Dom Włoski w Krakowie
budynek w Krakowie Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
budynek w Krakowie Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dom Włoski również Włoska Kamienica lub Kamienica Montelupich – zabytkowa kamienica znajdująca się w Krakowie, w dzielnicy I przy Rynku Głównym 7, na Starym Mieście.
nr rej. A-55 z 23 maja 1932[1] | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Adres | |
Ukończenie budowy | |
Kolejni właściciele |
Sebastian Montelupi |
Położenie na mapie Starego Miasta w Krakowie | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |
Położenie na mapie Krakowa | |
50°03′39,4″N 19°56′18,0″E |
Pierwotny dom gotycki znajdujący się w tym miejscu został gruntownie przebudowany w latach 1556–1561 na zlecenie rodziny Montelupich. Jednym z właścicieli kamienicy był Sebastian Montelupi, który na podstawie przywileju z dn. 22 czerwca 1569 r. objął zarząd działającej wówczas w Polsce poczty. Jego dom stał się zatem siedzibą tej instytucji. Głównym klientem poczty Montelupiego był dwór królewski i polska dyplomacja. Początkowo listy i pakunki przewożono na trasie z Krakowa do Wenecji i z powrotem. Gońcy mieli przemierzać tę trasę co 15 dni. Później, gdy uruchomiono połączenie Warszawa - Wilno, ta nowa trasa obsługiwana była co 17 dni. Królowi zapewniono otrzymywanie przesyłek co tydzień (podczas jego pobytu w dowolnym miejscu w Koronie) lub co trzy tygodnie (podczas jego pobytu na Litwie). Za swoje usługi Montelupi otrzymywał rocznie 1300 talarów oraz korzystał z opłat za przesyłki prywatne. Do jego dyspozycji stały ponadto podwody królewskie[2]. Po wymarciu rodu Montelupich kamienica stała się własnością rodziny Cortinich. W drugiej połowie XVII wieku przejęło ją Bractwo Włoskie, skupiające Włochów zamieszkałych w Krakowie. Pod koniec XIX wieku kamienicę odrestaurował architekt Władysław Ekielski.
Do obszernej sieni prowadzi manierystyczny portal z łacińską sentencją Te cum habita. Na sklepieniu sieni zachowały się herby pierwszych właścicieli rodziny Montelupich. Z sieni na podwórze prowadzi portal, pochodzący z połowy XVI wieku, przeniesiony tutaj z sąsiedniej kamienicy. Obok portalu z lewej strony obejrzeć można barokową płaskorzeźbę św. Floriana, pochodzącą z XVII w. W podworcu w oficynie mieściła się do 1990 słynąca ze znakomitych wyrobów firma cukiernicza Scherchardta, której właściciel pochodził ze Lwowa, a w Krakowie osiedlił się w 1946.
Pod bramą tej kamienicy odprawiano polskich kurierów pocztowych wyruszających regularnie z listami do Wenecji. Pierwszy kurier wyruszył z tego miejsca w 1569; informuje o tym wydarzeniu tablica pamiątkowa wmurowana tutaj w 400-lecie poczty polskiej w 1969.
Obecnie (2009) dwa piętra kamienicy zajmuje hostel.
23 maja 1932 kamienica została wpisana do rejestru zabytków[1]. Znajduje się także w gminnej ewidencji zabytków[3].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.