Brzuska

Brzuska – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie przemyskim, w gminie Bircza^[4][6]. Leży na Pogórzu Przemyskim, nad Stupnicą.

Brzuska

wieś
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Powiat	przemyski
Gmina	Bircza
Liczba ludności (2011)	260[1][2]
Strefa numeracyjna	16
Kod pocztowy	37-740[3]
Tablice rejestracyjne	RPR
SIMC	0599095[4]
Położenie na mapie Polski Brzuska
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Brzuska
Położenie na mapie powiatu przemyskiego Brzuska
Położenie na mapie gminy Bircza Brzuska
49°45′19″N 22°29′14″E[5]

Zobacz w indeksie Słownika geograficznego Królestwa Polskiego hasło Brzuska

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa przemyskiego.

Historia

Brzuska. Pieczęć wsi. 1876

We wsi odkryto ślady osadnictwa wczesnośredniowiecznego. Pierwsze informacje pisane o wsi pochodzą z 1418. Miejscowość należała do Kmitów i należała do klucza bachowskiego. Od 1754 do Humnickich i należała do nich do 1841. W XVIII wieku powstała tam huta szkła, której pracownicy utworzyli nową osadę, Hutę Brzuskę.

We wsi znajdowała się drewniana greckokatolicka cerkiew pod wezwaniem św. Mikołaja, zbudowana w 1792, odnowiona w 1930. W 1984 spaliły się pozostałości cerkwi, zachował się tylko greckokatolicki cmentarz.

Osobny artykuł: Cerkiew św. Mikołaja w Brzusce.

31 lipca 1944 wieś została zdobyta przez wojska radzieckie^[7].

11 kwietnia 1945 oddziały poakowskie i BCh wraz z okolicznymi polskimi chłopami zamordowały około 180 mieszkańców Brzuski, z czego prawie połowę stanowiły kobiety i dzieci.

Osobny artykuł: Zbrodnia w Brzusce.

Demografia

^{[potrzebny przypis]}

• 1785 – 460 grekokatolików, 151 rzymskich katolików i 20 żydów
• 1840 – 750 grekokatolików
• 1859 – 669
• 1879 – 779
• 1899 – 1004
• 1926 – 1235 grekokatolików
• 1938 – 1301 grekokatolików, 67 żydów oraz 2164 rzymskich katolików (ta ostatnia liczba to dane dla całej parafii rzymskokatolickiej w Sufczynie, obejmującej: Sufczynę, Brzuskę, Hutę Brzuskę i Jasienicę Sufczyńską)

Przypisy

1. Wieś Brzuska w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2018-04-07], liczba ludności na podstawie danych GUS.
2. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2018-04-07].
3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 100 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
4. GUS. Wyszukiwarka TERYT
5. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 11916
6. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
7. ВОВ-60 - Сводки. [dostęp 2009-08-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-08-10)].

Linki zewnętrzne

• Brzuska Huta, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 428.