Moissac (Carcin)

Moissac^{[1],[2],[3],[4]} (Moissac en francés) es una comuna carcinòla, situada dins lo departament de Tarn e Garona e la region d'Occitània, ancianament de Miègjorn-Pirenèus. Los estatjants se dison "Moissagueses".

Pels articles omonims, vejatz Moissac (omonimia).

Vila d'Occitània

Moissac Moissac
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
La glèisa abadiala.
Bandièra Armas
Geografia fisica
Coordenadas	44° 06′ 17″ N, 1° 05′ 06″ E
Superfícia	85,95 km²
Altituds  · Maximala  · Mejana  · Minimala	199 m 70 m 59 m
Geografia politica
País	Carcin  Guiana
Estat	França
Region 76	Occitània
Departament 82	Tarn e Garona
Arrondiment 821	Los Sarrasins
Canton 8298	Moissac (burèu centralizator), en (1973-2015) caplòc del Canton de Moissac 1 caplòc del Canton de Moissac 2
Intercom 248200164	CC de las Tèrras de las Confluéncias
Cònsol	Romain Lopez (2020-2026)
Geografia umana
Populacion Populacion totala (2018)	13 195 ab. Evolucion de la populacion 13 520 ab.
Densitat	146,18 ab./km²
Autras informacions
Gentilici	Moissagués, Moissagais (en francés)
Còde postal	82200
Còde INSEE	82112

Geografia

Lo canal lateral a Garona a Moissac

La comuna es situada al jonhent de Garona e de Tarn sul canal lateral a Garona e l'anciana RN 113 entre Los Sarrasins e Valença d'Agen.

Accès SNCF per la gara de Moissac sus la linha Bordèu - Seta.

Comunas a l'entorn.

Istòria

En 1622, pendent una novèla guèrra de religion, la vila foguèt presa per Loís XIII^[5].

Moissac foguèt una vila plan desprofechada per l'aigat de març de 1930. L'istorian Max Lagarrigue lo qualifiquèt d'aigat del sègle.^[6] Aquel afirma que «se denombra, a Moissac, 120 mòrts, 1400 ostals destruits e 5896 sens abrics.»^[7].

La comuna es coneguda tanben coma la «vila del Chasselat» (del nom del rasim de taula originari del vilatge de Chasselas, (Sòna e Léger, 71), classat en AOC), cultivat a l'entorn pels expleitants agricòlas del canton. Foguèt pendent la Segonda Guèrra Mondiala, un refugi per una importanta comunautat dels esclairaires israelitas de França (EIF). Aqueles - refugiats al Molin de Moissac - i demorèron pendent tota o partida de l'ocupacion mercés, entre autres, a la complasença de las autoritats municipalas e de la populacion; los pus pichons foguèron refugiats a l'Ostal dels enfants de Moissac.

A la prima de 1944, una partida de la 2a division SS Das Reich i aviá son sèti, abans d’èsser enviada en Normandia e de far fòrça chaples sul camin, coma a Orador de Glana.

En mai de 1968, los obrièrs de l'usina de Targa faguèron cauma a partir del 22 coma los de l'usina de Péchiney als Sarrasins (a partir del 21). De manifestacions paisanas n'organisèron tanben, ambe Paul Ardouin^[8].

Administracion

Lista dels cònsols successius

Periòde		Identitat	Etiqueta	Qualitat
4 de julhet de 2020	2026	Romain Lopez	RN	ancian assistent parlementari de Marion Maréchal
2014	2020	Jean-Michel Henryot	UMP, LR
març de 1983	2014	Jean-Paul Nunzi	PS	deputat (1988-93 e 1997-2002)
març de 1971	1983	Armand Rigal
març de 1959	1971	Jean Delvolvé		conselhièr d'estat
1951	1959	Villeneuve
1944	1951	Roger Delthil	Partit radical	magistrat, conselhièr general, President del Conselh General (1937-1941 ?), deputat (1924-1927), puèi senator (1927-1941, 1948-1951)
1941	1944	Moles
1925	1941	Roger Delthil	Partit radical	magistrat, conselhièr general, President del Conselh General (1937-1941 ?), deputat (1924-1927), puèi senator (1927-1941, 1948-1951)
	1925
Totas las donadas non son pas encara conegudas.

Demografia

modificar « persona »  v · d · m  Evolucion demografica Populacion comunala actuala (2013): 12564, totala: 12980
1793	1800	1806	1821	1831	1836	1841	1846	1851
10 618	10 035	10 331	9 927	10 165	10 618	10 762	10 724	10 655
1856	1861	1866	1872	1876	1881	1886	1891	1896
10 290	10 445	9 661	9 036	9 137	9 202	9 232	8 797	8 769
1901	1906	1911	1921	1926	1931	1936	1946	1954
8 407	8 218	8 137	7 219	7 435	7 814	8 105	9 181	9 145
1962	1968	1975	1982	1990	1999	2006	2007	2008
10 274	11 856	11 826	11 184	11 971	12 321	12 354	12 377	12 290 12 755
2009	2010
12 244 12 728	12 192 12 620
Fonts
Base Cassini de l'EHESS (recercar) - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE Evolucion de la populacion 1962-2008

• En 2018 la populacion qu'èra de 13195 abitants.

