Edredon okularowy[5] (Somateria fischeri) – gatunek dużego ptaka z rodziny kaczkowatych (Anatidae). Gniazduje w północno-wschodniej Syberii i na Alasce[6]. Zimuje głównie na Morzu Beringa oraz innych miejscach wolnych od lodu na dalekiej północy. Rzadko zalatuje do zachodniej Palearktyki, łącznie stwierdzony 5 razy (trzy razy w Norwegii i dwa razy na Svalbardzie)[7]. Jest bliski zagrożenia wyginięciem. Nie wyróżnia się podgatunków[6].
| Somateria fischeri[1] | |||
| (Brandt, 1847) | |||
 Samiec (z przodu) i samica (z tyłu) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
edredon okularowy | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 obszary lęgowe poza sezonem lęgowym | |||
Morfologia
- Cechy gatunku
- Jest to najmniejszy przedstawiciel rodzaju Somateria. Ubarwieniem przypomina edredona, ale samiec ma czarną pierś (i brzuch), duże okrągłe białe „okulary” (duże owalne białe plamy z czarnymi obwódkami) na przeważająco zielonkawej głowie oraz pomarańczowy dziób, częściowo przesłonięty jedwabistym zielono-białym upierzeniem; samica ma jasnopłowe „okulary” na nieco ciemniejszej rdzawo-brązowej głowie, a tułów rdzawy i gęsto czarno prążkowany. Samiec w szacie spoczynkowej przypomina samicę, ale da się go odróżnić po białych lotkach III rzędu i częściowo białym grzbiecie. Dojrzałość płciową osiąga w drugim roku życia. Gatunek monogamiczny.
Ekologia i zachowanie
- Biotop
- Tundra nizinna. W okresie pozalęgowym brzegi i otwarte wody Morza Beringa.
- Gniazdo
- W niedużej odległości od wody, położone w wysokiej trawie, obficie wyścielone puchem, tak jak gniazda innych gatunków.
- Jaja
- Zwykle składa 5 do 9 jaj.
- Wysiadywanie, pisklęta
- Jaja wysiadywane są przez okres średni 24 dni wyłącznie przez samicę. Pisklęta usamodzielniają się podczas pierzenia.
- Pożywienie
- Drobne zwierzęta chwytane podczas nurkowania – głównie mięczaki i skorupiaki.
Status i zagrożenia
Od 2018 roku Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) klasyfikuje edredona okularowego jako gatunek bliski zagrożenia (NT – Near Threatened); wcześniej, od 2000 roku miał on status gatunku najmniejszej troski (LC – Least Concern), zaś w latach 1994 i 1996 sklasyfikowano go jako gatunek narażony (VU – Vulnerable). W 2020 roku organizacja Wetlands International szacowała liczebność światowej populacji na 360–400 tysięcy osobników. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy. Do głównych zagrożeń należą zmiany klimatyczne, a także polowania[4].
Przypisy
Linki zewnętrzne
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
