Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dzwonkówka szaroniebieskawa (Entoloma griseocyaneum (Fr.) P. Kumm.) – gatunek grzybów z rodziny dzwonkówkowatych (Entolomataceae)[1].
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Klasa | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
dzwonkówka szaroniebieskawa |
Nazwa systematyczna | |
Entoloma griseocyaneum (Fr.) P. Kumm. Führ. Pilzk. (Zerbst): 97 (1871) |
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Entoloma, Entolomataceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy zdiagnozował go w 1821 r. Elias Fries nadając mu nazwę Agaricus griseocyaneus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Paul Kummer w 1871 r.[1]
Nazwę zwyczajową zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3].
Średnica 1,5-5 cm, początkowo stożkowaty lub półkulisty, z wiekiem niewiele tylko wypłaszczający się. Brzeg początkowo podwinięty, potem wyprostowany. Jest niehigrofaniczny, w stanie wilgotnym nieprzeźroczysty. Powierzchnia młodych owocników włóknista, blado żółto-brązowa z różowym odcieniem, lub w kolorze od sepii do czerwonobrązowego, u starszych pokryta delikatnymi, przylegającymi łuseczkami, czasem z mikrokrystalicznymi cząstkami[4].
W liczbie 20-30, z międzyblaszkami (l = 3–7), rzadkie, zwykle grube, głęboko wykrojone do prawie wolnych. Początkowo kremowobiałe, potem różowe. Ostrza gładkie, tej samej barwy[4].
Wysokość 2–6 cm, grubość 1,5–5 mm, walcowaty lub spłaszczony, początkowo pełny, potem pusty. Powierzchnia niebieska, niebiesko-szara do fioletowej, gęsto pokryta białymi włókienkami, często z żółtym odcieniem u podstawy[4].
Mięsisty, pod powierzchnią skórki o tej samej barwie co powierzchnia kapelusza, wewnątrz biały. Bez zapachu i bez smaku[4].
Zarodniki nieregularnie wielokątne, w widoku z boku z dwuścienną podstawą. Mają wymiary 9,0–13,5 × 6,5–8,0 (–9,0) μm. Podstawki 35-52 × 9–13,5 μm, 4–zarodnikowe, ze sprzążkami. Cystyd brak. Skórka kapelusza zbudowana z szeroko maczugowatych do elipsoidalnych strzępek o szerokości do 40 μm. W strzępkach skórki wewnątrzkomórkowy brązowy pigment. W skórce i tramie błyszczące granulki. Brak sprzążek[4].
Dzwonkówka szaroniebieskawa w Europie jest szeroko rozpowszechniona – występuje od Hiszpanii po północne rejony Półwyspu Skandynawskiego, także w Anglii i Irlandii. Brak jej na Islandii oraz w Europie Wschodniej. Poza Europą podano jej występowanie tylko w stanie Vermont w USA[5]. Jest bardzo rzadka[4]. Na terenie Polski do 2003 r. podano 3 stanowiska (Puszcza Kampinoska 1974, Puszcza Augustowska 1967 i Międzyrzec Podlaski 1900). Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status E – gatunek wymierający[6]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Szwajcarii, Niemczech, Holandii, Norwegii, Szwecji[3].
Występuje pojedynczo lub w małych grupach na słabo nawożonych, półnaturalnych obszarach trawiastych, na kwaśnych i obojętnych glebach od lipca do października[4]. W Polsce stanowiska znajdowały się na polanach leśnych[3].
Dzwonkówka błyszcząca (Entoloma lividocyanulum). Odróżnia się brakiem żłobień na kapeluszu i pępkowatym wklęśnięciem na jego środku. Dzwonkówka szaroniebieskawa nie ma takiego wklęśnięcia nigdy, nawet u starszych owocników w czasie wilgotnej pogody[7].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.