Carduelis

	Carduelis
	Brisson, 1760
	; Przedstawiciel rodzaju – osetnik (C. citrinella)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	łuszczakowate
Podrodzina	łuskacze
Plemię	Carduelini
Rodzaj	Carduelis
	Typ nomenklatoryczny
	Fringilla carduells Linnaeus, 1758
Gatunki
	zobacz opis w tekście
	zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Carduelis – rodzaj ptaków z podrodziny łuskaczy (Carduelinae) w rodzinie łuszczakowatych (Fringillidae).

Szybkie fakty Domena, Królestwo ...

Zamknij

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Eurazji i północnej Afryce^[4].

Długość ciała 10,5–13,5 cm; masa ciała 9,5–30 g^[5].

Etymologia

Carduelis: łac. carduelis „szczygieł”, od carduus lub cardus „oset”^[6].

Podział systematyczny

Takson ten ostatnio przeszedł gruntowną rewizję taksonomiczną, wskutek czego szereg gatunków wyodrębniono do rodzajów Chloris, Linaria, Spinus i Acanthis^[7]^[8]^[9]^[10]^[11]^[12]^[13]^[14]^[15]^[16]^[17]. Do rodzaju należą następujące gatunki^[18]

Carduelis carduelis (Linnaeus, 1758) – szczygieł
Carduelis citrinella (Pallas, 1764) – osetnik zwyczajny
Carduelis corsicana (Koenig, 1899) – osetnik korsykański

[1]
Carduelis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
[2]
M.J. Brisson: Ornithologie, ou, Méthode contenant la division des oiseaux en ordres, sections, genres, especes & leurs variétés: a laquelle on a joint une description exacte de chaque espece, avec les citations des auteurs qui en ont traité, les noms quils leur ont donnés, ceux que leur ont donnés les différentes nations, & les noms vulgaires. T. 1. Paryż: Ad Ripam Augustinorum, apud Cl. Joannem-Baptistam Bauche, bibliopolam, ad Insigne S. Genovesae, & S. Joannis in Deserto, 1760, s. 36. (fr.).
[3]
M.J. Brisson: Ornithologie, ou, Méthode contenant la division des oiseaux en ordres, sections, genres, especes & leurs variétés: a laquelle on a joint une description exacte de chaque espece, avec les citations des auteurs qui en ont traité, les noms quils leur ont donnés, ceux que leur ont donnés les différentes nations, & les noms vulgaires. T. 3. Paryż: Ad Ripam Augustinorum, apud Cl. Joannem-Baptistam Bauche, bibliopolam, ad Insigne S. Genovesae, & S. Joannis in Deserto, 1760, s. 53. (fr.).
[4]
F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Finches, euphonias, longspurs, Thrush-tanager. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-01-25]. (ang.).
[5]
N. Collar, I. Newton, P. Clement, V. Arkhipov: Family Fringillidae (Finches). W: Josep del Hoyo, Andrew Elliott, David A. Christie: Handbook of the Birds of the World. Cz. 15: Weavers to New World Warblers. Barcelona: Lynx Edicions, 2010. ISBN 978-84-96553-68-2. (ang.).
[6]
Carduelis, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-02-17] (ang.), [archiwum].
[7]
A. Arnaiz-Villena, M. Álvarez-Tejado, V. Ruíz-del-Valle, C. García-de-la-Torre, P. Varela, M.J. Recio, S. Ferre, J. Martínez-Laso. Phylogeny and rapid Northern and Southern Hemisphere speciation of goldfinches during the Miocene and Pliocene Epochs. „Cellular and Molecular Life Sciences”. 54, s. 1031–1041, 1998. (ang.).
[8]
A. Arnaiz-Villena, E. Lowy, V. Ruiz-del-Valle, H. Westerdahl, J. Moscoso, J. Ignacio Serrano-Vela, H. Witzell, J. Zamora. Evolution of the major histocompatibility complex class I genes in Serinus canaria from the Canary Islands is different from that of Asian and African continental Serinus species. „Journal of Ornithology”. 148 (Suppl. 2), s. S479–S484, 2007. DOI: 10.1007/s10336-007-0146-0. (ang.).
[9]
A. Arnaiz-Villena, J. Moscoso, V. Ruiz-del-Valle, J. Gonzalez, R. Reguera, A. Ferri, M. Wink, J.I. Serrano-Vela. Mitochondrial DNA Phylogenetic Definition of a Group of ‘Arid-Zone’ Carduelini Finches. „The Open Ornithology Journal”. 1, s. 1–7, 2008. (ang.).
[10]
S.-J. Yang, F.-M. Lei, Z.-H. Yin. Molecular phylogeny of rosefinches and Rose Bunting (Passeriformes, Fringillidae, Urocynchramidae). „Acta Zootaxonomica Sinica”. 31 (3), s. 453–458, 2006. (chiń.).
[11]
J. Zamora, E. Lowy, V. Ruiz-del-Valle, J. Moscoso, J.I. Serrano-Vela, J. Rivero-de-Aguilar, A. Arnaiz-Villena. Rhodopechys obsoleta (desert finch): a pale ancestor of greenfinches (Carduelis spp.) according to molecular phylogeny. „Journal of Ornithology”. 147, s. 448–456, 2006. DOI: 10.1007/s10336-005-0036-2. (ang.).
[12]
J. Zamora, J. Moscoso, V. Ruiz-del-Valle, E. Lowy, J.I. Serrano-Vela, J. Ira-Cachafeiro, A. Arnaiz-Villena. Conjoint mitochondrial phylogenetic trees for canaries Serinus spp. and goldfinches Carduelis spp. show several specific polytomies. „Ardeola”. 53 (1), s. 1–17, 2006. (ang.).
[13]
B. Nguembock, J. Fjeldså, A. Couloux, E. Pasquet. Molecular phylogeny of Carduelinae (Aves, Passeriformes, Fringillidae) proves polyphyletic origin of the genera Serinus and Carduelis and suggests redefined generic limits. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 51 (2), s. 169–181, 2009. DOI: 10.1016/j.ympev.2008.10.022. (ang.).
[14]
D. Zuccon, R. Prŷs-Jones, P.C. Rasmussen, P.G.P. Ericson. The phylogenetic relationships and generic limits of finches (Fringillidae). „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 62 (2), s. 581–596, 2012. DOI: 10.1016/j.ympev.2011.10.002. (ang.).
[15]
L. Christidis, W. Boles: Systematics and Taxonomy of Australian Birds. Collingwood Victoria, Australia: CSIRO Publishing, 2008. ISBN 978-0-643-09602-8.
[16]
R.T. Chesser, R.C. Banks, F.K. Barker, C. Cicero, J.L. Dunn, A.W. Kratter, I.J. Lovette, P.C. Rasmussen, J.V. Remsen, Jr., J.D. Rising, D.F. Stotz, K. Winker. Fiftieth Supplement to the American Ornithologists' Union Check-List of North American Birds. „The Auk”. 126 (3), s. 708, 2009. (ang.).
[17]
G. Sangster, J.M. Collinson, P.-A.Crochet, A.G. Knox, D.T. Parkin, L. Svensson, S.C. Votier. Taxonomic recommendations for British birds: seventh report. „Ibis”. 153 (4), s. 883–892, 2011. DOI: 10.1111/j.1474-919X.2011.01155.x. (ang.).
[18]
Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Carduelini Vigors, 1825 (wersja: 2020-09-26). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-01-25].