Economia

Lo sector fruchièr demòra desvolopat amb subretot la preséncia de grands negociants coma lo grope Boyer S.A. o Blue Whale, mas ambe fòrça dificultats. Lo Chasselat de Moissac daurat: lo moissac; produccion : mai de 18 000 tonas, demòra pasmens la mai granda produccion francesa de rasim de taula. Aquel fruch benefícia de l'AOC. La produccion subís, fa ara mai de dètz ans, una baissa a causa del accidents climatics (granissadas e geladas, 2007-2008), una diminucion de l'airal cultivat e en consequéncia una baissa del tonatge^[9].

Cultura e patrimòni

Clastras de l'abadiá de Sent Pèire de Moissac

Clastras de l'abadiá de Sant Pèire de Moissac

Abadiá de Sant Pèire

• Glèisa de Sant Pèire, anciana glèisa abadiala amb lo portal (1130), un dels caps d'òbra de l'escultura romanica. De l'edifici del sègle XI demòra sonque lo massís campanar porge, coma un donjon amb camin de ronda, bastit defensiu mas que son darrièr estatge foguèt bastit a la fin del gotic.
• Clastras (fin del sègle XI), una dels mielhs conservadas de l'Occident crestian.

Coma estapa del Camin de Compostela, l'abadiá de Sant Pèire e las clastras foguèron inscrichas en 1998 al Patrimòni Mondial de l'Umanitat per l'UNESCO^[10].

Pont canal de Cacor

Long de 356 m, a l’èst de Moissac, permet al Canal lateral a Garona a Garona de passar Tarn.

Lo Musèu Moissagués

Es installat dins l'anciana demorança dels abats, impausant bastit enrodat d'una torre de bricas del sègle XIII.

Lo mercat, plaça dels Recolets

Lo pont Napoleon

Decidit per Napoleon I^èr e acabat per Napoleon III, dempuèi se pòt veire los cais e lo pont de Sant Jacme: eretièr d'un obratge medieval, benlèu roman.

Lo Pelegrinatge de Compostèla

Patrimòni Mondial de l'UNESCO

Etapa precedenta Lausèrta Romavatge de Sant Jacme de Compostèla Via Podiensis Etapa seguenta Autvilar

Los romius

L’acuèlh

I avià de plaças a l'ostalariá o a la maladrariá de l'abadiá, situada prèp de la glèisa de Sant Martin, o dins d'autres espitals totes de Sant Jacme.

Ara, un centre internacional d'albergament aculhís mai de 5000 romiaires cada an. Es lo Carmel, bastiment istoric en naut de la vila, tot restaurat e la vila lo fisèt a la gestion del Club Alpin Francés. Se trapan de cambras comunas o independentas, de salas de repaus e de reünion, de servicis (bugada), una cosina comuna. I a tanben Lo Gite Ultreia, dins un ostal del sègle XVIII, al bòrd del camin, lo GR65.

La glèisa de Sant Jacme

Sol demòra lo nom. L'edifici actual, del sègle XIX, es un musèu de l'artesanat.

Embessonatge

• Astorga,  Espanha (Leon), autra vila estapa dels camins de Sant Jacme.

Articles connèxes

• Comunas de Tarn e Garona

Bibliografia

• (fr) Ernest Rupin, L'Abbaye et les cloîtres de Moissac, Paris, 1897, réédité en 1981 (réédition)

Ligams extèrnes

• (fr)Site de la vila
• (fr)Site de l'Ofici de torisme
• (fr)Portal del país de Moissac e del Sarrasin
• (fr)Site del Centre d'Art Romanic de Moissac
• (fr)Fòtos e analisi del timpan de Moissac per Pascale Arizmendi

Lòcs e monuments

Personalitats ligadas amb la comuna

Veire tanben

Ligams extèrnes

Nòtas

1. Pojada, Patrici (2009). Repertòri toponimic de las comunas de la region Miègjorn-Pirenèus. Nouvelles Éditions Loubatières. ISBN 978-2-86266-573-3. 
2. «Toponimia occitana».
3. Congrès permanent de la lenga occitana. «Top'Òc: Diccionari toponimic occitan».
4. Institut d'Estudis Occitans. «BdTopoc–Geoccitania».
5. (fr)Gérard Folio. La citadelle et la place de Saint-Jean-Pied-de-Port, de la Renaissance à l’Époque Contemporaine, in Cahier du Centre d’études d’histoire de la défense n° 25 Histoire de la fortification, 2005 ISBN 2-11-094732-2,
6. (fr) Max Lagarrigue,L’inondation du siècle, mars 1930, in Les Caprices du Temps, revue Arkheia, n°21, Montauban, 2009.
7. Max Lagarrigue,L’inondation du siècle, mars 1930,op. cit.
8. (fr)Max Lagarrigue, Castelsarrasin-Moissac: "Ce sont les lycéens qui ont lancé 68", in La Dépêche du Midi, 20/5/2008.
9. (fr)Max Lagarrigue, Bilan mitigé pour les chasselatiers moissagais, La Dépêche du Midi, 11 avril 2009.
10. (fr)Fiche UNESCO des Chemins de Saint-Jacques-de-Compostelle en France

Moissac (Carcin) es una etapa sul camin de Sant Jacme.

• Portal de Carcin