Loading AI tools
polski neurofizjolog Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Adolf Abraham Beck (ur. 1 stycznia 1863 w Krakowie, zm. 1942) – polski neurofizjolog, profesor Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie; współodkrywca prądów czynnościowych mózgu (1890) i pionier elektroencefalografii.
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Profesor nauk medycznych | |
Specjalność: neurofizjologia | |
Alma Mater | |
Doktorat | |
Habilitacja | |
Profesura | |
Polska Akademia Umiejętności | |
Status |
członek krajowy |
Uczelnia |
Uniwersytet Jagielloński |
Okres zatrudn. |
1890-1932 |
Rektor Uniwersytetu Lwowskiego |
Urodził się pod imieniem Abraham Chaim Beck 1 stycznia 1863 r. w Krakowie, w ubogiej żydowskiej rodzinie piekarza z dzielnicy Kazimierz[1], Szai Becka i Gustawy z domu Müller[2]. W rodzinnym mieście ukończył w 1883 r. Gimnazjum św. Jacka, a w sześć lat później na Uniwersytecie Jagiellońskim studia medyczne[1].
Od roku 1886 pracował w Zakładzie Fizjologii i Histologii pod kierownictwem Napoleona Cybulskiego, w latach 1888–92 był jego asystentem i najbliższym współpracownikiem. Jeszcze podczas studiów odkrył zjawisko desynchronizacji czynności elektrycznej mózgu w odpowiedzi na bodźce. Praca doktorska Oznaczenie lokalizacyi w mózgu i rdzeniu za pomocą zjawisk elektrycznych[3], przedstawiona została 20 października 1890 roku. Głównym celem tych badań było wykorzystanie elektrofizjologii do lokalizacji funkcji w mózgu. Niejako ubocznym ich efektem było odkrycie elektroencefalogramu (EEG), dla którego Beck zaproponował nazwę aktywny prąd niezależny, w odróżnieniu od prądów wywołanych stymulacją.
Podobnie jak inni, zajmujący się podówczas podobną tematyką, nie wiedział o wcześniejszych pracach Catona. Jego rozprawa stanowiła głębsze od innych studium problemu lokalizacji funkcji sensorycznych w mózgu jak i samego elektroencefalogramu. Wyniki opublikował w czasopiśmie fizjologicznym Centralblatt für Physiologie[4]. Jego krótki artykuł rozpętał burzę pretensji do palmy pierwszeństwa. Beck odpowiedział, że technikę badania potencjałów nerwów i konstrukcję elektrod opracował Du Bois-Reymond, więc zastosowanie znanej techniki do rozwiązania nowego problemu nie zasługuje na miano odkrycia. Stwierdził ponadto, że motywem podjęcia tych eksperymentów był konkurs ogłoszony w październiku 1888 przez profesora Napoleona Cybulskiego, który jest w związku z tym autorem idei. Dyskusję uciął Richard Caton, cytując publikacje swoich prac z roku 1875.
W roku 1894 uzyskał habilitację na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego z zakresu fizjologii na podstawie pracy Zmiany w ciśnieniu krwi w naczyniach krwionośnych. W latach 1895–1935 był profesorem fizjologii Uniwersytetu Lwowskiego. Pracę rozpoczął od zbudowania Zakładu Fizjologii, który wyposażył w nowoczesny sprzęt. Jest uważany za najważniejszego twórcę tzw. lwowskiej szkoły fizjologii[1]. W latach 1904/05 i 1916/17 był dziekanem Wydziału Lekarskiego[5], zaś w roku akademickim 1912/1913 pełnił funkcję rektora tej uczelni[1].
Podczas I wojny światowej po inwazji rosyjskiej 20 czerwca 1915 został przymusowo wywieziony przez władze rosyjskie do Kijowa w grupie zakładników[6]. Staraniem Iwana Pawłowa i Czerwonego Krzyża został zwolniony w sierpniu 1915 r. i w następnym roku powrócił do miasta[1] dzięki wymianie więźniów[7].
W 1932 r. odszedł na emeryturę, jako następcę na stanowisku wyznaczając Wiktora Tychowskiego[1]. Od 1935 był profesorem honorowym UJK. Był także w latach 1921–29 wykładowcą Akademii Medycyny Weterynaryjnej we Lwowie. Był członkiem PAU i członkiem czynnym Towarzystwa Naukowego we Lwowie. Był pierwszym honorowym członkiem i laureatem medalu Polskiego Towarzystwa Fizjologicznego. Uczniami Becka byli Czubalski, Herman, Jaburek, Klisiecki, Tothfeld, Tychowski i inni.
Podczas II wojny światowej, po zajęciu Lwowa przez Niemców, Beck ukrywał się poza granicami getta, w czym pomagał mu Zdzisław Bieliński. Adolf Beck prawdopodobnie popełnił samobójstwo w sierpniu 1942 roku za pomocą cyjanku otrzymanego od syna[1]. Zmarł w Obozie Janowskim w drodze ze Lwowa do obozu zagłady w Bełżcu[8]. Nieznana jest dokładna data śmierci i miejsce jego pochówku[1].
Żonaty z Reginą Mandelbaum (zm. 1938), jego dziećmi byli syn Henryk (1896–1946) oraz córki Zofia (zm. 1939) i Jadwiga. Szwagrem Henryka był Kazimierz Zakrzewski, zamordowany w 1941 r. w Palmirach[1].
W 1935 jego portret namalował Stanisław Batowski Kaczor.
W latach 1970 r. Mary A. B. Brazier przełożyła na angielski jego pracę doktorską[1].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.