Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Brudnicowate[1], brudnice[2] (Lymantriinae) – podrodzina motyli z rodziny mrocznicowatych. Obejmuje około 2500 gatunków. Kosmopolityczna. Samice miewają zredukowane skrzydła, a niekiedy także odnóża. Samce dobrze latają, często także w dzień. Na ciałach gąsienic występują brodawki i różnej budowy szczecinki. Liczne gatunki notowane jako szkodniki drzew i krzewów.
| Lymantriinae | |||
| Hampson, 1893 | |||
 Szczotecznica szarawka (Calliteara pudibunda) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Nadrodzina |
Noctuoidea | ||
| Rodzina | |||
| Podrodzina |
brudnicowate | ||
| Synonimy | |||
| |||
.jpg)
_caterpillar.jpg)
Motyle o silnie owłosionej głowie, tęgo zbudowanym tułowiu i rozpiętości skrzydeł od 20 do 90 mm. Aparat gębowy mają znacznie uwsteczniony, o zredukowanej lub nieobecnej ssawce, wskutek czego dorosłe nie pobierają pokarmu. Na zatułowiu występują narządy tympanalne. Przednie skrzydła z dalece zlanymi żyłkami radialnymi i wtórnie zanikłą dodatkową komórką radialną. U samców wędzidełko buduje jedna, zaś u samic kilka szczecin. Skrzydła samic niekiedy zredukowane, a nawet całkiem nieobecne. W rodzaju Orygia samice mogą być całkiem pozbawione oczu, czułków, narządów gębowych, skrzydeł i odnóży. Odwłok samic gruby, czasem zakończony pęczkiem długich włosów, którymi przykrywają złoża jaj. Pokładełko z dużymi wargami. Samce mają smukły odwłok, a ich genitalia charakteryzuje gruby unkus (czasem zastąpiony superunkusem), krótki tegumen, wąskie winkulum, zwykle słabo wykształcony sakulus oraz płytkowata, niewielkich rozmiarów juksta od strony brzusznej obejmująca edeagus[2].
Ciało gąsienic pokrywają brodawki oraz gładkie, piłkowane lub pierzaste szczecinki wtórne, które układać się mogą w pęczki lub szczotki. Na wierzchu szóstego i siódmego segmentu odwłoka występują żółte lub czerwone lejki, stanowiące ujścia gruczołów. Poczwarki mają krępą budowę, są mocno oszczecinione, a ich kremaster ma wygląd stożka z krótkimi szczecinkami na końcu[2].
Gąsienice żerują na drzewach i krzewach liściastych, rzadziej iglastych, a jeszcze rzadziej na roślinach zielnych. Najczęściej są polifagiczne. Przepoczwarczają się w kokonie na korze, w ściółce lub oprzędzionych liściach. Samce latają szybko, często są aktywne także w dzień. Samice o skrzydłach zredukowanych nie oddalają się od miejsca przepoczwarczenia i składają jaja w pobliżu. Samice beznogie nie opuszczają kokonu i składają jaja na jego powierzchni[2].
W gospodarce leśnej i sadownictwie wiele gatunków stanowi groźne szkodniki pierwotne. Liczne mają tendencję do gradacji. W Polsce do ważniejszych szkodników należą: brudnica mniszka, brudnica nieparka, kuprówka rudnica, kuprówka złotnica, szczotecznica szarawka, białka wierzbówka i znamionówka tarniówka[2].
Takson kosmopolityczny, najliczniejszy w gatunki w Afryce[1][2]. W Polsce występuje ich 16[2][3] (zobacz: brudnicowate Polski).
Brudnicowate do niedawna traktowane były jako niezależna rodzina w obrębie Noctuoidea. Na podstawie szeregu analiz filogenetycznych są obecnie włączane do mrocznicowatych (Erebidae) w randze podrodziny[4][5]. Zaliczanych jest doń około 2500 opisanych gatunków[1]. W BioLib.cz wyróżniono 5 plemion[6]:
oraz 4 rodzaje niesklasyfikowane do żadnego z nich[6]:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
