Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Chodaczków Mały (ukr. Мали́й Хода́чків) – wieś na Ukrainie w rejonie tarnopolskim obwodu tarnopolskiego. Liczy 1503 mieszkańców (2001 rok).
Państwo | |
---|---|
Obwód | |
Rejon | |
Populacja (2001) • liczba ludności |
|
Nr kierunkowy |
+380 3529 |
Kod pocztowy |
47741 |
Położenie na mapie obwodu tarnopolskiego | |
Położenie na mapie Ukrainy | |
49°29′13″N 25°50′09″E |
Pierwsza wzmianka o miejscowości (pod nazwą Kaczawa - obecnie część wsi) pochodzi z 1464 roku[1]. Wieś zrujnowały najazdy tatarskie z lat 1508, 1515 і 1516[2].
Od połowy XVI do połowy XVII wieku wieś należała do Potockich. W XVII wieku nazywana Chodaczkowem lub Kaczową. W 1765 roku Chodaczków Mały należał do królewskiego majątku Borki a był oddany dożywotnio Wiktorowi Zaleskiemu. W XIX wieku wieś należała do Baworowskich. W 1849 roku otwarto tu szkołę, w 1896 roku funkcjonowały folwark, młyn i dwie karczmy[2].
W formacjach Strzelców Siczowych i UHA służyło blisko 50 mieszkańców wsi[2].
W dwudziestoleciu międzywojennym we wsi działały towarzystwa Proswita, Sokił, Silśkyj Hospodar, Ridna Szkoła, Sojuz Ukrajinok i spółdzielnia[1]. 19 września 1930 roku w ramach tzw. drugiego wystąpienia UWO podpalono dworzec w Chodaczkowie Małym[3]. Podczas pacyfikacji Małopolski Wschodniej wojsko polskie zniszczyło mienie ukraińskich stowarzyszeń, na wieś nałożono kontrybucję w wysokości 700 złotych oraz kilku wozów zboża i furażu[2].
W 1932 roku we wsi była czteroklasowa szkoła, dwa zakłady tłuszczowe i młyn[2].
Przed 1939 koło wsi istniała osada Jagiellonów, gdzie w 1938 poświęcono kościół św. Stanisława Biskupa[4].
21 sierpnia 1941 roku 184 mieszkańców Chodaczkowa Małego poparło Akt odnowienia Państwa Ukraińskiego przez OUN-B. Podczas II wojny światowej w szeregach Armii Czerwonej zginęło lub zaginęło 109 mieszkańców wsi[2].
W czasie okupacji niemieckiej mieszkająca we wsi Polka Paulina Czajka oraz ukraińskie rodziny Bałyków (Josyp i Franciszka oraz ich córka Chełena) i Wertepnych (Wiktor i Lucyja z d. Bałyk) udzielali pomocy Żydom, za co po wojnie Instytut Jad Waszem uhonorował ich tytułami Sprawiedliwych wśród Narodów Świata[5][6][7][8][9][10][11].
Według Komańskiego i Siekierki w lutym 1944 roku bojówka ukraińska zabiła we wsi 20 Polaków. Po tym wydarzeniu pozostali Polacy ewakuowali się z Chodaczkowa Małego[12]. 31 stycznia 1945 roku w Chodaczkowie Małym doszło do walki 14 członków UPA z blisko 80 żołnierzami Wojsk Wewnętrznych i członkami batalionu niszczycielskiego (IB). Według Wojcechiwskiego i Melnyczuka po stronie sowieckiej zginęło 14 ludzi, zarekwirowano mienie Ukraińców i spalono 3 gospodarstwa[2]. Według Komitetu Ziem Wschodnich w tym czasie aresztowań Ukraińców w Chodaczkowie Małym dokonywał polski IB z Borków Wielkich[13]. Ponad 130 mieszkańców wsi zginęło, bądź spotkały ich represje z tytułu przynależności, względnie wspierania OUN i UPA[2].
W 1948 roku chłopów z Chodaczkowa Małego przymusowo wcielono do trzech kołchozów. W 1950 roku kołchozy we wsi zjednoczyły się, w 1955 roku do tegoż kołchozu dołączono kołchoz w Konstantynówce[2].
W 2004 roku we wsi funkcjonowały: szkoła, klub, biblioteka, cegielnia, masarnia, młyn[1]. W 2014 roku młyn był nieczynny[2], działało przedszkole, grupa folklorystyczna Chodaky, 4 sklepy, przedsiębiorstwo agroturystyczne[2].
Parafia greckokatolicka na miejscu[14]. W XIX w. żyjący w Chodaczkowie Małym rzymscy katolicy należeli do parafii w Hałuszczyńcach[15].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.