[itis-1] [1]
Carduelis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Brisson1-2] [2]
M.J. Brisson: Ornithologie, ou, Méthode contenant la division des oiseaux en ordres, sections, genres, especes & leurs variétés: a laquelle on a joint une description exacte de chaque espece, avec les citations des auteurs qui en ont traité, les noms quils leur ont donnés, ceux que leur ont donnés les différentes nations, & les noms vulgaires. T. 1. Paryż: Ad Ripam Augustinorum, apud Cl. Joannem-Baptistam Bauche, bibliopolam, ad Insigne S. Genovesae, & S. Joannis in Deserto, 1760, s. 36. (fr.).

[Brisson2-3] [3]
M.J. Brisson: Ornithologie, ou, Méthode contenant la division des oiseaux en ordres, sections, genres, especes & leurs variétés: a laquelle on a joint une description exacte de chaque espece, avec les citations des auteurs qui en ont traité, les noms quils leur ont donnés, ceux que leur ont donnés les différentes nations, & les noms vulgaires. T. 3. Paryż: Ad Ripam Augustinorum, apud Cl. Joannem-Baptistam Bauche, bibliopolam, ad Insigne S. Genovesae, & S. Joannis in Deserto, 1760, s. 53. (fr.).

[ioc-4] [4]
F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Finches, euphonias, longspurs, Thrush-tanager. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-01-25]. (ang.).

[hbw15-5] [5]
N. Collar, I. Newton, P. Clement, V. Arkhipov: Family Fringillidae (Finches). W: Josep del Hoyo, Andrew Elliott, David A. Christie: Handbook of the Birds of the World. Cz. 15: Weavers to New World Warblers. Barcelona: Lynx Edicions, 2010. ISBN 978-84-96553-68-2. (ang.).

[hbwalive-6] [6]
Carduelis, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-02-17] (ang.), [archiwum].

