AZ (raper)

AZ, właściwie Anthony Cruz^[1] (ur. 9 marca 1973 w Nowym Jorku) – amerykański raper pochodzący z Brooklynu^[1]. Były członek grupy muzycznej The Firm, którą tworzył wspólnie z Nasem, Foxy Brown, Nature i Cormegą. W 1997 r. wspólnie z Nasem wystąpił w reklamie Sprite’a^[2]. Właściciel wytwórni muzycznej Quiet Money Records.

AZ

Imię i nazwisko	Anthony Cruz
Data i miejsce urodzenia	9 marca 1973 Nowy Jork
Gatunki	gangsta rap, east coast rap
Zawód	raper
Aktywność	od 1992
Wydawnictwo	Virgin Records, Motown, Koch Records
Powiązania	Nas, Cormega, Foxy Brown, DJ Premier
Zespoły
The Firm
Strona internetowa

Kariera muzyczna

Jego pierwszy występ po którym stał się rozpoznawalny to singel Nasa pt. „Life’s a Bitch” z albumu Illmatic w 1994 r. Wkrótce potem raper podpisał kontrakt z wytwórnią muzyczną EMI i w 1995 r. ukazał się jego debiutancki album pt. Doe or Die. Produkcja była promowana trzema singlami pt. „Mo Money, Mo Murder, Mo Homicide”, „Gimme Yours (remix)”, „Doe or Die” i „Sugar Hill”. Ostatni z nich odniósł sukces na liście Billboard Hot 100, gdzie uplasował się na 25. miejscu^[3]. Uzyskał także status złotej płyty^[4]. Płyta zadebiutowała na 15. miejscu notowania Billboard 200 i na 1. listy Top R&B/Hip-Hop Albums^[3]. Rok później AZ, Nas, Foxy Brown, Nature i Cormega utworzyli zespół muzyczny The Firm. Jesienią 1997 The Firm wydali jedyny album pt. The Album. Płyta zawierała produkcje między innymi Dr. Dre i Trackmasters. Drugi studyjny album rapera pt. Pieces of a Man został wydany w kwietniu 1998 roku. Płyta zadebiutowała na 22. miejscu notowania Billboard 200 i 5. listy Top R&B/Hip-Hop Albums^[5]. Mimo dobrych recenzji produkcja nie osiągnęła sukcesu komercyjnego. Tego samego roku wystąpił epizodycznie w filmie pt. Belly obok takich artystów jak DMX, Nas czy Method Man. Międzyczasie raper podpisał nowy kontrakt z Motown^[1]. 12 czerwca 2001 r. został wydany trzeci studyjny album AZ pt. 9 Lives. Tak jak poprzednia produkcja, tak i ta nie osiągnęła większego sukcesu komercyjnego. Płyta dotarła do 23. miejsca notowania Billboard 200 i 4. listy Top R&B/Hip-Hop Albums^[6]. Rok później ukazała się kolejna produkcja AZ – Aziatic. Album zebrał dobre recenzje i zadebiutował na 29. miejscu notowania Billboard 200 i 5. listy Top R&B/Hip-Hop Albums^[7]. Singel „The Essence” z gościnnym udziałem Nasa uzyskał nominację do Nagrody Grammy w kategorii Best Rap Performance by a Duo or Group^[1].

6 września 2005 r. nakładem wytwórni Quiet Money Records został wydany album pt. A.W.O.L. Rapera wsparli tacy producenci jak: Lil’ Fame z M.O.P., Disco D czy DJ Premier. Swoje gościnne zwrotki dograli Ghostface Killah, Raekwon, Bounty Killer czy CL Smooth. Album debiutował na 73. pozycji notowania Billboard 200 i 17. listy Top R&B/Hip-Hop Albums. 7 listopada 2006 r. ukazał się kolejny album AZ pt. The Format. Po raz kolejny na płycie pojawiły się produkcje od Lil’ Fame’a, DJ-a Premiera, czy Statik Selektah. Gościnnie wystąpiła grupa M.O.P. czy Little Brother oraz niezależni artyści z wytwórni Cruza – Quiet Money. Album promowany był singlem „The Format”, który został wyprodukowany przez DJ-a Premiera. Na płycie znajduje się także utwór zatytułowany „Royal Salute” w którym raper odpowiada na zaczepki 50 Centa, w utworze „What If”.

Siódmy album pt. Undeniable, wydany w 2008 roku już nie odniósł takiego sukcesu jak poprzednie płyty rapera. Produkcja zadebiutowała na 141. miejscu listy Billboard 200, sprzedając się w zaledwie 5.000 egzemplarzach^[8]. Podobnie było z kolejną produkcją Cruza – Legendary, z czerwca 2009 roku. Także nie odniosła większego sukcesu.

W 2014 roku udzielił się gościnnie w utworze „No Surrender”, który pochodzi z płyty pt. Książę aka. Slumilioner polskiego rapera Pei^[9].

Dyskografia

Albumy solowe Doe or Die (1995) Pieces of a Man (1998) 9 Lives (2001) Aziatic (2002) A.W.O.L. (2005) The Format (2006) Undeniable (2008) Legendary (2009) Albumy wspólne The Album (1997)

Pozostałe S.O.S.A. (Save Our Streets AZ) (2000) Decade 1994–2004 (2004) The Return Of S.O.S.A. (Part 1) (2005) The Memphis Sessions: The Remix-Tape (2007) Niggaz 4 Life (2008) Final Call (The Lost Tapes) (2008) Anthology (B-Sides & Unreleased) (2008) The Return Of S.O.S.A. (Part 2) (2008) G.O.D. (Gold, Oil & Diamonds) (2009) Doe or Die: 15th Anniversary (2010) L.O.D.B (Last of a Dying Breed) (2013) L.O.D.B II (Last of a Dying Breed) (2013) Legacy (Hosted by DJ Doo Wop) (2019)

Przypisy

1. Jason Birchmeier: AZ Biography. www.allmusic.com. [dostęp 2010-08-10]. (ang.).
2. 20 Best Rap Commercials Of All Time. hiphopsite.com. [dostęp 2010-03-25]. (ang.).
3. Doe or Die – Awards. AllMusic. [dostęp 2014-10-24]. (ang.).
4. Gold & platinum. RIAA. [dostęp 2014-10-24]. (ang.).
5. Pieces of a Man – Awards. Allmusic. [dostęp 2014-10-24]. (ang.).
6. 9 Lives – Awards. Allmusic. [dostęp 2014-10-24]. (ang.).
7. Aziatic – Awards. Allmusic. [dostęp 2014-10-25]. (ang.).
8. Aliya Ewing: Hip Hop Album Sales: Week Ending 4/6/08. hiphopdx.com. [dostęp 2008-04-09]. (ang.).
9. Mateusz Natali: RPS/WHR „Książę aka. SLUMILIONER” – premiera, odsłuch całości. popkiller.pl. [dostęp 2014-10-18]. (pol.).

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona. [dostęp 2014-10-24]. (ang.).

Kontrola autorytatywna (osoba):

• ISNI: 0000000055161144
• VIAF: 14967590
• LCCN: no98088428
• GND: 134985230
• BnF: 13987230z