Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Edward Paweł Łabno (ur. 23 maja 1908 w Nowym Sączu, zm. 26 sierpnia 1995 w Sanoku) – major piechoty Wojska Polskiego i Polskich Sił Zbrojnych, kawaler Orderu Virtuti Militari, radny Rad Narodowych w okresie PRL.
![]() | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Jednostki |
2 Pułk Strzelców Podhalańskich |
Stanowiska |
dowódca kompanii |
Główne wojny i bitwy |
II wojna światowa (kampania wrześniowa, kampania francuska 1940, Lądowanie w Normandii, bitwa pod Falaise) |
Późniejsza praca |
urzędnik leśnictwa |
Odznaczenia | |
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
Edward Paweł Łabno urodził się 23 maja 1908 w Nowym Sączu jako syn Stanisława i Heleny z domu Baruch[1][2]. W rodzinnym mieście ukończył szkołę powszechną, po czym rozpoczął naukę w tamtejszym gimnazjum. Po przeprowadzeniu się rodziny do Tarnowa, kontynuował edukację w tym mieście, zakończoną maturą w 1928. Następnie od 1928 do 1929 odbył służbę wojskową w Batalionie Szkolnym Podchorążych Piechoty w Różanie, a od 1929 do 1931 odbył kurs unitarny w Szkole Podchorążych Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej. Został awansowany do stopnia podporucznika piechoty ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1931[3], po czym przydzielony do służby w 2 pułku strzelców podhalańskich w Sanoku[4] na stanowisko dowódcy plutonu. 1 stycznia 1934 otrzymał awans do stopnia porucznika. Od 1937 do 1939 pełnił funkcję dowódcy 3 kompanii ckm w III batalionie pułku stacjonującym w Olchowcach. W latach 30. był uprawniony do protokołowania „Górskiej Odznaki PZN” (1937)[5].
Po wybuchu II wojny światowej w 1939 został zmobilizowany w 4 batalionie ckm macierzystego pułku w Sanoku[6]. Uczestniczył w polskiej wojnie obronnej na stanowisku zastępcy dowódcy 4 samodzielnego batalionu[7] 2 pułku (w oddziale pod dowództwem mjr. Józefa Kiczki[8]) w ramach 6 Dywizji Piechoty i przeszedł szlak bojowy od Krakowa po Lubelszczyznę (służył jednocześnie jako oficer zwiadowczy, służąc m.in. na stacji kolejowej w Brzeźnicy koło Będzina[9][10]). Po klęsce wojny obronnej i agresji ZSRR na Polskę trafił do niewoli radzieckiej, z której zbiegł, na krótko powrócił do Sanoka, po czym 25 października 1939 opuścił miasto przedostając się na Węgry. Został internowany w obozie Lengyeltóti, z którego uciekł 13 grudnia w kierunku Zagrzebia. Tam jako ochotnik przystąpił do Wojska Polskiego. Trafił do Francji, gdzie w ramach Polskich Sił Zbrojnych został przydzielony do 1 Dywizji Grenadierów. W jej szeregach brał udział w walkach kampanii francuskiej 1940, w stopniu kapitana był dowódcą 2 kompanii I batalionu 2 pułku grenadierów[11]. Podczas walk 18 czerwca 1940 został ranny, po klęsce Francji przedostał się do Lyonu, a na terenach francuskich był do września 1942. Odegrał rolę kuriera w transporcie sztandaru 2 pułku grenadierów (akcja pod kryptonimem „Ewa”, podobnie jak inny pochodzący z Sanoka oficer kpt. Aleksander Florkowski), który pierwotnie w wyniku aresztowań dostał się w ręce żandarmerii francuskiej w Cassis, po czym został zwrócony Polakom, a od września 1942 na pokładzie brytyjskiego okrętu podwodnego dotarł do Gibraltaru, 1 listopada trafił do Plymouth, potem 12 listopada poprzez Londyn i docelowo do Cupar w Szkocji; 13 listopada 1942 Edward Łabno przekazał sztandar byłemu dowódcy 1 Dywizji Grenadierów, gen. Bronisławowi Duchowi[12].
