISBN 978-90-272-3100-0. OCLC 648344504. (ang.).
• Mark Donohue, John Charles Smith. What’s Happened to Us? Some Developments in the Malay Pronoun System. „Oceanic Linguistics”. 37 (1), s. 65–84, 1998. DOI: 10.2307/3623280. ISSN 0029-8115. OCLC 6015221139. JSTOR: 3623280. (ang.).

Encyklopedie internetowe (pojęcie w językoznawstwie):

• БРЭ: 4927521