Diselenek węgla

Diselenek węgla – nieorganiczny związek chemiczny, połączenie selenu i węgla na IV stopniu utlenienia, analog dwutlenku węgla.

Diselenek węgla

Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) selenek węgla(IV) Inne nazwy i oznaczenia dwuselenek węgla
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	CSe2
Masa molowa	169,93 g/mol
Wygląd	żółta ciecz[1] o odrażającym zapachu[2]
Identyfikacja
Numer CAS	506-80-9
PubChem	68174
SMILES C(=[Se])=[Se]
InChI InChI=1S/CSe2/c2-1-3 InChIKey JNZSJDBNBJWXMZ-UHFFFAOYSA-N
Właściwości Gęstość 2,68 g/cm³ (20 °C)[1]; ciecz Rozpuszczalność w wodzie nierozpuszczalny[1] w innych rozpuszczalnikach CCl 4, toluen[1] Temperatura topnienia −43,8 °C[1] Temperatura wrzenia 125,5 °C[1]
Niebezpieczeństwa Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Na podstawie Rozporządzenia CLP, zał. VI[3] Niebezpieczeństwo Zwroty H H331, H301, H373, H400, H410 Zwroty P brak wiarygodnych danych Europejskie oznakowanie substancji oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne Na podstawie Rozporządzenia CLP, zał. VI[3] Toksyczny (T) Groźny dla środowiska (N) Zwroty R R23/25, R33, R50/53 Zwroty S S1/2, S20/21, S28, S45, S60, S61
Podobne związki
Podobne związki	disiarczek węgla, dwutlenek węgla
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Otrzymywanie

Po raz pierwszy został uzyskany przez H. G. Grimma i H. Metzgera w 1936 r. w reakcji:

2H
2Se + CCl
4 → CSe
2 + 4HCl

przebiegającej w temperaturze 500 °C^[4].

Ulepszona metoda polega na reakcji:

2Se + CH
2Cl
2 → CSe
2 + 2HCl

Pary dichlorometanu w strumieniu azotu przepuszcza się nad szarym selenem w temperaturze 375 °C, a następnie przez rurkę ogrzaną do 575 °C. Produkt – roztwór CSe
2 w dichlorometanie skrapla się w odbieralniku chłodzonym suchym lodem^[2].

Przypisy

1. David R.D.R. Lide David R.D.R. (red.), CRC Handbook of Chemistry and Physics, wyd. 90, Boca Raton: CRC Press, 2009, s. 4-56, ISBN 978-1-4200-9084-0 (ang.).
2. Wie‐HinW.‐H. Pan Wie‐HinW.‐H. i inni, 2. Diselenocarbamates from Carbon Diselenide, [w:] Inorganic Syntheses, wyd. 1, t. 21, Wiley, styczeń 1982, s. 6–11, DOI: 10.1002/9780470132524.ch2, ISBN 978-0-470-13252-4 (ang.).
3. związki selenu, z wyjątkiem selenku siarczku kadmu oraz związków wymienionych w innym miejscu niniejszego załącznika, [w:] Classification and Labelling Inventory, Europejska Agencja Chemikaliów [dostęp 2015-03-28] (ang.).
4. H.G.H.G. Grimm H.G.H.G., H.H. Metzger H.H., Über Darstellung und Eigenschaften des Selenkohlenstoffs, „Berichte der deutschen chemischen Gesellschaft”, 69 (6), 1936, s. 1356–1364, DOI: 10.1002/cber.19360690626 [dostęp 2024-08-22] (niem.).