![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Europa_in_natural_color.png/640px-Europa_in_natural_color.png&w=640&q=50)
Europa (księżyc)
księżyc Jowisza / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Europa (księżyc)?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Europa (znany także jako Jowisz II) – najmniejszy z czterech księżyców galileuszowych krążących wokół Jowisza. Jest również szóstym co do wielkości księżycem w Układzie Słonecznym. Europa została odkryta przez Simona Mariusa i Galileusza[2] i została nazwana przez Simona Mariusa na cześć Europy, matki króla Minosa i kochanki Zeusa.
![]() Europa sfotografowana przez sondę Juno we wrześniu 2022 roku | |||
Planeta | |||
---|---|---|---|
Odkrywca | |||
Data odkrycia |
7 stycznia 1610 | ||
Charakterystyka orbity | |||
Półoś wielka |
671 100 km[1] | ||
Mimośród |
0,0094[1] | ||
Perycentrum |
664 800 km | ||
Apocentrum |
677 400 km | ||
Okres obiegu |
3,551 d[1] | ||
Prędkość orbitalna |
13,74 km/s | ||
Nachylenie do płaszczyzny Laplace’a |
0,466°[1] | ||
Długość węzła wstępującego |
219,106°[1] | ||
Argument perycentrum |
88,970°[1] | ||
Anomalia średnia |
171,016°[1] | ||
Własności fizyczne | |||
Średnica równikowa |
3122 km | ||
Powierzchnia |
3,09×107 km² | ||
Objętość |
1,59×1010 km³ | ||
Masa |
4,80×1022 kg | ||
Średnia gęstość |
3,01 g/cm³ | ||
Przyspieszenie grawitacyjne na powierzchni |
1,314 m/s² | ||
Prędkość ucieczki |
2,025 km/s | ||
Okres obrotu wokół własnej osi |
synchroniczny | ||
Albedo |
0,67 ± 0,03 | ||
Jasność obserwowana (z Ziemi) |
5,02m | ||
Temperatura powierzchni |
102 K | ||
Ciśnienie atmosferyczne |
1 μ Pa | ||
Skład atmosfery |
100% tlen | ||
|
Europa jest nieco mniejsza od ziemskiego Księżyca oraz posiada wodno-lodową skorupę[3] i jest zbudowana ze krzemianów oraz prawdopodobnie posiada żelazno-niklowe jądro[4]. Ma bardzo cienką atmosferę, składającą się głównie z tlenu, a jej powierzchnia jest poprzecinana jasnobrązowymi pęknięciami z bardzo niewielką liczbą kraterów uderzeniowych. Oprócz ziemskich obserwacji teleskopowych, Europa została zbadana przez kilka przelatujących sond kosmicznych. We wrześniu 2022 roku sonda kosmiczna Juno przeleciała w odległości około 320 kilometrów od powierzchni Europy[5].
Europa ma najgładszą powierzchnię spośród wszystkich znanych stałych obiektów w Układzie Słonecznym. Pozorna gładkość powierzchni wynika z oceanu wodnego znajdującego się pod powierzchnią, który może być siedliskiem życia pozaziemskiego, choć najprawdopodobniej będą to organizmy jednokomórkowe i stworzenia podobne do bakterii[6]. Dominująca koncepcja sugeruje, że ciepło powstające w wyniku ogrzewania pływowego powoduje, że ocean pozostaje płynny i napędza ruch lodu podobny do tektoniki płyt[7][8]. Sól morska z podpowierzchniowego oceanu może pokrywać niektóre cechy geologiczne Europy, co sugeruje, że ocean wchodzi w interakcje z dnem oceanicznym. Może to być ważne dla określenia, czy Europa może nadawać się do zamieszkania[9]. Ponadto Kosmiczny Teleskop Hubble'a wykrył parę wodną podobną do tej obserwowanej na Enceladusie, które uważa się za spowodowane przez wybuchające kriogejzery[10]. W maju 2018 roku astronomowie dostarczyli dowodów na aktywność smug wodnych na Europie, w oparciu o zaktualizowaną analizę danych uzyskanych z sondy kosmicznej Galileo, która krążyła wokół Jowisza w latach 1995-2003. Taka aktywność smug wodnych mogłaby pomóc naukowcom w poszukiwaniu życia w podpowierzchniowym oceanie Europy bez konieczności lądowania na jej powierzchni[11][12][13][14]. W marcu 2024 roku astronomowie poinformowali, że powierzchnia Europy może zawierać znacznie mniej tlenu niż wcześniej zakładano[15][16].
Misja sondy Galileo, która rozpoczęła się w 1989 roku dostarczyła większość aktualnych danych na temat Europy. Żaden statek kosmiczny nie wylądował jeszcze na powierzchni Europy. Sonda Jupiter Icy Moon Explorer należąca do Europejskiej Agencji Kosmicznej to misja, której celem jest księżyc Ganimedes. Sonda została wystrzelona 14 kwietnia 2023 roku i misja ta obejmie dwa przeloty nad powierzchnią Europy[17][18]. Należąca do NASA sonda Europa Clipper ma zostać wystrzelona w październiku 2024 roku[19][20].