[cmls54-7] [7]
A. Arnaiz-Villena, M. Álvarez-Tejado, V. Ruíz-del-Valle, C. García-de-la-Torre, P. Varela, M.J. Recio, S. Ferre, J. Martínez-Laso. Phylogeny and rapid Northern and Southern Hemisphere speciation of goldfinches during the Miocene and Pliocene Epochs. „Cellular and Molecular Life Sciences”. 54, s. 1031–1041, 1998. (ang.).

[jo148-8] [8]
A. Arnaiz-Villena, E. Lowy, V. Ruiz-del-Valle, H. Westerdahl, J. Moscoso, J. Ignacio Serrano-Vela, H. Witzell, J. Zamora. Evolution of the major histocompatibility complex class I genes in Serinus canaria from the Canary Islands is different from that of Asian and African continental Serinus species. „Journal of Ornithology”. 148 (Suppl. 2), s. S479–S484, 2007. DOI: 10.1007/s10336-007-0146-0. (ang.).

[ooj1-9] [9]
A. Arnaiz-Villena, J. Moscoso, V. Ruiz-del-Valle, J. Gonzalez, R. Reguera, A. Ferri, M. Wink, J.I. Serrano-Vela. Mitochondrial DNA Phylogenetic Definition of a Group of ‘Arid-Zone’ Carduelini Finches. „The Open Ornithology Journal”. 1, s. 1–7, 2008. (ang.).

[azs31-10] [10]
S.-J. Yang, F.-M. Lei, Z.-H. Yin. Molecular phylogeny of rosefinches and Rose Bunting (Passeriformes, Fringillidae, Urocynchramidae). „Acta Zootaxonomica Sinica”. 31 (3), s. 453–458, 2006. (chiń.).

[jo147-11] [11]
J. Zamora, E. Lowy, V. Ruiz-del-Valle, J. Moscoso, J.I. Serrano-Vela, J. Rivero-de-Aguilar, A. Arnaiz-Villena. Rhodopechys obsoleta (desert finch): a pale ancestor of greenfinches (Carduelis spp.) according to molecular phylogeny. „Journal of Ornithology”. 147, s. 448–456, 2006. DOI: 10.1007/s10336-005-0036-2. (ang.).

[ardeola53-12] [12]
J. Zamora, J. Moscoso, V. Ruiz-del-Valle, E. Lowy, J.I. Serrano-Vela, J. Ira-Cachafeiro, A. Arnaiz-Villena. Conjoint mitochondrial phylogenetic trees for canaries Serinus spp. and goldfinches Carduelis spp. show several specific polytomies. „Ardeola”. 53 (1), s. 1–17, 2006. (ang.).

[mpe51-13] [13]
B. Nguembock, J. Fjeldså, A. Couloux, E. Pasquet. Molecular phylogeny of Carduelinae (Aves, Passeriformes, Fringillidae) proves polyphyletic origin of the genera Serinus and Carduelis and suggests redefined generic limits. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 51 (2), s. 169–181, 2009. DOI: 10.1016/j.ympev.2008.10.022. (ang.).

[mpe62-14] [14]
D. Zuccon, R. Prŷs-Jones, P.C. Rasmussen, P.G.P. Ericson. The phylogenetic relationships and generic limits of finches (Fringillidae). „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 62 (2), s. 581–596, 2012. DOI: 10.1016/j.ympev.2011.10.002. (ang.).

[christidis&boles-15] [15]
L. Christidis, W. Boles: Systematics and Taxonomy of Australian Birds. Collingwood Victoria, Australia: CSIRO Publishing, 2008. ISBN 978-0-643-09602-8.

[auk126-16] [16]
R.T. Chesser, R.C. Banks, F.K. Barker, C. Cicero, J.L. Dunn, A.W. Kratter, I.J. Lovette, P.C. Rasmussen, J.V. Remsen, Jr., J.D. Rising, D.F. Stotz, K. Winker. Fiftieth Supplement to the American Ornithologists' Union Check-List of North American Birds. „The Auk”. 126 (3), s. 708, 2009. (ang.).

[ibis153-17] [17]
G. Sangster, J.M. Collinson, P.-A.Crochet, A.G. Knox, D.T. Parkin, L. Svensson, S.C. Votier. Taxonomic recommendations for British birds: seventh report. „Ibis”. 153 (4), s. 883–892, 2011. DOI: 10.1111/j.1474-919X.2011.01155.x. (ang.).

[mk-18] [18]
Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Carduelini Vigors, 1825 (wersja: 2020-09-26). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-01-25].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

Carduelis

Etymologia

Podział systematyczny

Wikiwand in your browser!

Etymologia

Podział systematyczny

Wikiwand in your browser!

Występowanie

Morfologia

Systematyka

Przypisy