Bitwa pod Postawami

Bitwa pod Postawami – walki 3 kompanii 6 pułku piechoty Legionów ppor. Jana Niemierskiego z oddziałami sowieckimi toczone w pierwszym roku wojny polsko-bolszewickiej.

Bitwa pod Postawami

Wojna polsko-bolszewicka
Czas	19–21 czerwca 1919
Miejsce	pod Postawami
Terytorium	Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich
Wynik	zwycięstwo Polaków
Strony konfliktu
Polska  Rosyjska FSRR
Dowódcy
Jan Niemierski
Siły
3/6 pp Leg. oddziały ACz
brak współrzędnych

Adam Przybylski,
Wojna Polska 1918–1921^[1] 

Geneza

W pierwszych miesiącach 1919 roku na wschodnich krańcach odradzającej się Rzeczypospolitej stacjonowały jeszcze wojska niemieckie Ober-Ostu. Ich ewakuacja powodowała, że opuszczane przez nie tereny od wschodu zajmowała Armia Czerwona. Jednocześnie od zachodu podchodziły oddziały Wojska Polskiego^[2]. W lutym 1919 jednostki polskie weszły w kontakt bojowy z oddziałami Armii Czerwonej. Rozpoczęła się nigdy nie wypowiedziana wojna polsko-bolszewicka^[3].

16 kwietnia Naczelny Wódz Józef Piłsudski rozpoczął operację wileńską. Doprowadziła ona nie tylko do zajęcia Wilna, ale i do znacznego przesunięcia linii frontu na północ i wschód^[4][5].

Osobny artykuł: Operacja wileńska (1919).

W czerwcu 1919, wykorzystując fakt przerzutu części wojsk Frontu Litewsko-Białoruskiego na front przeciwniemiecki, dowódca Frontu Zachodniego Dmitrij Nadiożny nakazał 15. i 16 Armii rozpoczęcie działań zaczepnych w północnym sektorze frontu polskiego. 15 Armia lewym skrzydłem miała wyjść na linię Dzisna-Hoduciszki, zaś 16 Armia prawym skrzydłem przedłużać pas natarcia do jezior Szwakszty i Wiśniewskie^[6].

W tym czasie 6 pułk piechoty Legionów mjr. Bolesława Popowicza obsadzał ponad stukilometrowy odcinek frontu od Łabonar do Postaw^[7].

Walczące wojska

Jednostka	Dowódca	Podporządkowanie
Wojsko Polskie
dowództwo 1 Dywizji Piechoty Legionów	gen. Edward Śmigły-Rydz	Front Litewsko-Białoruski
⇒ 6 pułk piechoty Legionów	mjr Bolesław Popowicz	1 DP Leg.
→ 3/6 pułku piechoty Legionów
Armia Czerwona
⇒ oddziały Armii Czerwonej		Armia Zachodnia

Walki pod Postawami

Na początku czerwca 1919 na froncie polsko-sowieckim panował zastój. Ze względu na rozległość frontu obronę organizowano w oparciu o kompanijne i plutonowe punkty oporu położone w odległości kilkunastu kilometrów od siebie. Każdy punkt przygotowany został do obrony okrężnej. Pozycje składały się z okopów otoczonych pojedynczymi zasiekami z drutu kolczastego^[7]. 3 kompania 6 pułku piechoty Legionów ppor. Jana Niemierskiego stanowiła załogę Postaw. Liczyła 150 żołnierzy, a na wyposażeniu posiadała dwa ciężkie karabiny maszynowe^[8].

19 czerwca, liczące około 2000 ludzi, sześć dział, piętnaście ckm-ów, oddziały Armii Czerwonej, wzmocnione grupami uzbrojonej ludności cywilnej, otoczyły Postawy^[9]. Pierwsze uderzenie zostało przez Polaków odparte. Po nim nastąpił cały szereg mniejszych ataków obliczonych na wyczerpanie sił obrońców. W walce na bliską odległość duże usługi oddawały granaty ręczne, których to nie posiadali Sowieci. Dopiero 21 czerwca w kierunku Postaw dowództwo polskie wysłało odwody. Na wieść o zbliżających się polskich oddziałach Sowieci rozpoczęli odwrót. Reagując na sytuację, ppor. Niemierski zaatakował ubezpieczenia tylne i rozproszył je^[10].

Bilans walk

3 kompania 6 pułku piechoty Legionów utrzymała swoje pozycje. Podczas trzydniowego boju większość polskich żołnierzy odniosło rany lub kontuzje. W okresie międzywojennym walkę samotnej kompanii przedstawiano rekrutom jako wzór postawy żołnierza polskiego^[8].

Przypisy

1. Przybylski 1930 ↓.
2. Cisek, Paduszek i Rawski 2010 ↓, s. 9.
3. Wyszczelski 2011 ↓, s. 146.
4. Przybylski 1930 ↓, s. 84.
5. Wyszczelski 2011 ↓, s. 160.
6. Wyszczelski 2011 ↓, s. 162.
7. Wysocki (red.) 2005 ↓, s. 300.
8. Odziemkowski 2004 ↓, s. 331.
9. Skarbek 1929 ↓, s. 19.
10. Odziemkowski 1998 ↓, s. 119.

Bibliografia

• Janusz Cisek, Konrad Paduszek, Tadeusz Rawski: Wojna polsko-sowiecka 1919–1921. Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2010.
• Janusz Odziemkowski: Leksykon bitew polskich 1914–1920. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1998. ISBN 83-85621-46-6.
• Janusz Odziemkowski: Leksykon wojny polsko-rosyjskiej 1919–1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2004. ISBN 83-7399-096-8.
• Adam Przybylski: Wojna polska 1918–1921. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1930.
• Edward Skarbek: Zarys historji wojennej 6-go pułku piechoty Legionów. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
• Wiesław Wysocki (red.): Szlakiem oręża polskiego; vademecum miejsc walk i budowli obronnych. T. 2: Poza granicami współczesnej Polski. Warszawa: Wydawnictwo „Gamb”, 2005. ISBN 83-7399-050-X.
• Lech Wyszczelski: Wojna o polskie kresy 1918–1921. Warszawa: Wydawnictwo Bellona SA, 2011. ISBN 978-83-11-12866-8.