Dzwonecznik (Adenophora Fisch.) – rodzaj roślin z rodziny dzwonkowatych. Obejmuje 62 gatunki[4][5][6]. Występują głównie w Azji Wschodniej[7][8], jedynie dwa gatunki rosną dziko w Europie[7][4]. W Polsce rośnie dziko jeden gatunek – dzwonecznik wonnyA. liliifolia[9]. Rośliny te rosną w widnych lasach i w zbiorowiskach trawiastych[6]. Kwiaty zapylane są zwykle przez pszczoły[6].
Kilka gatunków uprawianych jest jako rośliny ozdobne. Dzwonecznik wonny uprawiany i spożywany jest w Japonii jako warzywo korzeniowe. Bulwiaste korzenie A. triphylla używane są w Chinach w ziołelecznictwie[4].
Pokrój
Wszystkie należące tu gatunki są bylinami[7]. Mają grube, trwałe korzenie i zwykle prosto wzniesioną łodygę[10]. Osiągają zwykle do 1,5 m wysokości[6].
Pojedyncze. Dolne liście często są długoogonkowe, o blaszce sercowatej, tworzą przyziemną rozetę liściową[10]. Liście łodygowe skrętoległe, naprzeciwległe lub okółkowe[8][6][10].
Zebrane w wierzchotki (czasem zredukowane do pojedynczych kwiatów) tworzące groniasty lub wiechowatykwiatostan złożony[10][8]. Kielich składa się z 5 wolnych działek, bez łatek między działkami[8]. Korona powstaje w wyniku zrośnięcia w 5 płatków i ma kształt dzwonkowaty lub lejkowaty, w górnej części z wolnymi końcami płatków rozcięte są zwykle nie bardziej niż do połowy długości korony[8][10]. Pręcików jest 5. Ich nitki są wolne, rzadko zrośnięte, w dole spłaszczone i orzęsione. Pylniki są równowąskie i zwykle dłuższe od nitek[8][10]. Zalążnia jest dolna,trzykrotna, z licznymi zalążkami[8][10]. Pojedyncza szyjka słupka zwieńczona jest trzema, zwiniętymi na końcach znamionami[8][6][10]. U nasady słupka znajduje się mięsisty pierścień będący wytworem dna kwiatowego[6][8].
Michael A.M.A.RuggieroMichael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI:10.1371/journal.pone.0119248, PMID:25923521, PMCID:PMC4418965 [dostęp 2020-02-20](ang.).
GeoffreyG.BurnieGeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN3-8331-1916-0, OCLC271991134.
Bogumił Pawłowski, Jasiewicz Adam (red.):Flora polska. Rośliny naczyniowe Polski i ziem ościennych. T. XII.Warszawa, Kraków:PAN, Państwowe Wydawnictwo Naukowe,1971,s.89.
ZbigniewZ.MirekZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 24, ISBN978-83-62975-45-7.
Ludmiła Karpowiczowa (red.):Słownik nazw roślin obcego pochodzenia łacińsko-polski i polsko-łaciński.Warszawa:Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego,1973. Brak numerów stron w książce