Barwy pansłowiańskie

Barwy pansłowiańskie – kolorami panslawizmu są czerwień, błękit i biel. Barwy te widnieją na flagach większości krajów słowiańskich oraz tych krajów, w których narody słowiańskie lub słowiańskojęzyczne stanowią większość. Mają one symbolizować postulowaną przez panslawizm koncepcję wspólnego rodowodu Słowian. Barwy te zostały przyjęte podczas I zjazdu wszechsłowiańskiego w Pradze w 1848.

Flaga pansłowiańska

Flagi z barwami pansłowiańskimi

Powstałe z barw pansłowiańskich

Flagi należące do państw istniejących i nieistniejących oraz do grup etnicznych i prowincji utworzone z barw pansłowiańskich:

• Chorwacja,
• Królestwo Jugosławii (1929–1941, 1945),
• Rosja,
• Serbia,
• Serbołużyczanie (Niemcy),
• Morawianie (Czechy),
• Słowacja,
• Słowenia,
• Protektorat Czech i Moraw (1939–1945),
• Karpatorusini (Polska, Ukraina, Słowacja, Serbia),
• Herceg-Bośnia (1991–1994),
• Republika Serbska (Bośnia i Hercegowina),
• Serbska Krajina (1991–1995),
• Królestwo SHS (1918–1929),
• Jugosławia (1945-1992),
• Królestwo Czarnogóry (1910–1918),
• Niepodległe Państwo Chorwackie (1941–1945),
• Serbia Nedicia (1941–1944),
• Niezależne Państwo Czarnogórskie (1941–1944),
• Wojwodina (Serbia),
• Cesarstwo Rosyjskie (1721–1917),
• Pierwsza Republika Słowacka (1939–1945),
• Państwo SHS (1918),
• Rząd Narodowy (sztandar powstańców styczniowych)
• Chorągiew Samarska (symbol walki o wyzwolenie Bułgarii),
• Państwo Rosyjskie (1918–1920).

Obecna Flaga Czech zawiera wszystkie barwy pansłowiańskie, jednak jej geneza jest zasadniczo inna. Są to historyczne barwy Czech – biała i czerwona, które dopiero w 1920 roku, we fladze Czechosłowacji, zostały uzupełnione o niebieską pochodzącą z barw Słowacji. Geneza pansłowiańska jest więc w tym przypadku pośrednia, jakkolwiek poparcie dla ruchu pansłowiańskiego w Czechach mogło być dodatkowym czynnikiem w wyborze barw państwowych. Obecna flaga Czech w zasadzie straciła ten pośredni rodowód, gdyż kolor niebieski stanowi w niej nawiązanie do barw Moraw, które nie mają pansłowiańskiej genezy.

Inne flagi

• Polska:
  • pochodzenie: Zjednoczone Królestwo Polskie oraz Księstwo Warszawskie.
• Białoruś:
  • pochodzenie: Białoruska SRR;
  • flaga historyczna Białorusi postulowana przez ruch demokratyczny:
• Ukraina:
  • pochodzenie: Księstwo Halicko-Wołyńskie.
• Czarnogóra:
  • pochodzenie: Księstwo Czarnogóry.
• Macedonia Północna:
  • pochodzenie: Republika Kruszewska.

Flaga Polski i tradycyjna flaga Białorusi zawierają wprawdzie dwie z barw pansłowiańskich (białą i czerwoną), jednak są dużo starsze niż ruch panslawistyczny, pochodzą bowiem jeszcze ze średniowiecza i nawiązują do historycznych herbów Polski i Wielkiego Księstwa Litewskiego. Barwy pansłowiańskie posiadał sztandar oddziałów Rządu Narodowego w okresie Powstania Styczniowego. Miał symbolizować on jedność Polski, Litwy i Rusi w walce o wolność.^[1]

Flaga Białorusi obowiązująca od 1995 wywodzi się z Flagi Białoruskiej SRR. Flaga Ukrainy zawiera z kolei kolor błękitny, jednak również on nie ma związku z ruchem pansłowiańskim – barwy Ukrainy także wywodzą się ze średniowiecza i nawiązują do herbu Księstwa Halicko-Wołyńskiego, a bywają też interpretowane jako błękitne niebo nad polami zboża. Ponadto odcień niebieskiego na fladze Ukrainy jest wyraźnie jaśniejszy od tego znajdującego się na flagach wywodzących się z barw pansłowiańskich.

Flaga Czarnogóry była niegdyś wzorowana na fladze wszechsłowiańskiej (w układzie podobnym do flagi Serbii z tym wyjątkiem, że błękit miał jaśniejszy odcień), zmieniono ją jednak w 2004 roku. Czerwień w obecnej fladze Czarnogóry nie ma związku z ruchem pansłowiańskim (pochodzi ze sztandaru wojennego z okresu Księstwa Czarnogóry), podobnie jak we fladze Macedonii Północnej, której barwy pochodzą z czasów Republiki Kruszewskiej.

Kolory czerwień, błękit i biel, które symbolizują wolność i rewolucyjne ideały, widnieją także na flagach wielu innych państw, np. Holandii, Luksemburga, Francji czy Wielkiej Brytanii. Można znaleźć także te barwy na niektórych flagach jednostek administracyjnych w Federacji Rosyjskiej niemających słowiańskich korzeni. Tym samym mają one być demonstracją związku z Rosją i oddania jej.

Przypisy

1. Obok Orła znak Pogoni, poszli nasi w bój bez broni...