ପ୍ଲୁରିସି

ପ୍ଲୁରିସି ଅନ୍ୟ ନାମ ପ୍ଲୁରାଇଟିସ (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Pleurisy other name pleuritis) ରୋଗ କ‌ହିଲେ ପ୍ଲୁରାର (ଫୁସଫୁସର ଖୋଳ) (pleurae) ପ୍ରଦାହକୁ ବୁଝାଏ । ଏହି ରୋଗ ଥିଲେ ଶ୍ୱାସ କ୍ରିୟା ସମୟରେ ତୀବ୍ର ଛାତି ଯନ୍ତ୍ରଣା (chest pain) ହୁଏ । ^[1] ବେଳେବେଳେ ଅଳ୍ପ କିନ୍ତୁ ଲଗାଏତ ଯନ୍ତ୍ରଣା ହୁଏ । ଏହା ଅନ୍ତର୍ନିହିତ କାରଣ ଅନୁଯାୟୀ ଅଣନିଶ୍ୱାସୀ, କାଶ, ଜ୍ୱର ଓ ଓଜନ ହ୍ରାସ (weight loss) ଭଳି ଲକ୍ଷଣ ଦେଖାଯାଇପାରେ । ^[6]

ପ୍ଲୁରିସି
ଇଂରାଜୀ ପ୍ରତିଶବ୍ଦ - ପ୍ଲୁରାଇଟିସ/pleuritis, ପ୍ଲୁରାଇଟିକ ଚେସ୍ଟ ପେନ/ pleuritic chest pain[1]
ଚିତ୍ର Aରେ ସାଧାରଣ ଅନାଟୋମି ଦେଖାଯାଉଛି । ଚିତ୍ରା Bରେ ଡାହାଣ ଫୁସଫୁସରେ ପ୍ଲୁରିସି ଓ ବାମ ଫୁସଫୁସରେ ନିମୋଥୋରାକ୍ସ ଥିବା ଦେଖାଯାଉଛି ।
ବିଭାଗ	pulmonology
କାରଣ	ଭୁତାଣୁ ସଂକ୍ରମଣ viral infection, ନିମୋନିଆ pneumonia, ପଲମୋନାରି ଏମ୍ବୋଲିଜ୍ମ pulmonary embolism[2]
ସଠିକ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ	pericarditis, heart attack, cholecystitis[3]
ଔଷଧ	paracetamol (acetaminophen), ibuprofen[4]
ଚିକିତ୍ସା	based on the underlying cause[3]
ପୁନଃପୌନିକ	one million cases per year (United States)[5]

ଭୁତାଣୁ ସଂକ୍ରମଣ (viral infection) ଯୋଗୁ ସାଧାରଣତଃ ଏହି ରୋଗ ହୁଏ । ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କାରଣ ମଧ୍ୟରେ ନିମୋନିଆ, ପଲମୋନାରି ଏମ୍ବୋଲିଜ୍ମ (pulmonary embolism), ଅଟୋଇମ୍ମ୍ୟୁନ ଡିଜଅର୍ଡ଼ର (autoimmune disorders), ହୃତ୍‌ପିଣ୍ଡ ଅପରେଶନ ପରବର୍ତ୍ତୀ ଫୁସଫୁସ କର୍କଟ (lung cancer), ଅଗ୍ନାଶୟ ପ୍ରଦାହ, ଛାତି ଆଘାତ ଓ ଆସବେସ୍ଟୋସିସ (asbestosis) ଇତ୍ୟାଦି ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ । ବେଳେବେଳେ ଏହାର କାରଣ ଅଜ୍ଞାତ ଥାଏ । ^[2] ପ୍ଲୁରାର ଦୁଇ ସ୍ତର ସାଧାରଣତଃ ପରସ୍ପର ସଂସ୍ପର୍ଶରେ ଆସିବା ବଦଳରେ ଏହି ରୋଗରେ ଘଷି ହୁଅନ୍ତି ।^[1] ପେରିକାର୍ଡ଼ାଇଟିସ (pericarditis), ହୃଦ୍‌ଘାତ, ପିତ୍ତକୋଷ ପ୍ରଦାହ (cholecystitis) ଓ ନିମୋଥୋରାକ୍ସ ଭଳି ରୋଗମାନଙ୍କରେ ସମାନ ଧରଣର ଲକ୍ଷଣ ଦେଖାଯାଏ । ଛାତି ଏକ୍ସ-ରେ (chest X-ray), ଇସିଜି (electrocardiogram) (ECG), ଓ ରକ୍ତ ପରୀକ୍ଷା (blood test) କରି ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରାଯାଏ ।^[3][7]

ରୋଗର ଅନ୍ତର୍ନିହିତ କାରଣ ଉପରେ ଚିକିତ୍ସା ନିର୍ଭର କରେ ।^[3] ଯନ୍ତ୍ରଣା ଉପଶମ ନିମନ୍ତେ ପାରାସେଟାମୋଲ ଓ ଆଇବୁପ୍ରୋଫେନ୍ ଦିଆଯାଏ । ^[4] ଶ୍ୱାସକ୍ରିୟାରେ ଉନ୍ନତି ଆଣିବା ନିମନ୍ତେ ଇନସେଣ୍ଟିଭ ସ୍ପାଇରୋମେଟ୍ରି (Incentive spirometry) ଦେବାକୁ ସୁପାରିସ କରାଯାଏ । ପ୍ରତିବର୍ଷ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାରେ ପ୍ରାୟ ଏକ ନିୟୁତ ଲୋକଙ୍କୁ ଏହି ରୋଗ ହୁଏ । ^[5] ଖ୍ରୀ:ପୂ: ୪୦୦ ଶତାବ୍ଦୀରେ ହିପୋକ୍ରେଟ (Hippocrates) ପ୍ରଥମେ ଏହି ରୋଗ ବିଷୟ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଥିଲେ ।^[8]

ଆଧାର

1. "What Are Pleurisy and Other Pleural Disorders?". NHLBI. 21 September 2011. Retrieved 1 November 2016.
2. "What Causes Pleurisy and Other Pleural Disorders?". NHLBI. 21 September 2011. Retrieved 1 November 2016.
3. Ferri, Fred F. (2016). Ferri's Clinical Advisor 2017: 5 Books in 1 (in ଇଂରାଜୀ). Elsevier Health Sciences. p. 981. ISBN 9780323448383.
4. "How Are Pleurisy and Other Pleural Disorders Treated?". NHLBI. 21 September 2011. Retrieved 1 November 2016.
5. Disease & Drug Consult: Respiratory Disorders (in ଇଂରାଜୀ). Lippincott Williams & Wilkins. 2012. p. Pleurisy. ISBN 9781451151947.
6. "What Are the Signs and Symptoms of Pleurisy and Other Pleural Disorders". NHLBI. 21 September 2011. Retrieved 1 November 2016.
7. Kass, SM; Williams, PM; Reamy, BV (1 May 2007). "Pleurisy". American family physician. 75 (9): 1357–64. PMID 17508531.
8. Light, Richard W.; Lee, Y. C. Gary (2008). Textbook of Pleural Diseases Second Edition (in ଇଂରାଜୀ) (2 ed.). CRC Press. p. 2. ISBN 9780340940174.