Dyby – pierwotne pęta drewniane, w postaci desek lub kłód z otworami umożliwiającymi zamknięcie rąk i nóg więźnia[1]. Nazwą tą często określa się też gąsior lub kłodę.

Thumb
„Chłop w dybach”, Biernat z Lublina w: „Żywot Ezopa Fryga”, Kraków 1578

Nie wiadomo, czy wynalazek ten sprowadzono do Polski z Niemiec, jednak nazwa zdaje się pochodzić z języka niemieckiego, ponieważ używano ich wobec złodziei (niem. Dieb). Dyby składają się z dwóch części z wycięciami na nogi lub ręce (w wersji „nożnej” dyby działają podobnie do kłody). Po zamknięciu obie części zbijano gwoździami drewnianymi lub zamykano na kłódkę. Czasem stosowano zamknięcie w dyby na dłuższy okres w charakterze kary, najczęściej pozbawiając skazanego pożywienia.

W Anglii dyby były powszechną formą kary stosowaną przez ponad 500 lat[2]. W Polsce podobnie, z tym że kara ta dotykała przeważnie chłopów pańszczyźnianych. Słup, zwany pręgierzem, miał także rodzaj dyby żelaznej (zob. kuna), w którą zamykano stawianych pod nim złoczyńców.

Przypisy

Bibliografia

Wikiwand in your browser!

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.

Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.