Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Brama Raduńska (niem. Radaunetor)[1] – niezachowany obiekt hydrotechniczny w ciągu nowożytnych obwałowań Starego Miasta w Gdańsku. Pozwalał na przepływ wód Kanału Raduni przez miejskie fortyfikacje.
Brama Raduńska z kamiennym akweduktem nad fosą (po lewej), ok. 1620 r. | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Typ budynku |
ufortyfikowany przepust wodny z akweduktem |
Ukończenie budowy |
1480 |
Ważniejsze przebudowy |
1563, 1636 |
Zniszczono |
1895 |
Położenie na mapie Cesarstwa Niemieckiego | |
54°21′11,6516″N 18°38′41,2354″E |
Kanał Raduni to sztuczny przekop rzeki Raduni, wykopany w XIV wieku przez Zakon krzyżacki w celu zapewnienia Gdańskowi wody pitnej, energii dla młynów oraz dla zasilenia fos miejskich. W drugiej połowie XV wieku Stare Miasto otoczono od zachodu nowym ciągiem murów miejskich z fosą, co spowodowało konieczność przeprowadzenia wód Kanału Raduni przez nowe umocnienia[2]. Problemem była zwłaszcza głęboka fosa, nad którą trzeba było przeprowadzić wody Kanału[3]. W tym celu w 1480 roku zbudowano przepust w murach i chroniącą go Bramę Raduńską[2]. Brama miała formę niewielkiego budynku, w którym mieścił się przepust, przylegający do niezachowanej Baszty Raduńskiej[4]. Przepust Bramy Raduńskiej był zamykany opuszczaną w nurt wody kratą[5].
Obiekt został przebudowany w 1563 roku. Odtąd znajdował się przy lewym czole Bastionu św. Elżbiety, poprzedzony kamiennym akweduktem ponad fosą, wspartym na łękach. Akwedukt posiadał cztery kamienne wieżyczki, uniemożliwiające przejście po koronie obiektu. W 1636 roku, podczas przebudowy Bastionu św. Elżbiety, zburzono kamienny akwedukt i zastąpiono go drewnianym. Nad przepustem znajdował się herb Gdańska[6]. Bramę rozebrano w 1895 roku[5].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.