Na terenie Szkocji służył w 1 Brygadzie Strzelców, od października 1943 był dowódcą kompanii w 9 batalionie strzelców flandryjskich, wchodzącym w skład 3 Brygady Strzelców z 1 Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka. W czerwcu 1944 brał udział w lądowaniu w Normandii, w sierpniu 1944 brał udział w bitwie pod Falaise[13] oraz w Chambois w ramach Operacji Overlord. Został ranny pod Barie Nassau. Wraz z dywizją gen. Maczka walczył do końca zmagań w Wilhelmshaven. W styczniu 1945 został awansowany do stopnia majora i w tej randze od 15 maja do 7 lipca 1945 był p.o. dowódcy 9 batalionu strzelców flandryjskich.
Po zakończeniu II wojny światowej powrócił do Polski i osiadł w Sanoku. Był prześladowany przez władze komunistyczne, został uznany za agenta i wroga klasowego[13], był poddany ciężkim śledztwom, represjonowany także za rozgłaszanie informacji o zbrodni katyńskiej[14]. Po aresztowaniu był przetrzymywany w aresztach UB w Szczecinku i Koszalinie oraz więziony. Po odwilży gomułkowskiej 1956 został uniewinniony i zrehabilitowany.
Ponownie zamieszkał w Sanoku, rozpoczął pracę zawodową i działalność społeczną. Był pracownikiem Zarządu Lasów Państwowych. Pod koniec lat 60. był zastępcą dyrektora Ośrodka Transportu Leśnego w Sanoku[15]. Od 1957 był członkiem Komisji Handlu Miejskiej Rady Narodowej w Sanoku (nie pełniąc mandatu radnego)[16], był wybierany radnym Powiatowej Rady Narodowej w Sanoku (1965[17], 1969)[18]. Przeszedł na emeryturę w 1973.
Był działaczem Związku Bojowników o Wolność i Demokrację, wybrany członkiem zarządu oddziału powiatowego ZBoWiD w Sanoku 17 marca 1963[19], 6 lutego 1966 wybrany członkiem zarządu oddziału (w toku zmian w nomenklaturze z 1964 oddział powiatowy został zastąpiony oddziałem)[20], ponownie 20 października 1968[21], 23 maja 1971[22], 21 października 1973 wybrany członkiem zarządu oddziału miejskiego (działającego od 1 stycznia 1973 wskutek przekształcenia oddziału powiatowego na podstawie zmian administracyjnych)[23], potem został też przewodniczącym komisji historycznej[24]. Był też prelegentem z ramienia ZBoWiD[25]. We wrześniu 1973 został delegowany przez zarząd oddziału miejskiego w Sanoku ZBoWiD do Komisji Oficerów Rezerwy przy Zarządzie Miejskim LOK[26]. Po kolejnej restrukturyzacji ZBoWiD z 1975 w dniu 15 listopada 1976 wybrany członkiem zarządu koła miejsko-gminnego w Sanoku i ponownie przewodniczącym komisji historycznej[27][28], a z zrezygnował z tej funkcji latem 1979 z uwagi na swój stan zdrowia[29]. Był też członkiem Klubu Oficerów Rezerwy i Związku Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych. W okresie PRL był bezpartyjny[25].
20 czerwca 1939 w Sanoku poślubił Barbarę Annę Nowak (1917-2008, wnuczka właścicieli ziemskich Stanisława Nowaka i Henryka Kapiszewskiego), a świadkiem na ich ślubie był dowódca 2psp, podpułkownik Stefan Szlaszewski[1][30]. Zmarł 26 sierpnia 1995[31]. Został pochowany w grobowcu rodziny Nowaków na Cmentarzu Centralnym w Sanoku.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.