3 Front Białoruski

3 Front Białoruski (ros. 3-й Белорусский фронт) – związek operacyjno-strategiczny Armii Czerwonej o kompetencjach administracyjnych i operacyjnych na zachodnim terytorium ZSRR, działający podczas wojny z Niemcami w czasie II wojny światowej.

3 Front Białoruski

3-й Белорусский фронт

Historia
Państwo	ZSRR
Sformowanie	1944
Rozformowanie	1945
Tradycje
Rodowód	Front Zachodni
Dowódcy
Ostatni	generał Iwan Bagramian
Działania zbrojne
II wojna światowa Operacja Bagration Operacja wiślańsko-odrzańska
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych	wojska lądowe
Podległość	Stawka

Został utworzony 24 (19?) kwietnia 1944, na bazie frontu zachodniego. Rozformowany 9 maja 1945. Na bazie frontu utworzono Baranowicki Okręg Wojskowy ZSRR. Jeden z frontów w walkach z Wehrmachtem w II wojnie światowej.

Przebieg działań

Rozwinął się na linii: Witebsk, Krasnoje, Bajewo przeciw 3 Armii Pancernej Grupy Armii „Środek”. Wojska frontu wzięły udział od 23 czerwca – 31 lipca 1944 razem z 1 Frontem Nadbałtyckim, 1 i 2 Frontami Białoruskimi w operacji Bagration w wyniku której wyzwolił Witebsk i Orszę. Nacierał następnie w kierunku na Mołodeczno, Wilno, Suwałki wziął udział w operacji wileńskiej wychodząc na wschodnią granicę Prus Wschodnich. W styczniu 1945 wraz z 2 Frontem Białoruskim wziął udział w operacjach: kowieńskiej, kłajpedzkiej i wschodniopruskiej. Rozbił grupę Armii Środek na trzy izolowane zgrupowania, które w marcu – kwietniu 1945 zlikwidował (13–16 marca w rejonie Braniewa, 6–9 kwietnia w rejonie Królewca, 13–25 kwietnia na Półwyspie Sambijskim). Zasadnicza część sił przeszła do odwodu Stawki Najwyższego Naczelnego Dowództwa.

Dowództwo Frontu

Dowódcy:

• gen. armii Iwan Czerniachowski (24.04.1944 – 18.02.1945)
• marszałek Aleksandr Wasilewski (20.02.1945 – 26.04.1945)
• gen. Iwan Bagramian (od 26.04.1945 do rozformowania)

Członkowie Rady Wojennej:

• gen. por. Wasilij Makarow (24.04.1944 - 15.08.1945)

Szefowie sztanu:

• gen. por. Aleksandr Pokrowski (24.04.1944 - 23.08.1944)^[1]

Struktura organizacyjna

Początkowo front składał się z^[2]:

• 5 Armia
• 31 Armia
• 39 Armia
• 11 Gwardyjska Armia
• 5 Gwardyjska Armia Pancerna
• 1 Armia Lotnicza
• 2 Gwardyjski Korpus Pancerny
• 6 Korpus Zmechanizowany

W późniejszym okresie w skład frontu wchodziły:

• 3 Armia
• 21 Armia
• 28 Armia
• 3 Gwardyjski Korpus Armijny – gen. mjr P. Aleksandrow
• 20 Korpus Armijny
• 128 Korpus Strzelecki – gen. mjr Paweł Baticki
• 33 Armia
• 43 Armia
• 48 Armia
• 50 Armia
• 2 Gwardyjska Armia
• 11 Gwardyjska Armia
• 5 Gwardyjska Armia Pancerna
• 3 Armia Lotnicza
• 2 Gwardyjski Korpus Pancerny^[3]
• 5 Samodzielny Korpus Artylerii Przełamania – gen. por. art. F. Saliczko i gen. mjr art. L. Aleksiejew

Przypisy

1. Память народа::Подлинные документы о Второй Мировой войне [online], pamyat-naroda.ru [dostęp 2024-05-19].
2. Sobczak (red.) 1975 ↓, s. 144.
3. Forczyk 2020 ↓, s. 285.

Bibliografia

• Kazimierz Sobczak (red.): Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
• Robert Forczyk: Wojna pancerna na froncie wschodnim 1943-1945. Czerwony walec. Łódź: 2020. ISBN 978-83-7731-255-1.
• Mała Encyklopedia Wojskowa MON 1967.

Encyklopedie internetowe (Fronty radzieckie):

• БРЭ: 4201119