Malària
From Wikipedia, the free encyclopedia
Lo paludisme (ò malària) es una malautiá infecciosa causada per un parasit dau genre Plasmodium, propagada per la ponhedura de moissaus dau genre Anopheles. Es una malautiá fòrça anciana qu'existiá probablament tre la Preïstòria.
La transmission dau parasit es generalament nuechenca. Lo Plasmodium infecta lei cellulas epaticas avans de circular dins lo sang. I coloniza lei globuls roges que li permèton de se reprodurre. Aquò entraïna la destruccion regulara deis ematias contaminadas qu'es caracterizada per de fèbres violentas e periodicas. Lei complicacions de la malautiá son grèvas e pòdon entraïnar la mòrt dau malaut en causa de la fèbre, de l'obstruccion de vaissèus sanguins per lei rèstas dei globuls roges destruchs ò d'una insufiséncia renala.
Fins ais ans 1950-1960, lo paludisme tocava lei regions tropicalas e temperadas, especialament lei zònas umidas que fòrman lo mitan de vida naturau dei moissaus Anopheles. La descubèrta de tractaments e d'insecticidas, lei progrès de l'urbanisme e la desertificacion dei campanhas an entraïnat sa disparicion dins lei regions temperadas. Pasmens, demòra una infeccion frequenta dins lei país tropicaus. Per exemple, en 2012, i tuèt aperaquí 627 000 personas.