Cerkiew Zaśnięcia Matki Bożej w Lychny

Cerkiew Zaśnięcia Matki Bożej w Lychny (ros. Церковь Успения Пресвятой Богородицы) – czynna prawosławna cerkiew w Lichni, w Abchazji.

Cerkiew Zaśnięcia Matki Bożej

cerkiew parafialna
Państwo	Abchazja /  Gruzja
Miejscowość	Lichni
Wyznanie	prawosławne
Kościół	Abchaski Kościół Prawosławny
Wezwanie	Zaśnięcia Matki Bożej
Wspomnienie liturgiczne	15/28 sierpnia
Historia Data zakończenia budowy XI w. Aktualne przeznaczenie czynna świątynia prawosławna
Dane świątyni Styl abchaski Świątynia • materiał bud. • cegła Kopuła • liczba kopuł 1 Ołtarz • liczba ołtarzy 1 Liczba naw 2
Położenie na mapie Gruzji Cerkiew Zaśnięcia Matki Bożej
Położenie na mapie Abchazji Cerkiew Zaśnięcia Matki Bożej
43°08′23,34″N 40°37′04,95″E

Cerkiew została wzniesiona na przełomie IX i X w.^[1] i jest najbardziej typowym reprezentantem tzw. stylu abchaskiego w architekturze. Świątynia wznosi się na planie prostokąta. Pomieszczenie ołtarzowe zamyka podkowiasta absyda. Nad skrzyżowaniem nawy głównej i nawy bocznej obiektu znajduje się pojedyncza kopuła usadowiona na ośmiobocznym bębnie z ośmioma oknami. Od strony zachodniej cerkiew posiada narteks, nad którym umieszczono emporę. O ile sklepienie kopuły zdobi dekoracja ornamentalna w postaci ośmiu promieni, o tyle z zewnątrz cerkiew w ogóle nie jest zdobiona, przez co budowniczowie pragnęli zwrócić uwagę oglądającego wyłącznie na surowe i harmonijne formy architektoniczne budynku^[2].

Zdecydowana większość fresków w świątyni powstała w XIV wieku, jednak najstarsze znajdujące się w westybulu (m.in. głowa starego mężczyzny z podpisem gruzińskim "Zakaria") datuje się na przełom X-XI wieku^[3]. W górnej części centralnej absydy wykonano wówczas monumentalny wizerunek Matki Bożej z Dzieciątkiem i dwoma aniołami oraz sceny przybycia Świętych Niewiast Niosących Wonności do pustego grobu i spotkania dwóch z nich ze zmartwychwstałym Chrystusem. W cerkwi znajdują się także freski przedstawiające Gościnność Abrahama, ofiarę Abrahama, postacie aniołów i świętych biskupów, w tym Bazylego Wielkiego i Grzegorza z Nazjanzu. Na ścianie zachodniej znajduje się kompozycja przedstawiająca Zaśnięcie Matki Bożej oraz przekazanie przez Matkę Bożą swojego pasa apostołowi Tomaszowi^[4].

W cerkwi znajduje się nagrobek księcia abchaskiego Safarbeja Czaczba, zm. 1821^[4].

Na jednej ze ścian świątyni przetrwał datowany na 1066 napis informujący o pojawieniu się nad Abchazją komety (jak zapisano, gwiazdy, z której wnętrza odchodziły promienie, wznosząc się przed nią)^[4].

• 
  Cerkiew podczas remontu w 2014
• 
  Malowidła przy wejściu
• 
  Freski

Przypisy

1. Иллюстрированный атлас Абхазии. Wyd. 4. Издательство КОУП, 2012, s. 49, seria: Абхазия Туристическая. ISBN 978-5-9900651-7-8. (ros.).
2. Amiraszwili Sz.: Sztuka gruzińska. Warszawa: 1973, s. 275-276.
3. Across north-west Abkhazia. W: Yuri Voronov: Architectural monuments of Abkhazia. Sukhum: Abkhazian State University, 2010-10-20, s. 64. (ang.).
4. Лыхненский храм. [dostęp 2013-01-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-13)].