ଲିସଡେକ୍ସାମଫେଟାମାଇନ
ଏକ ଔଷଧ ଯାହା ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ବୟସର ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଧ୍ୟାନ ଅଭାବର ହାଇପରାକ୍ଟିଭିଟି ଡିସଅର୍ଡର୍ (ADHD) ର ଚିକି / From Wikipedia, the free encyclopedia
ଲିସଡେକ୍ସାମଫେଟାମାଇନ ଏକ ବେପାର ନାମ ଭିଭାନ୍ସ, ଏକ ଔଷଧ ଯାହା ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ବୟସର ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଧ୍ୟାନ ଅଭାବର ହାଇପରାକ୍ଟିଭିଟି ଡିସଅର୍ଡର୍ (ADHD)ର ଚିକିତ୍ସା ପାଇଁ ତଥା ବୟସ୍କମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ମଧ୍ୟମରୁ ଗୁରୁତର ଅନିୟନ୍ତ୍ରିତ ଖାଦ୍ୟ ଖାଉଥିବା ଲୋକ ପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ | [6] ଲିସଡେକ୍ସାମଫେଟାମାଇନ୍ ପାଟିରେ ଦିଆଯାଏ | [1] [7] ଯୁକ୍ତରାଜ୍ୟରେ ଏହା ସାଧାରଣତ ମିଥାଇଲଫେନିଡେଟ ଅପେକ୍ଷା କମ୍ ପସନ୍ଦ କରାଯାଏ | [8] ଏହାର ପ୍ରଭାବ ସାଧାରଣତ ୨ ଘଣ୍ଟା ମଧ୍ୟରେ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ ଏବଂ ୧୨ ଘଣ୍ଟା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରହିଥାଏ | [1]
Clinical data | |
---|---|
Trade names | Tyvense, Elvanse, Vyvanse, others |
Synonyms | (2S)-2,6-Diamino-N-[(2S)-1-phenylpropan-2-yl]hexanamide N-[(2S)-1-Phenyl-2-propanyl]-L-lysinamide |
AHFS/Drugs.com | monograph |
MedlinePlus | a607047 |
data |
|
Pregnancy category |
|
Dependence liability | High[1][2] |
Addiction liability | Moderate |
Routes of administration | By mouth (capsules) |
Legal status | |
Legal status |
|
Pharmacokinetic data | |
Bioavailability | 96.4%[3] |
Metabolism | Hydrolysis by enzymes in red blood cells initially. Subsequent metabolism follows Amphetamine#Pharmacokinetics. |
Onset of action | 2 h[4][5] |
Elimination half-life | ≤1 h (prodrug molecule) 9–11 h (dextroamphetamine) |
Duration of action | 10–12 h[2][4][5] |
Excretion | Renal: ~2% |
Identifiers | |
IUPAC name
| |
Chemical and physical data | |
Formula | C15H25N3O |
Molar mass | ୨୬୩.୩୯ g·mol−1 |
3D model (JSmol) | |
SMILES
| |
InChI
| |
(verify) |
ସାଧାରଣ ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରେ ଅରୁଚି/ଭୋକ ହ୍ରାସ, ଉତ୍କଣ୍ଠା, ତରଳ ଝାଡ଼ା, ଶୋଇବାରେ ଅସୁବିଧା, ଚିଡ଼ଚିଡ଼ାପଣ ଏବଂ ଅଇ ଲାଗେ | [6] ବିରଳ କିନ୍ତୁ ଗମ୍ଭୀର ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରେ ମାନିଆ, ଅନ୍ତର୍ନିହିତ ହୃତ୍ପିଣ୍ଡ ସମସ୍ୟା ଥିଲେ ହୃଦ୍ରୋଧ ଏବଂ ସାଇକୋସିସ ରୋଗ ହୋଇପାରେ | [1] ଡିଇଏ ଅନୁସାରେ ଏହାର ଅପବ୍ୟବହାରର ଉଚ୍ଚ ସମ୍ଭାବନା ଅଛି | [1] [7] ଅନ୍ୟ କେତେକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଔଷଧ ସହିତ ବ୍ୟବହୃତ ହେଲେ ସେରୋଟୋନିନ୍ ସିଣ୍ଡ୍ରୋମ ହୋଇପାରେ | [1] ଗର୍ଭାବସ୍ଥାରେ ଏହାର ବ୍ୟବହାର ଶିଶୁର କ୍ଷତି ଘଟାଇପାରେ ଏବଂ ସ୍ତନ୍ୟପାନ ସମୟରେ ବ୍ୟବହାର ସୁପାରିଶ କରାଯାଏ ନାହିଁ | [8] [1] [9] ଲିସଡେକ୍ସାମଫେଟାମାଇନ୍ ହେଉଛି ଏକ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ସ୍ନାୟୁ ମଣ୍ଡଳୀର ଉତ୍ତେଜକ ଯାହା ଶରୀରଦ୍ୱାରା ଡେକ୍ସଟ୍ରୋଆମ୍ଫେଟାମିନରେ ପରିଣତ ହେବା ପରେ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ହୁଏ | [1] [10] ରାସାୟନିକ ଭାବରେ ଆମିନୋଏସିଡ ଏଲ-ଲାଇସିନ ସହିତ ଡେକ୍ସଟ୍ରୋଆମ୍ପେଟାମାଇନ ସଂଯୁକ୍ତ ହୋଇ ଲିସଡେକ୍ସାମଫେଟାମାଇନ ତିଆରି ହୁଏ | [11]
ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ରରେ ଡାକ୍ତରୀ ବ୍ୟବହାର ନିମନ୍ତେ ଲିସଡେକ୍ସାମଫେଟାମାଇନ ୨୦୦୭ ମସିହାରେ ମଞ୍ଜୁର ହୋଇଥିଲା । [6] ଲିସଡେକ୍ସାମଫେଟାମାଇନ ଯୁକ୍ତରାଜ୍ୟରେ ୨୦୧୯ରେ ମୂଲ୍ୟ ୫୮ ପାଉଣ୍ଡ ଥିଲା । [8] ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ରରେ, ଏହି ପରିମାଣର ହୋଲସେଲ ମୂଲ୍ୟ ପ୍ରାୟ ୨୬୪ ଡଲାର ଅଟେ | [12] ୨୦୧୭ ରେ, ଏହା ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ରରେ ୯୧ତମ ସାଧାରଣତ ପ୍ରେସକ୍ରିପସନ୍ ଔଷଧ ଥିଲା, ଯେଉଁଥିରେ ଆଠ ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ପ୍ରେସକ୍ରିପସନ୍ ରହିଥିଲା | [13] [14] ଯୁକ୍ତରାଜ୍ୟରେ ଏହା ଏକ ସିଡ୍ୟୁଲ-୨ ନିୟନ୍ତ୍ରିତ ପଦାର୍ଥ ଏବଂ ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ରରେ ମଧ୍ୟ ଏକ ସିଡ୍ୟୁଲ-୨ ନିୟନ୍ତ୍ରିତ ପଦାର୍ଥ | [15] [16]