1 Pułk Piechoty KOP

1 Pułk Piechoty KOP (1 pp KOP) 1 pułk strzelców górskich (1psg) – oddział piechoty Korpusu Ochrony Pogranicza.

Ten artykuł dotyczy 1 Pułku Piechoty KOP. Zobacz też: 1 Pułk Piechoty - stronę ujednoznaczniającą.

1 Pułk Piechoty KOP

1 pułk strzelców górskich

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1939
Rozformowanie	1939
Dowódcy
Pierwszy	ppłk Wojciech Stanisław Wójcik
Działania zbrojne
kampania wrześniowa
Organizacja
Formacja	Korpus Ochrony Pogranicza
Rodzaj wojsk	piechota
Podległość	1 Brygada Górska Strzelców

Pułk walczył w składzie 1 Brygady Górskiej

Historia pułku

Oddział sformowany został w marcu 1939 przez odwodowy batalion KOP „Snów”, przegrupowany na południe kraju i podporządkowany dowódcy Armii „Kraków”. 10 lipca pułk podporządkowany został dowódcy Pododcinka Nr 1 „Sucha”.

31 sierpnia 1939, po ogłoszeniu mobilizacji powszechnej, 1 pp KOP został przemianowany na 1 pułk strzelców górskich^[1], a Pododcinek Nr 1 „Sucha” na 1 Brygadę Górską Strzelców^[2][3].

W składzie 1 Brygady Górskiej Strzelców rozpoczął kampanię wrześniową, lecz już 1 września podporządkowany został dowódcy 10 Brygady Kawalerii. 4 września został odrzucony przez niemiecki XXII Korpus Armijny z rejonu Mszany Dolnej.

10 września pułk przydzielono do 21 DP. Oficer operacyjny tej dywizji kpt. Wróblewski napisał o nim: Był to najlepszy żołnierz, jakiego widziałem w życiu. A jak celnie strzelali! Wspaniała dyscyplina ogniowa i więź z dowódcami^[4].

Organizacja pułku

• dowództwo 1 pułku piechoty KOP
• I batalion (batalion KOP „Snów”)
• II batalion (batalion KOP „Snów I”)

Żołnierze pułku

Obsada personalna dowództwa pułku we wrześniu 1939^[5]

• dowódca pułku – ppłk piech. Wojciech Stanisław Wójcik †1940 Charków^[6]
• I adiutant – kpt. piech. Wacław Szylko (zaginiony po 17 IX 1939^[7])
• II adiutant – por. rez. Edward Szczerbicki
• oficer informacyjny – por. Jan Cieślar
• oficer łączności – por. piech. Witold Stefan Jan Puppel †1940 Charków^[8]
• kwatermistrz – kpt. adm. (piech.) Rudolf Galus †1940 Charków^[9]
• oficer materiałowy i dowódca kompanii gospodarczej – kpt. adm. (piech.) Piotr Aleksander Chuderski †1940 Charków^[10]
• oficer płatnik – kpt. int. Tadeusz Szkotnicki †1940 Charków^[11]

Żołnierze pułku – ofiary zbrodni katyńskiej

Osobne artykuły: zamordowani w Katyniu, zamordowani w Charkowie, zamordowani w Kalininie, zamordowani z Ukraińskiej Listy Katyńskiej (ULK) i zamordowani z Białoruskiej Listy Katyńskiej (BLK).

Biogramy zamordowanych znajdują się na stronie internetowej Muzeum Katyńskiego^[12]

Nazwisko i imię	stopień	zawód	miejsce pracy przed mobilizacją	zamordowany
Bogucki Feliks[13]	porucznik	żołnierz zawodowy		Charków
Chuderski Piotr Aleksander[14]	kapitan	żołnierz zawodowy	(e)	Charków
Galus Rudolf[15]	kapitan	żołnierz zawodowy		Charków
Plisiewicz Franciszek	porucznik rezerwy			Charków
Puppel Witold Stefan[16]	porucznik	żołnierz zawodowy		Charków
Szkotnicki Tadeusz[17]	kapitan	żołnierz zawodowy	(e)	Charków
Wójcik Wojciech Stanisław	podpułkownik	żołnierz zawodowy		Charków

Przypisy

1. Sadowski i Pięciak 2020 ↓, s. 21, 23.
2. Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 918.
3. Steblik 1989 ↓, s. 66-67, przypis 39.
4. Porwit 1983 ↓, s. 469.
5. Steblik 1989 ↓, s. 715.
6. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 612.
7. Wacław Szylko. Muzeum Polskich Formacji Granicznych. [dostęp 2019-05-28].
8. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 438.
9. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 124.
10. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 66.
11. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 536.
12. Księgi Cmentarne – biogramy oficerów.
13. Księgi Cmentarne – wpis 4622.
14. Księgi Cmentarne – wpis 4800.
15. Księgi Cmentarne – wpis 5139.
16. Księgi Cmentarne – wpis 7008.
17. Księgi Cmentarne – wpis 7583.

Bibliografia

• Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
• Marian Porwit: Komentarze do historii polskich działań obronnych 1939, tom II. Wydawnictwo "Czytelnik", 1983. ISBN 83-07-00645-7.
• Władysław Steblik: Armia „Kraków” 1939. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1989. ISBN 83-11-07434-8.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Najlepsza broń. Plan mobilizacyjny „W” i jego ewolucja. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Adiutor”, 2010. ISBN 978-83-86100-83-5.
• Piotr Sadowski, Krzysztof Pięciak: Brygady Górskie Strzelców cz.1. Warszawa: Edipresse Polska S.A., 2020, seria: Wielka Księga Piechoty Polskiej Tom 52. ISBN 978-83-8164-445-7.